Cứ vào mùa mưa, bão, tình trạng cây xanh đổ gãy gây tai nạn lại xảy ra. (Ảnh: TTXVN)Những năm gần đây, cứ đến mùa mưa bão, tình trạng cây xanh bị đổ, gãy lại xảy ra tại nhiều tuyến phố trên địa bàn thủ đô Hà Nội. Điều đáng lo ngại, không chỉ gây thiệt hại lớn về tài sản, nhiều trường hợp cây xanh đổ, gãy còn cướp đi mạng sống của người đi đường.
Từ mối lo nêu trên, đơn vị quản lý cây xanh đô thị tại một số tuyến phố chính của thủ đô là Công ty Trách nhiệm hữu hạn Một thành viên Công viên cây xanh Hà Nội đã kiến nghị lên thành phố một số giải pháp cấp bách như: đề xuất mua bảo hiểm cây xanh; hỗ trợ và bồi thường đối với những thiệt hại mang tính chất bất khả kháng.
Tuy nhiên, cho đến nay, những vụ tai nạn thương tâm do cây xanh gây ra vẫn được coi là sự cố không may; chưa có đơn vị nào đứng ra chịu trách nhiệm.
Ẩn họa từ cây xanh cổ thụ
Theo thống kê của Công ty Trách nhiệm hữu hạn Một thành viên Công viên cây xanh Hà Nội, hiện nay, tại 10 quận-huyện nội thành có khoảng 65.000 cây xanh bóng mát, trong đó, có những cây hàng trăm năm tuổi.
Được biết, trước mùa mưa bão hàng năm, đơn vị quản lý cây xanh đô thị đã lên kế hoạch cắt sửa từ 3.000-5.000 cây nặng tán, nguy hiểm và chặt hạ khoảng 500-1.000 cây sâu mục. Tuy nhiên, không ít cây xanh vẫn bị gãy, đổ khi gặp mưa, bão.
Là người từng chứng kiến không ít vụ tai nạn từ việc cây xanh đổ gãy, anh Ngô Trung Hiếu, sống ở quận Hoàn Kiếm cho rằng, cây xanh là “lá phổi” điều hòa hơi thở của khu vực, song anh cũng rất rất lo ngại, bởi cứ xuất hiện mưa bão, không ít cây xanh trên địa bàn thủ đô lại đổ gãy, gây ra tai nạn.
Thực tế cho thấy mối lo ngại của anh Hiếu là đúng, bởi khi xuất hiện mưa bão, trên địa bàn Hà Nội lại xuất hiện ít nhất 2-3 vụ tai nạn, nhẹ thì hỏng xe, nặng có thể cướp đi cả tính mạng của người đi đường.
Gần đây nhất, cơn mưa giông diễn ra vào tối ngày 4/6/2014 đã khiến hàng trăm cây xanh ở một số tuyến phố của Hà Nội đã bị hạ gục. Trận mưa này cũng đã khiến một lái xe taxi tử vong tại chỗ do một cây xây xà cừ cổ thụ trên đường Hùng Vương bất ngờ bật gốc đè bẹp cả xe lẫn người.
Theo quan sát của phóng viên tại hiện trường vụ tai nạn, cây xà cừ cổ thụ bị đổ, gãy gây ra vụ tai nạn trên nhìn bề ngoài hoàn toàn bình thường, nhưng khi bật gốc thì bên trong đã bị sâu đục ruỗng.
Cũng trong tối ngày 4/6 này, trên địa bàn thành phố Hà Nội đã có hơn 155 cây xanh gây ra sự cố trên các tuyến đường tại Hà Nội. Trong đó có 119 trường hợp cây đổ, 36 trường hợp cành gẫy gây ảnh hưởng đến giao thông, sinh hoạt của người dân.
Nhìn nhận thực tế trên, ông Nguyễn Đức Mạnh, Trưởng phòng kế hoạch tổng hợp, Công ty Trách nhiệm hữu hạn Một thành viên Công viên cây xanh Hà Nội cho rằng, do đất nền yếu khi gặp mưa, gần đây lại thêm việc chặt rễ cây khi thi công công trình ngầm làm giảm độ vững chắc của cây, nên khi có gió giật, cây rất dễ bị đổ.
Ngoài ra, hiện tượng cây nghiêng làm tán mất cân bằng cũng tạo áp lực dễ đổ. Thực tế những năm trước, hiện tượng cây đè lên xe cộ, nhà, khiến nhiều người bị thương vong đã xảy ra.
Ông Mạnh cũng cho biết, dưới sự chỉ đạo của thành phố, đơn vị này đã xây dựng kế hoạch cắt sửa hàng năm rất chi tiết, đối với những cây cổ thụ đơn vị sẽ cắt hạ thấp độ cao và tiếp tuc có những phương án trồng thay thế những cây mới.
Tuy nhiên, vị Trưởng phòng kế hoạch tổng hợp, Công ty Trách nhiệm hữu hạn Một thành viên Công viên cây xanh Hà Nội thừa nhận, hiện đơn vị này không thể thay tất cả những cây ở trên các tuyến phố đặc biệt là ở nội thành.
Cây xanh bị đổ gãy gây tai nạn tại Thành phố Hồ Chí Minh. (Ảnh: TTXVN)“Cây đổ là điều khó tránh khỏi”
Ông Nguyễn Phi Hùng, Đội phó đội cắt sửa Công ty Trách nhiệm hữu hạn Một thành viên Công viên cây xanh Hà Nội cho biết, thông thường cây xanh bị đổ, gãy trong mùa mưa bão là do cây nặng tán, cành khô sâu mục, hoặc thối gốc cây mà mắt thường có khi không phát hiện được bởi bên ngoài trông cây vẫn chắc chắn.
Cũng theo lời ông Hùng, để hạn chế cây đổ, cành gãy trong mùa mưa bão, đơn vị này đã có kế hoạch thường xuyên cắt sửa, chặt bỏ những cây nghiêng nguy hiểm, cũng như cây bị chết do sâu mục.
Tuy nhiên, vị Đội phó cắt sửa cây xanh đô thị này cũng thừa nhận một thực tế là vào thời điểm mùa mưa bão, đặc biệt là khi những cơn bão, cơn mưa giông lớn xảy ra đột xuất thì việc cây đổ, cành gẫy là sự cố không thể tránh khỏi.
Trả lời câu hỏi của phóng viên về việc ai sẽ chịu trách nhiệm thiệt hại do đổ gãy cây xanh, ông Mạnh cho rằng, đến thời điểm này vẫn chưa có một quy định cụ thể nào về trách nhiệm của Công ty công viên cây xanh đối với những trường hợp cây đổ, cành gãy do bất khả kháng, hay thiên tai đối với người và phương tiện lưu thông trên đường phố.
Hơn thế, hiện nay, hầu hết những trường hợp bị cây xanh đổ gây thiệt hại vẫn được coi là những trường hợp không may.
Tuy nhiên, ông Mạnh cũng khẳng định, Công ty đã kiến nghị với thành phố cho phép đơn vị này mua bảo hiểm cho cây, hoặc được tính quỹ dự phòng 2% trên tổng kinh phí cắt sửa, chặt hạ cây để giải quyết hỗ trợ những trường hợp (người không may gặp nạn) mà nguyên nhân do khách quan, bất khả kháng làm cho cây bị đổ, cành gãy gây thiệt hại cho người và tài sản.
"Theo tôi, việc mua bảo hiểm cho cây xanh là giải pháp rất cấp bách. Tuy nhiên, chúng tôi đang trong quá trình làm thủ tục trình Ủy ban Nhân dân thành phố, hiện nay Ủy ban Nhân dân thành phố đang giao cho các cấp các ngành để có thể tiến hành thực hiện chương trình này,” ông Mạnh nói.
Cho đến nay, cây xanh đã trở thành nét đặc trưng, có vai trò quan trọng đối với môi trường sống của người dân của thủ đô. Tuy nhiên, những cây như thế này đã và đang là mối hiểm họa khó lường, nhất là trong những ngày mưa bão.
Giờ đây, điều mà người dân mong muốn hiện nay là các cơ quan chức năng cần sớm quy hoạch lại hệ thống cây xanh, có giải pháp chỉnh sửa đảm bảo an toàn và cần có đơn vị đứng ra chịu trách nhiệm khi xảy ra xảy ra sự cố đáng tiếc, gây thiệt hại đến tài sản và tính mạng người đi đường./.
