Ngày 3/3, theo hệ thống đo chỉ số chất lượng không khí (AQI) của AirVisual, Hà Nội đã ra khỏi top 10 thành phố trong danh sách 92 thành phố của nhiều quốc gia trên thế giới được quan trắc có chất lượng không khí không tốt cho sức khỏe.
Theo thang bảng này, đến 16 giờ hôm nay, Hà Nội (Thủ đô của Việt Nam) đứng thứ 13 và Thành phố Hồ Chí Minh đứng thứ 60 trong bảng xếp hạng quan trắc.
Tuy nhiên, theo đánh giá của giới chuyên gia môi trường, việc xếp hạng thành phố theo chất lượng không khí và ô nhiễm nêu trên chỉ mang tính thời điểm và không thể khẳng định Hà Nội và Thành phố Hồ Chí Minh không ô nhiễm.
[Kiểm soát khí thải phương tiện cải thiện chất lượng không khí]
Thực tế, hệ thống đo chất lượng không khí của Airvisual (thuộc Tổ chức IQAir có trụ sở chính tại Thụy Sỹ) đã quan trắc chất lượng không khí và ô nhiễm theo thời gian thực. Minh chứng là, chỉ trong ngày 3/3, vào lúc 9 giờ sáng nay, Hà Nội đứng thứ 16, Thành phố Hồ Chí Minh đứng thứ 60; nhưng đến 16 giờ chiều nay, vị trí xếp hạng của 2 thành phố đã giảm xuống lần lượt là 14 và 50…
Điều đáng nói là, cả 2 thời điểm quan trắc nêu trên, hệ thống đo chất lượng không khí của Airvisual đều đưa ra cảnh báo ô nhiễm không khí ở Hà Nội ở “xấu” và “kém” - không tốt cho sức khỏe; chất gây ô nhiễm chính là bụi mịn PM2.5.
Tại thời điểm quan trắc vào lúc 15 giờ 55 ngày 3/3 cho thấy chỉ số ô nhiễm không khí tại nhiều điểm ở Hà Nội vẫn ở ngưỡng màu đỏ, ngưỡng ô nhiễm xấu như: 36A Phạm Văn Đồng (chỉ số AQI 161); Tòa nhà quản lý Hồ Thành Công (AQI 158); Ủy ban Nhân dân phường Mỹ Đình I (AQI 153),…
Hệ thống quan trắc của Tổng cục Môi trường (Bộ Tài nguyên và Môi trường) tại thời điểm 16 giờ ngày 3/3 cũng hiện thị nhiều điểm quan trắc không khí tại Hà Nội ở ngưỡng kém (màu cam) với chỉ số ô nhiễm không khí AQI từ 108-142.
Ngay cả ở điểm quan trắc 556 Nguyễn Văn Cừ, Tổng cục Môi trường cũng đưa ra nhận định: “Chất lượng không khí ở mức chấp nhận được. Tuy nhiên, đối với những người nhạy cảm (người già, trẻ em, người mắc các bệnh hô hấp, tim mạnh...) có thể chịu những tác động nhất định tới sức khỏe.”
Ảnh minh họa. (Nguồn: TTXVN) Tương tự, trên Website moitruongthudo.vn của Ủy ban Nhân dân thành phố Hà Nội, hầu hết các điểm quan trắc chất lượng không khí hiển thị trên hệ thống quan trắc đều ở ngưỡng vàng và cam (tức trung bình và kém). Duy nhất chỉ có một điểm hiển thị chỉ số AQI ở ngưỡng tốt (màu xanh) ở Võng La, huyện Đông Anh.
Đến thời điểm 16 giờ 55 phút chiều nay, Hà Nội đã lên vị trí thứ 9 - tức nằm trong top 10 thành phố được quan trắc có chất lượng không khí xấu nhất. Thành phố Hồ Chí Minh cũng đứng vị trí thứ 43 trong bảng quan trắc.
Với diễn biến chung chất lượng không khí ở nêu trên, hệ thống quan trắc của Ủy ban Nhân dân thành phố Hà Nội hiển thị ở ngưỡng kém và đưa ra khuyến cáo: “Người dân nhóm nhạy cảm có thể bị ảnh hưởng tới sức khỏe, hạn chế hoạt động ngoài trời.”
Là người đã có nhiều nghiên cứu thiết thực đóng góp cho đất nước trong vấn đề ứng phó với ô nhiễm không khí, tiến sĩ Hoàng Dương Tùng - Chủ tịch Mạng lưới không khí sạch Việt Nam, nguyên Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Môi trường, cho rằng việc Hà Nội nằm trong top 10 hay ra khỏi top 10 cũng chỉ là thời điểm.
Minh chứng là, trong sáng nay và trước 16 giờ chiều nay, Hà Nội rời khỏi top 10 thành phố được quan trắc có chất lượng không khí xấu nhất hiển thị trên hệ thống đo chất lượng không khí của Airvisual, nhưng đến 17 giờ chiều nay, Hà Nội đã trở lại top 10 và ở vị trí thứ 9. Thành phố Hồ Chí Minh cũng đứng vị trí thứ 43 trong bảng quan trắc.
“Tôi cho rằng việc xếp hạng này cũng chỉ tương tối thôi, còn cái tôi quan tâm là giá trị thực về chỉ số, mức độ ô nhiễm không khí. Theo quan sát của tôi trên các hệ thống quan trắc không khí thì trong những ngày qua, không khí Hà Nội phần lớn ở ngưỡng tốt, lý do một phần là do mưa phùn, còn sáng hôm nay, nhiều điểm quan trắc lại hiển thị ngưỡng màu đỏ (ngưỡng xấu, không tốt cho sức khỏe),” ông Tùng lưu ý.
Với thực tế ghi nhận trên, ông Tùng cho rằng “việc hệ thống quan trắc không khí đưa ra chỉ số ô nhiễm ở ngưỡng “đỏ’ nhưng Hà Nội vẫn rời khỏi top 10 thành phố có chất lượng không khí không tốt cho sức khỏe thì cũng không nói lên được điều gì cả, càng không thể nói Hà Nội đã bớt ô nhiễm được.”
Do đó, vị Chủ tịch Mạng lưới không khí sạch Việt Nam khuyến nghị người dân cần quan tâm theo dõi diễn biến ô nhiễm không khí trong thời gian dài trên các hệ thống quan trắc để có nhìn nhận đúng và chủ động phòng tránh, nhất là đối với người già, phụ nữ có thai, trẻ em và những người có bệnh lý về hô hấp, tim mạch...
Ngoài ra, trong xu thế diễn biến không khí hiện nay, người dân cũng nên hạn chế tối đa ra đường vào giờ cao điểm, đeo khẩu trang cho trẻ, dùng nước muối sinh lý nhỏ mắt, mũi cho trẻ; cần chăm sóc, giữ vệ sinh, đảm bảo cho trẻ chế độ ăn uống lành mạnh, giàu dinh dưỡng, đầy đủ vitamin, khoáng chất thiết yếu./.
