Ngày 24/11, lãnh đạo các chính đảng lớn ở Hà Lan đã có cuộc họp đầu tiên sau khi đảng Tự do (PVV) của ông Geert Wilders giành chiến thắng trong cuộc tổng tuyển cử diễn ra hai ngày trước đó.
Cuộc họp này khởi động chuỗi các cuộc đàm phán được dự đoán khó khăn để hình thành liên minh cầm quyền tại Hà Lan do không đảng nào giành được thế đa số cần thiết tại quốc hội để tự đứng ra thành lập chính phủ.
Theo kết quả bầu cử, đảng PVV của ông Wilders giành được 37 ghế tại Hạ viện 150 ghế, tiếp đến là liên minh Công đảng và đảng Xanh - 25 ghế và đảng Nhân dân vì tự do và dân chủ (VVD) với 24 ghế.
Hà Lan: Đảng PVV cực hữu sẵn sàng tìm đối tác liên minh thành lập chính phủ
Giới quan sát nhận định dù giành thắng lợi, PVV sẽ phải chật vật để tìm kiếm đối tác liên minh bởi không có đảng nào trong số các đảng mà PVV có thể liên minh chia sẻ quan điểm phản đối EU.
Với kết quả dẫn đầu, ông Wilders là người đầu tiên được giao trọng trách đàm phán tìm kiếm đối tác liên minh, ít nhất là 2-3 đảng, trong đó các đảng VVD và đảng Khế ước xã hội mới (NSC - giành được 20 ghế) là những đối tác tiềm năng nhất hiện nay. Nếu bộ ba này liên minh, Hà Lan sẽ lần đầu tiên có chính phủ do phe cực hữu lãnh đạo.
Tuy nhiên, việc đàm phán không dễ dàng vì ông Wilders có quan điểm không ủng hộ Liên minh châu Âu (EU), từng mong muốn tổ chức trưng cầu ý dân về "Nexit" - chỉ việc Hà Lan rời EU.
Trong khi cả VVD và NSC đều ủng hộ EU và khẳng định vấn đề tư cách thành viên EU là "không phải bàn cãi."
Phát biểu khi đến cuộc họp, lãnh đạo VVD Dilan Yesilgoz cho biết đảng của bà không tham gia chính phủ cực hữu nhưng để ngỏ khả năng ủng hộ từ vòng ngoài.
Tuy nhiên, một chính phủ trung hữu là điều VVD có thể cân nhắc khi đảng này ủng hộ các đề xuất mang tính xây dựng.
So với VVD của Thủ tướng mãn nhiệm Mark Rutte, đảng PVV của ông Wilders hay các đảng có khả năng liên minh khác đều có rất ít thành viên có kinh nghiệm lãnh đạo các cơ quan chính phủ.
Về phần mình, lãnh đạo NSC Pieter Omtzigt nhận định thành lập chính phủ sẽ không phải là nhiệm vụ dễ dàng.
Mỗi lãnh đạo của các đảng sẽ cử ra một người đại diện để thăm dò khả năng tham gia đàm phán liên minh và xác định đối tác phù hợp.
Các cuộc đàm phán thành lập chính phủ liên hiệp trước đây ở Hà Lan từng kéo dài nhiều tháng, lần gần nhất là 299 ngày.
Nếu ông Wilders không thể tìm kiếm đối tác tham gia liên minh cầm quyền, các đảng khác có thể đứng ra tìm kiếm liên minh và việc tổ chức bầu cử lại là lựa chọn cuối cùng nếu các đảng không thể liên kết để thành lập chính phủ./.
