Khi cú sốc từ việc mất người thân trong thảm họa rơi máy bay ở Pháp bắt đầu dịu xuống, nhiều gia đình thường sẽ quay sang tòa án để đòi công lý và sự bồi thường, nhằm xây dựng lại cuộc sống đã nát vụn của họ.
Theo AFP, luật sư người Mỹ Steve Marks đã làm việc với nhiều gia đình các nạn nhân của gần như tất cả các vụ tai nạn máy bay lớn trong vòng 30 năm qua (gồm vụ MH17 rơi ở Ukraine hồi năm ngoái và vụ chuyến bay số 447 của hãng Air France rơi xuống Đại Tây Dương trong năm 2009).
"Trong giai đoạn đầu, các gia đình sẽ tập trung vào việc động viên nhau. Họ cần sự động viên về mặt tinh thần. Nhưng rồi dần dần họ cũng cần xây dựng lại cuộc sống của mình" - Marks nói.
Ông cho biết trẻ em thường phục hồi nhanh nhất, nhưng chúng cũng có thể "chỉ kìm nén cảm xúc bản thân và việc này sẽ dẫn tới tình trạng dễ tức giận khi lớn lên."
"Nhiều gia đình không có tiền tiết kiệm và sẽ gặp khó khăn lớn về kinh tế, nhất là khi họ vừa mất đi người kiếm tiền chủ lực. Nếu hãng hàng không làm điều đúng đắn, tuân thủ các quy định của châu Âu, chuyện sẽ trở nên dễ dàng hơn. Tuy nhiên nếu họ không biết điều, các gia đình sẽ phải lựa chọn sự trợ giúp pháp lý và họ thường làm việc này vì động cơ cảm xúc, dễ đưa ra quyết định tồi tệ."
Thật không may, có rất nhiều công ty luật luôn tìm cách bám lấy gia đình các nạn nhân và sớm trục lợi từ họ.
"Sự tức giận và cảm giác muốn được đền đáp là động cơ chính của các gia đình. Thân nhân của họ mới thiệt mạng và cảm giác chung là tìm nơi đổ trách nhiệm. Đó là phản ứng rất tự nhiên" - Mark nói.
Ông cho rằng kiện tụng tại tòa là cách duy nhất để đảm bảo an toàn hàng không. Ông dẫn ví dụ về chuyến bay của hãng Silk Air đi từ Indonesia tới Singapore, đã bị rơi giữa hành trình vào tháng 12/1997. Dù ban đầu trách nhiệm được quy cho các phi công của chiếc máy bay, nhưng sau đó một tòa án ở Los Angeles (Mỹ) lại thấy lỗi thuộc về một khiếm khuyến trong hệ thống lái của máy bay.
Ba gia đình đầu tiên khởi kiện Parker Hannifin - công ty sản xuất thiết bị gây lỗi trên máy bay Boeing 737, đã được bồi thường hơn 40 triệu USD. Hơn 40 gia đình nạn nhân khác cũng theo chân họ. Toàn bộ các máy bay Boeing 737 sau đó cũng phải thay thiết bị gây lỗi. Vụ này khiến ngành công nghiệp hàng không thiệt hại hơn 4 tỷ USD.
Marks cho biết, một hãng hàng không châu Âu thường bồi thường từ khoảng 500.000 USD tới vài triệu USD cho mỗi nạn nhân, tùy thuộc vào hoàn cảnh của các gia đình. Tuy nhiên để ra kết luận bên nào có lỗi mất rất nhiều thời gian.
Gần đây Marks mới khép lại một vụ kiện dài 13 năm, trong đó máy bay của hãng Bashkirian Airlines (Nga) đã đâm vào máy bay chở hàng của DHL trên bầu trời Đức vào tháng 7/2002. Các gia đình do ông tư vấn pháp lý đã nhận được 3 triệu USD cho mỗi nhà.
Thêm một vấn đề nữa được đặt ra, liệu các hãng hàng không có thoát khỏi trách nhiệm? Marks cho rằng thật khó để tưởng tượng được nếu như một hãng hàng không chẳng phải chịu trách nhiệm khi tai nạn xảy ra.
"Ngay cả trong vụ đánh bom Lockerbie, khi một gã khủng bố cho nổ tung máy bay trên bầu trời Scotland, tòa án vẫn cho rằng hãng hàng không có lỗi do không kiểm tra kỹ hành lý ký gửi của khách. Và ngay cả vụ MH17, cho dù nó bị bắn hạ bởi lực lượng nào thì hãng hàng không cũng có lỗi, do họ chọn việc bay qua Ukraine khi mọi hãng hàng không khác đều tránh tuyến bay này" - Marks nói thêm.
Marks cho biết trong vụ tai nạn máy bay Germanwings, công ty mẹ Lufthansa và các công ty bảo hiểm làm việc với hãng này luôn rất có trách nhiệm, có thể nói là thuộc loại hàng đầu thế giới.
Nhưng Marks cho biết ông cũng không thích việc xử lý các vụ kiện đòi bồi thường ở Đức và tình hình ở Pháp cũng không khá hơn, do các quy định chặt chẽ về trách nhiệm và mức độ bồi thường./.