Sau gần một năm, vụ mất tích của 43 sinh viên Trường sư phạm Ayotzinapa ở Mexico vẫn để lại nhiều câu hỏi.
Ngày 6/9, sau sáu tháng lật lại hồ sơ vụ án từng gây chấn động quốc gia Bắc Trung Mỹ này, Ủy ban Nhân quyền liên Mỹ đã công bố báo cáo điều tra, trong đó bác bỏ kết luận chính thức của giới chức tư pháp Mexico về vụ việc.
Trong bản báo cáo dài gần 500 trang, các điều tra viên quốc tế độc lập thuộc ủy ban trên khẳng định không có bằng chứng cho thấy các nạn nhân bị hỏa thiêu như kết luận của nhà chức trách Mexico.
Cụ thể, phải cần tới 60 giờ đồng hồ, hơn 30 tấn gỗ, 13 tấn lốp xe và 13 tấn dầu diesel mới có thể thiêu hủy toàn bộ 43 thi thể nạn nhân, trong khi tại hiện trường chỉ cho thấy bằng chứng về một đám cháy nhỏ. Với lập luận này, các chuyên gia hối thúc giới chức Mexico tiếp tục tìm kiếm tung tích các nạn nhân.
Báo cáo đồng thời kêu gọi Chính phủ Mexico mở cuộc điều tra về mọi hoạt động của cảnh sát liên bang và quân đội nước này trong hai đêm 26-27/9/2014, thời điểm được cho là diễn ra vụ thiêu xác tại khu bãi rác ở thành phố Cocula.
Ngoài ra, các chuyên gia cũng đề xuất các công tố viên mở hướng điều tra mới để xác định liệu các sinh viên bị tấn công rồi bị bắt đưa lên chiếc xe buýt của băng nhóm tội phạm ma túy, hay họ tình cờ đi trên chiếc xe này ngay từ đầu.
Hồi cuối năm ngoái, Văn phòng Tổng chưởng lý Mexico kết luận cảnh sát đã bắt giữ số sinh viên trên sau khi tấn công đoàn xe của họ và giao họ cho nhóm tội phạm Guerreros Unidos, sau đó họ bị đưa về khu bãi rác ở Cocula và bị giết tất cả tại đây. Thi thể các nạn nhân đã bị thiêu bằng lốp xe ôtô, rác thải, than củi... để phi tang. Nhóm tội phạm này sau đó quay trở lại hiện trường và dồn tro cốt vào túi để thả xuống sông San Juan.
Các sinh viên nói trên mất tích từ đêm 26/9/2014, sau khi đoàn xe chở họ bị cảnh sát có liên quan đến các băng nhóm tội phạm tấn công ở thành phố Iguala, khiến sáu người thiệt mạng và 25 người bị thương.
Nhiều thông tin cho rằng vụ mất tích trên có sự dính líu của các quan chức địa phương thoái hóa. Cảnh sát đặc nhiệm Mexico đã bắt giữ hai vợ chồng cựu thị trưởng thành phố Iguala, bang Guerrero, do tình nghi có liên quan.
Vụ việc này đã châm ngòi cho hàng loạt cuộc biểu tình lớn tại nhiều thành phố lớn ở Mexico, đặc biệt tại bang Guerrero. Thân nhân của 43 sinh viên nói trên đã tuần hành tại nhiều nơi đồng thời phản đối cách giải thích của các nhà chức trách về vụ việc này./.