Nghệ sỹ cách mạng Victor Jara. (Nguồn: ilmanifesto.info)Ngày 23/7, Tòa phúc thẩm Santiago của Chile đã chính thức khép tội 10 sỹ quan quân đội nước này dưới thời độc tài Augusto Pinochet do đã tham gia vào vụ bắt cóc, tra tấn và sát hại dã man nghệ sỹ cách mạng Victor Jara và cựu Giám đốc Cảnh sát Quiroga Carvajal.
Theo phóng viên TTXVN tại Nam Mỹ, thẩm phán Miguel Vazquez khẳng định những kẻ bị xét xử đã phạm tội ác chống lại loài người và phải chịu trách nhiệm về những hành động dã man của chúng.
Sinh ngày 28/9/1932, trong một gia đình nông dân tại tỉnh Nuble, miền Trung Chile, khi xảy ra cuộc đảo chính quân sự ngày 11/9/1973, Victor Jara là đảng viên Đảng Cộng sản, ca sỹ, nhạc sỹ, nhà đạo diễn sân khấu và giảng viên đại học.
Những ca khúc do ông sáng tác và hát không chỉ được yêu thích tại Chile mà còn rất phổ biến và đạt nhiều giải thưởng tại các nước Mỹ Latinh khác và ở châu Âu vào cuối những năm 60 và đầu 70 của thế kỷ trước. Đây chính là lý do khiến chính quyền thời độc tài lo sợ ông sẽ có ảnh hưởng lớn trong phong trào chống lại Pinochet và quyết tâm sát hại ông.
Sau cuộc đảo chính, Victor Jara đã bị bắt giam tại tầng hầm của một sân vận động có mái che ở thủ đô Santiago. Ông đã bị tra tấn tàn bạo và bị bắn chết với 44 phát đạn vào ngày 16/9/1973. Với cái chết của Victor Jara, những kẻ sát hại ông muốn răn đe những ai có ý định chống lại chế độ độc tài.
Tại sân vận động nơi ông bị giết, có 5.000 người ủng hộ Tổng thống thời bấy giờ Salvador Allende đã bị giết hại.
Theo bản cáo trạng được trình bày tại tòa, người dân sống gần khu vực Nghĩa trang thủ đô Santiago đã tìm được xác của Victor Jara và của Quiroga Carvajal với 23 phát đạn và đã đưa đi chôn cất.
Victor Jara, cố Tổng thống Allende và nhà thơ Pablo Neruda, từng giải thưởng Nobel Văn học, được coi là những biểu tượng lớn của một đất nước Chile xã hội chủ nghĩa và tiến bộ với nhiều cải cách xã hội sâu sắc vào đầu thập niên 70 của thế kỷ trước.
Đối với nhân dân Việt Nam, ông là một người bạn lớn, từng tuần hành và tham gia nhiều hoạt động khác ủng hộ cuộc đấu tranh thống nhất đất nước của dân tộc ta. Ông từng viết và trình bày bài hát “Quyền được sống trong hòa bình” để tôn vinh Chủ tịch Hồ Chí Minh.
Ngày 11/9/1973, Pinochet tiến hành đảo chính lật đổ chính quyền của Tổng thống hợp hiến cánh tả Allende và thiết lập nên chế độ độc tài quân sự, đánh dấu sự ra đời của một chế độ tàn bạo bị lên án trong lịch sử đất nước Nam Mỹ này. Sau khi lên nắm quyền, Pinochet đã bãi bỏ hiến pháp, giải tán quốc hội và bắt tay vào chiến dịch thanh trừng phe đối lập cánh tả.
Một báo cáo chính thức cho biết trong 17 năm cầm quyền của Tướng Pinochet (1973-1990), ước tính có hơn 3.200 người đã bị giết hại, 1.300 người mất tích và khoảng 37.000 người bị tra tấn dã man trong các chiến dịch đàn áp của chính quyền.
Pinochet bị cáo buộc phạm hàng chục tội ác vi phạm nhân quyền và bị quản thúc tại gia nhưng không bao giờ phải ra tòa vì lý do sức khoẻ. Pinochet đã qua đời năm 2006 ở tuổi 91./.
