Châu Âu cáo buộc Nga sử dụng thực phẩm như một loại 'vũ khí'

Lúa mỳ chuẩn bị được đưa đi xuất khẩu tại Nga. (Ảnh: ITAR-TASS/TTXVN)

Châu Âu đã cáo buộc Nga sử dụng vấn đề lương thực như một loại vũ khí nhằm hướng đến Ukraine và các nước không thân thiện. Đây là một thách thức không hề nhỏ đối với “Lục địa già.”

Hôm 24/5 tại Diễn đàn Kinh tế Thế giới ở Davos (Thụy Sĩ), Chủ tịch Ủy ban châu Âu (EC) Ursula von der Leyen đã đưa ra cáo buộc nước Nga của Tổng thống Vladimir Putin sử dụng lúa mỳ để củng cố quyền lực của mình.

Bà Ursula von der Leyen cáo buộc sau khi “vũ khí” khí đốt được trưng ra nhiều lần, giờ đây kịch bản tương tự được hình thành trong lĩnh vực an ninh lương thực.

[EC tuyên bố đạt tiến triển trong đàm phán về lệnh cấm vận dầu mỏ Nga]

Trước đó cũng tại diễn đàn ở Davos, phát biểu bằng hình thức trực tuyến, Tổng thống Ukraine Volodymyr Oleksandrovych Zelensky đã kêu gọi sự giúp đỡ của thế giới để tiếp tục nuôi sống hành tinh.

Người đứng đầu EC cho biết: “Trên hết, Nga hiện đã đình chỉ xuất khẩu lương thực của chính mình..., giữ lại hàng hóa trên lãnh thổ của mình để làm tăng giá trên thị trường thế giới hoặc trao đổi lúa mỳ để lấy hỗ trợ chính trị.”

Cuộc chiến truyền thông

Cách đây hai tuần, EC đã đưa ra kế hoạch giải phóng kho dự trữ tại các cảng là “nạn nhân” của sự phong tỏa.

Bà Von der Leyen cho biết việc tài trợ cho các tuyến đường thay thế, đường bộ và đường sắt, sẽ đưa lượng lúa mỳ đó ra khỏi đất nước. Bà nhấn mạnh: “Chúng tôi sẽ cung cấp cho người dân Ukraine nguồn thu nhập rất cần thiết và cung cấp cho Chương trình lương thực thế giới (WFP) những nguyên liệu thô mà họ đang rất cần.”

EU cũng muốn tăng sản lượng của riêng mình, điều đã từng khiến các nhà bảo vệ môi trường lo lắng.

Theo Chủ tịch EC, sau khi đã hỗ trợ cho châu Phi rất nhiều sản phẩm nông nghiệp (được trợ cấp) trong nhiều thập kỷ, châu Âu có ý định giúp châu lục này "bớt phụ thuộc vào nhập khẩu lương thực," nhờ các công nghệ có khả năng thích ứng nông nghiệp với hạn hán và nhiệt độ tăng cao.

Tuy nhiên, thách thức đối với châu Âu không hề nhỏ. Người đứng đầu cơ quan ngoại giao EU Josep Borrell đã cảnh báo rằng châu Âu sẽ "thua trận" về tuyên truyền.

Lĩnh vực này Nga đang làm cực kỳ hiệu quả. “Bạn không thể tưởng tượng có bao nhiêu người nghĩ rằng việc tăng giá lương thực là do lệnh trừng phạt của chúng ta chứ không phải do xung đột địa chính trị,” ông Josep Borrell nói hôm 24/5 trong một cuộc tranh luận do Trung tâm tư vấn châu Âu (CEPD) tổ chức ở Brussels.

Bất ổn chính trị xã hội nghiêm trọng

Việc Nga tiến hành chiến dịch quân sự đặc biệt ở Ukraine đã gây ra một cuộc khủng hoảng nguồn cung, bởi Nga và Ukraine cung cấp 30% lúa mỳ cho thế giới.

Theo EC, 20 triệu tấn ngũ cốc đã bị chặn ở Ukraine. Trước khi xảy ra xung đột địa chính trị, Ukraine đã xuất khẩu 5 triệu tấn/tháng, nhưng hiện nay do số lượng sụt giảm, con số này chỉ còn từ 200.000 tấn đến gần 1 triệu tấn.

Kết quả là giá lúa mỳ thế giới đang tăng vọt, kéo theo đó là những rủi ro về nạn suy dinh dưỡng. Người ta sợ rằng một cuộc khủng hoảng kinh tế mới đang rình rập, với giá lương thực và năng lượng tăng vọt, sẽ gây ra những xáo trộn chính trị và xã hội nghiêm trọng ở các nước nghèo.

An ninh lương thực sẽ là một trong những chủ đề chính của Hội nghị thượng đỉnh châu Âu bất thường được tổ chức vào 30-31/5 tại Brussels, cùng với căng thẳng ở Ukraine, quốc phòng và năng lượng.

Theo thông tin mới nhất, Lithuania đã đề xuất thành lập "liên minh hải quân tình nguyện" để dỡ bỏ việc phong tỏa Biển Đen. Ý tưởng sẽ được thảo luận giữa các quốc gia thành viên.

Một quan chức phương Tây cho biết: “Sẽ cần một số đảm bảo an ninh từ Thổ Nhĩ Kỳ. Nhưng sẽ không có gì có thể xảy ra nếu không có sự đồng ý hoặc thỏa thuận của người Nga...”./.

(Vietnam+)