Ảnh minh họa. (Nguồn: Reuters)Ngân hàng lớn thứ hai của Mỹ Bank of America phải nộp cho các nhà quản lý 1,3 tỷ USD do gian lận các khoản vay thế chấp trong cuộc khủng hoảng tài chính và địa ốc hồi năm 2008. Đây là lần đầu tiên Bộ Tư pháp Mỹ áp đặt án phạt dân sự đối với một ngân hàng.
Trong phán quyết đưa ra ngày 30/7, Thẩm phán Jed Rakoff nêu rõ BoA và công ty cho vay thế chấp Countrywide Financial - được BoA mua lại hồi năm 2008 - đã bán các khoản thế chấp rủi ro cho Fannie Mae và Freddie Mac, dẫn tới sự sụp đổ của thị trường địa ốc, kéo theo cuộc khủng hoảng tài chính tại Mỹ và lan ra toàn cầu giai đoạn 2008-2009. Fannie Mae và Freddie Mac khi đó đã phải cầu cứu các gói cứu trợ của chính phủ.
Theo Thẩm phán Rakoff, lẽ ra BoA phải trả 3 tỷ USD cho các khoản vay nằm trong chương trình "Hustle" đã bán cho Fannie và Freddie, song số tiền này được giảm bớt do một số khoản vay "có chất lượng chấp nhận được," tức là vẫn còn giá trị thế chấp.
Theo phán quyết trên, cựu giám đốc điều hành của Countrywide là Rebecca Mairone cũng bị phạt 1 triệu USD do liên quan tới vụ gian lận thế chấp này.
Án phạt này được đưa ra sau phán quyết hồi tháng 10/2013 của bồi thẩm đoàn bang New York, theo đó cáo buộc BoA và Countrywide Financial đã bán những khoản nợ thế chấp nhà không còn giá trị thế chấp cho hai tập đoàn tín dụng địa ốc lớn là Fannie Mae và Freddie Mac.
Các khoản vay này nằm trong chương trình "Hustle," được triển khai từ tháng 8/2007 đến tháng 5/2008 nhằm đẩy nhanh việc bán hàng nghìn khoản vay thế chấp mà không tiến hành kiểm tra để bảo đảm rằng người vay có khả năng thanh toán. Điều này khiến người đóng thuế thiệt hại hơn 1 tỷ USD.
Ngoài ra, nhằm tăng tốc độ xử lý các khoản vay nợ thế chấp, Countrywide đã tìm cách né tránh các "cổng kiểm tra" quan trọng, được thiết kế nhằm đảm bảo chất lượng các khoản cho vay, khiến tỉ lệ các khoản nợ xấu lên tới 40% - cao gấp 9 lần so với tiêu chuẩn trong ngành cho vay thế chấp.
Tuy nhiên, Countrywide đã giấu nhẹm các báo cáo về chất lượng các khoản cho vay, đồng thời bán chúng cho Fannie Mae và Freddie Mac và thậm chí còn chi tiền cho các nhân viên để họ làm ngơ trước những gian lận như vậy.
Hồi tháng 10/2012, Bộ Tư pháp Mỹ đã chính thức đệ đơn kiện BoA lên Tòa án liên bang sau khi cáo buộc ngân hàng này gian lận các khoản vay thế chấp.
Đây là vụ kiện về gian lận dân sự đầu tiên của Bộ Tư pháp Mỹ liên quan đến các khoản vay thế chấp bị bán cho các công ty thế chấp tài chính lớn kể từ năm 2008.
Trước đó, hồi đầu năm 2013, BoA cũng phải nộp phạt 11,6 tỷ USD cho Tập đoàn tín dụng địa ốc Fannie Mae cũng để dàn xếp cáo buộc gian lận thế chấp./.
