Ngày 6/4, tờ Vedomosti, một trong các tờ báo hàng đầu chuyên về tài chính và kinh tế của Nga có bài viết “Thỏa thuận đầu tiên của Liên minh kinh tế Á-Âu về khu vực thương mại tự do có thể được ký với Hà Nội” nhân chuyến thăm Việt Nam của Thủ tướng Nga D. Medvedev.
Theo bài viết này của tác giả Ilya Usov, thỏa thuận về khu vực thương mại tự do (FTA) giữa Liên minh kinh tế Á-Âu (EAES) và Việt Nam có thể được ký trong nửa đầu năm 2015.
Đây là tuyên bố chung của Thủ tướng Nga Medvedev và Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng sau các cuộc hội đàm tại Hà Nội. Các bên nhấn mạnh đã thống nhất xong mọi vấn đề nguyên tắc. Như vậy, trong thời gian tới, Việt Nam có thể là quốc gia đầu tiên mà EAES thành lập khu vực thương mại tự do.
Ngoài ra, trong khuôn khổ chuyến thăm này, các công ty Nga như Gazpromneft, Inter RAO và Tập đoàn đường sắt Nga còn ký các thỏa thuận hợp tác kinh tế với các đối tác Việt Nam. Dự án thí điểm của Tập đoàn đường sắt Nga với công ty An Viên có thể là công trình xây dựng tuyến đường sắt tại miền Nam Việt Nam.
Tập đoàn này cho biết đồ án đã được hai bên soạn thảo và trình Chính phủ Việt Nam xem xét. Trong thời gian tới, Việt Nam và Nga dự kiến ký thỏa thuận tổng thể xây dựng nhà máy điện nguyên tử đầu tiên tại Việt Nam và lộ trình thực thi từng giai đoạn của dự án.
Bên cạnh đó, hai bên còn ký Bản ghi nhớ hợp tác trong lĩnh vực hiện đại hóa các nhà máy điện của Việt Nam và các thỏa thuận hợp tác trong lĩnh vực dầu khí.
Ngày 5/4 vừa qua, Thủ tướng Medvedev đã bắt đầu chuyến thăm chính thức Việt Nam theo lời mời của Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng. Tháp tùng ông Medvedev có Chánh Văn phòng chính phủ Nga Sergey Prikhodko, Phó Thủ tướng - đại diện đặc biệt của Tổng thống tại khu liên bang Viễn Đông Yuri Trutnev, Bộ trưởng công nghiệp và thương mại Denis Manturov, Bộ trưởng năng lượng Alexandr Novak, Giám đốc cơ quan liên bang về hợp tác kỹ thuật-quân sự Alexandr Fomin, lãnh đạo một số địa phương và gần 30 nhà doanh nghiệp lớn của Nga.
Đây là chuyến thăm thứ ba của Thủ tướng Medvedev đến Việt Nam. Chuyến thăm đầu tiên diễn ra vào tháng 9/2010, khi ông Medvedev giữ cương vị Tổng thống và đến Việt Nam tham dự Hội nghị thượng đỉnh Đông Á. Lần thứ hai ông Medvedev đến Việt Nam là năm 2012, trên cương vị Thủ tướng.
Chuyến thăm lần này của người đứng đầu Chính phủ Nga nhằm “thực hiện nội dung thực tế” nêu trong các tuyên bố của Tổng thống Nga Putin về tầm quan trọng của việc mở rộng sự hiện diện của Nga tại Đông Nam Á, có tính tới triển vọng thị trường các nước nằm trong tiểu khu vực này.
Hãng thông tấn TASS dẫn lời Chánh văn phòng Thủ tướng Nga phụ trách hợp tác quốc tế Sergey-Prikhodko cho biết đây là bước đi thực tế nhằm thực hiện Luận thuyết phát triển quan hệ với các nước châu Á-Thái Bình Dương và các quyết định đã được tuyên bố và áp dụng khi Nga tham gia vào APEC.
Còn nhớ hồi tháng 9/2014, trong cuộc trả lời phỏng vấn tờ Vedomosti, Thủ tướng Medvedev nhấn mạnh Nga cần tích cực hiện diện tại châu Á-Thái Bình Dương, trao đổi thương mại, thu hút đầu tư, hợp tác với Trung Quốc, Ấn Độ, Việt Nam và các cường quốc khác ở châu Á-Thái Bình Dương.
Khi đề cập đến vấn đề tái định hướng giới doanh nghiệp của Nga sang châu Á, ông Medvedev lưu ý bước ngoặt này đã chín muồi và không phải do tác động của các lệnh trừng phạt hay sự căng cẳng bối cảnh chính trị quốc tế, mà là Nga cần đa dạng hóa các luồng hàng hóa. Điều này giúp phát triển khu vực Siberi và Viễn Đông của Nga.
Tại các cuộc hội đàm với Tổng Bí thư Đảng cộng sản Việt Nam Nguyễn Phú Trọng hồi cuối tháng 11 năm ngoái, Tổng thống Putin tuyên bố Nga và Việt Nam dự kiến nâng kim ngạch thương mại song phương lên 10 tỷ USD vào năm 2020.
Trong khi đó, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng trong cuộc trả lời phỏng vấn TASS cũng cho rằng kim ngạch thương mại song phương chưa tương xứng với tiềm năng và mong muốn của hai bên. Hợp tác kinh tế-thương mại Việt-Nga chưa đạt được mức cao như quan hệ chính trị tốt đẹp.
Phía Nga hy vọng việc thành lập FTA giữa EAES và Việt Nam sẽ giúp mở rộng các mối quan hệ kinh tế-thương mại. Trong cuộc trả lời phỏng vấn các cơ quan báo chí Việt Nam trước thềm chuyến thăm, Thủ tướng Medvedev cho biết “Nga có các ý tưởng để đưa đối tác chiến lược toàn diện Việt-Nga lên tầm cao hợp tác kinh tế mới. Một trong các ý tưởng đó là Hiệp định thành lập FTA giữa EAES và Việt Nam.”
Trong khi đó, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng cũng tin tưởng việc ký hiệp định này sẽ thúc đẩy các mối quan hệ kinh tế-thương mại giữa hai nước./.