Khai thác dầu mỏ ở Ai Cập. (Nguồn: pennenergy.com)Bắt đầu từ 0 giờ đêm 4/7, Ai Cập đã áp dụng giá nhiên liệu mới với mức tăng cao nhất - tới 175%, nhằm cắt giảm thâm hụt ngân sách và cải cách nền kinh tế trì trệ sau hơn 3 năm bất ổn chính trị.
Trong một thông báo, Tập đoàn Dầu khí Ai Cập (EGPC) cho biết giá của loại xăng phổ biến nhất tại Ai Cập là A92 tăng 40% so với mức giá cũ, lên mức 2,6 bảng (tương đương 7.673 đồng Việt Nam), và giá dầu diesel được nâng lên mức 1,8 bảng (5.479 VNĐ) mỗi lít, tăng tới 63%.
Đặc biệt, giá gas dùng cho các phương tiện giao thông tăng tới 175% lên mức 1,1 bảng (3.246 VNĐ) mỗi m3.
Trong năm tài chính 2013-2014 kết thúc vào ngày 30/6 vừa qua, trợ cấp thực phẩm và nhiên liệu ước chiếm tới 1/4 chi tiêu ngân sách của Ai Cập. Bản dự toán ngân sách cho năm tài chính hiện tại đã được tân Tổng thống Abdel Fattah el-Sisi phê chuẩn ngay sát thời hạn chót ngày 30/6 với mức thâm hụt ngân sách được cắt giảm 48 tỷ bảng xuống còn 24 tỷ bảng (6,9 tỷ USD xuống 3,5 tỷ USD), tương đương với 10% Tổng sản phẩm quốc nội (GDP).
Ngoài ra, trợ cấp nhiên liệu cũng được điều chỉnh xuống còn 100 tỷ bảng (14,3 tỷ USD) so với mức đề xuất ban đầu là 144 tỷ bảng (20,7 tỷ USD).
Hôm 3/7, Chính phủ Ai Cập cũng thông qua kế hoạch xóa bỏ hoàn toàn trợ cấp năng lượng trong vòng 5 năm tới bắt đầu từ tháng 7 này. Theo đó, giá điện sẽ bắt đầu tăng dần kể từ tháng này và sẽ tăng hơn gấp 2 lần trong vòng 5 năm tới. Giá bán điện trung bình dự kiến sẽ được nâng lên mức 0,51 bảng Ai Cập (1.557 VNĐ).
Theo tính toán, điều này sẽ giúp Chính phủ tiết kiệm tới 67% ngân sách trợ cấp hàng năm dành cho ngành điện, từ 27,4 tỷ bảng (3,5 tỷ USD) trong năm tài chính 2014-2015 xuống còn 9 tỷ bảng (1,3 tỷ USD).
Theo người phát ngôn Bộ Điện lực và Năng lượng tái tạo Ai Cập, nếu không tăng giá, trợ cấp cho ngành điện sẽ ngốn tới 38 tỷ bảng (5,4 tỷ USD) của ngân sách nhà nước trong năm tài chính này.
Hiện giá thành sản xuất mỗi kWh điện lên tới 0,47 bảng, trong khi giá bán trung bình chỉ ở mức 0,22 bảng. Mức chênh lệch quá lớn này đã đẩy khoản nợ của Bộ Điện lực và Năng lượng tái tạo đối với Bộ Tài chính và Bộ Dầu mỏ lên tới 163 tỷ bảng (23,4 tỷ USD) vào tháng 6/2013./.
