Ngày 2/5, nhà sáng lập hãng dược phẩm Insys Therapeutics, có trụ sở ở bang Arizona, Mỹ, đã trở thành chủ hãng dược phẩm lớn đầu tiên của Mỹ bị kết tội hối lộ để các bác sỹ kê đơn thuốc giảm đau bổ sung, được cho là nguyên nhân làm bùng lên cuộc khủng hoảng lạm dụng thuốc giảm đau thuộc nhóm opioid khiến hàng chục nghìn người tử vong tại Mỹ.
John Kapoor, 76 tuổi, đã bị kết tội đồng lõa cùng với bốn người khác là các cựu giám đốc điều hành công ty này.
Vị cựu tỷ phú này và các bị cáo, trong đó có giám đốc bán hàng khu vực Sunrise Lee, một cựu nhân viên giao hàng, dự kiến phải đối mặt với án tù lên tới 20 năm. Hai lãnh đạo khác của công ty trên đã nhận tội trong phiên tòa tại Boston.
[Mỹ buộc tội hàng chục bác sỹ kê đơn lạm dụng thuốc giảm đau gây nghiện]
Công tố viên liên bang Mỹ Andrew E. Lelling cho biết: "Các phán quyết hôm nay đánh dấu thành công đầu tiên của quá trình truy tố các lãnh đạo cấp cao của các công ty dược phẩm liên quan đến hoạt động tiếp thị và kê đơn trái phép loại thuốc giảm đau thuộc nhóm opioid."
Theo công tố viên Lelling, "đây là cuộc truy tố lịch sử, xác nhận lợi ích của công chúng trong việc khống chế (hoạt động mua bán và sử dụng) opioid trong từng ngôi nhà, trên từng con phố."
Năm 2017, Tổng thống Mỹ Donald Trump tuyên bố khủng hoảng thuốc giảm đau thuộc nhóm opioid là tình trạng khẩn cấp quốc gia về y tế. Theo Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh Mỹ, trong hai thập kỷ qua, gần 400.000 người đã tử vong vì dùng quá liều, thông qua việc kê đơn của bác sỹ hoặc dùng trái phép. Riêng trong năm 2017, gần 48.000 người đã tử vong vì nguyên nhân này.
Nhằm tăng doanh thu từ việc bán thuốc giảm đau fentanyl dạng xịt thương hiệu Subsys, loại thuốc mạnh gấp 50-100 lần morphine, lãnh đạo công ty Insys đã thiết lập một hệ thống hối lộ quy mô lớn. Từ năm 2012-2015, họ đã trả tiền cho các nhân viên y tế kê một lượng lớn thuốc giảm đau gây nghiện cao này, loại thuốc vốn có hiệu quả giảm đau đối với các bệnh nhân ung thư giai đoạn cuối.
Các bác sỹ đã được khuyến khích rằng nên khuyến cáo sử dụng thuốc dạng xịt cho cả những bệnh nhân không thực sự cần loại thuốc này, thậm chí dùng với liều cao. Tiền hối lộ cũng được chi trả dưới dạng chi phí cho bác sỹ nói chuyện tại các buổi hội thảo chuyên ngành y nhằm ca ngợi lợi ích của thuốc.
Trong một vài năm, Insys đã chi hơn 10 triệu USD để hối lộ trong vụ này. Theo một báo cáo thường niên của Insys, doanh số bán Sybsys đạt 329,5 triệu USD trong năm 2015./.