Nhận lời mời của Thủ tướng Cộng hòa Liên bang Đức Angela Merkel, Thủ tướng Chính phủ nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam Nguyễn Xuân Phúc và Phu nhân sẽ thăm Cộng hòa Liên bang Đức và tham dự Hội nghị Thượng đỉnh G20 tại thành phố Hamburg từ ngày 5-8/7.
Quan hệ Việt-Đức phát triển sâu rộng và hiệu quả
Việt Nam và Cộng hòa Liên bang Đức thiết lập quan hệ ngoại giao ngày 23/9/1975. Từ đó đến nay, quan hệ hữu nghị, hợp tác giữa hai nước ngày càng phát triển tích cực, sâu rộng, hiệu quả và toàn diện.
Từ nhiều năm nay, Đức là một trong những đối tác quan trọng nhất của Việt Nam ở châu Âu. Sự tin cậy và hiểu biết lẫn nhau giữa hai nước ngày càng được tăng cường thông qua duy trì trao đổi đoàn cấp cao và các cơ chế hợp tác.
Trong chuyến thăm Việt Nam của Thủ tướng Đức Angela Merkel (tháng 10/2011), Thủ tướng hai nước đã ký Tuyên bố chung Hà Nội về việc thiết lập quan hệ Đối tác chiến lược, trong đó đề ra các mục tiêu và biện pháp cụ thể tăng cường hợp tác trong các lĩnh vực ưu tiên.
Đức là đối tác thương mại lớn nhất của Việt Nam ở châu Âu và cũng là "cửa ngõ" trung chuyển quan trọng của hàng hóa Việt Nam sang các thị trường khác ở châu Âu. Kim ngạch thương mại hai chiều năm 2016 đạt 8,78 tỷ USD, trong đó xuất khẩu của Việt Nam sang Đức đạt 5,95 tỷ USD, nhập khẩu từ Đức đạt 2,82 tỷ USD; trong năm tháng đầu năm 2017 kim ngạch thương mại giữa hai nước đạt 3,8 tỷ USD.
Việt Nam xuất khẩu sang Đức chủ yếu là điện thoại và linh kiện máy tính, hàng dệt may, giày dép, cà phê, nông thủy sản... và nhập từ Đức chủ yếu là máy móc, thiết bị, phụ tùng, phương tiện vận tải, ôtô, hóa chất, dược phẩm, các sản phẩm sữa.
Về đầu tư, Đức coi Việt Nam là thị trường có tiềm năng phát triển nhanh ở châu Á, chỉ sau Trung Quốc và Ấn Độ. Tính đến ngày 20/4, Đức có 285 dự án còn hiệu lực với tổng vốn đầu tư đăng ký là 1,41 tỷ USD, đứng thứ 5 trong Liên minh châu Âu và thứ 20/116 quốc gia, vùng lãnh thổ đầu tư tại Việt Nam.
Hầu hết các dự án đầu tư của Đức tập trung vào các lĩnh vực công nghiệp chế biến, chế tạo; sản xuất, phân phối điện, khí; bán buôn, bán lẻ và sửa chữa; khoa học công nghệ; ngành nông, lâm nghiệp, thủy sản; tài chính ngân hàng, bảo hiểm; thông tin truyền thông.
Các dự án đầu tư của Đức phân bố tại 35 tỉnh, thành phố, tập trung ở các thành phố lớn, có điều kiện cơ sở hạ tầng tương đối phát triển như Thành phố Hồ Chí Minh, Ninh Thuận, Đồng Nai, Hà Nội, Hải Dương, Sóc Trăng...
Hiện có khoảng 300 doanh nghiệp Đức hoạt động tại Việt Nam. Ngược lại, các doanh nghiệp Việt Nam đã có 30 dự án đầu tư còn hiệu lực tại Đức với tổng số vốn 124,8 triệu USD, tập trung vào các lĩnh vực tài chính-ngân hàng, bán buôn bán lẻ ôtô, xe máy, dịch vụ ăn uống và lưu trú, kinh doanh bất động sản, tin học, thương mại...
Là một trong những nước viện trợ ODA nhiều và thường xuyên cho Việt Nam, từ năm 1990 đến nay, Đức đã cung cấp khoảng 2 tỷ USD cho các dự án ODA tại Việt Nam thông qua hợp tác kỹ thuật và hợp tác tài chính. Chính phủ Đức đã cam kết dành cho Việt Nam khoản ODA hơn 600 triệu Euro trong giai đoạn 2015-2017 để thực hiện các dự án trong ba lĩnh vực ưu tiên năng lượng; đào tạo nghề gắn với phát triển kinh tế bền vững; chính sách môi trường và sử dụng bền vững tài nguyên thiên nhiên.
Tiếp nối thành công của chương trình “Make it in Germany” về hợp tác lao động quốc tế của Đức, giai đoạn 2013-2015, phía Đức đã quyết định mở rộng tiếp nhận điều dưỡng viên Việt Nam sang Đức, trước mắt 100 người/năm trong giai đoạn 2016-2017.
Những năm gần đây, các hoạt động giao lưu văn hóa-nghệ thuật giữa hai nước diễn ra rất sôi động. Đức hỗ trợ Việt Nam thực hiện một số dự án về bảo tồn, phục chế các di sản văn hóa tại cố đô Huế...
Hàng năm, Đức cung cấp cho Việt Nam nhiều học bổng đào tạo thạc sỹ, tiến sỹ. Hiện có khoảng 300 nghiên cứu sinh Việt Nam nhận học bổng nghiên cứu tại Đức và khoảng 4.600 sinh viên Việt Nam đang theo học tại các trường đại học của Đức.
Dự án “hải đăng” của hai nước trong lĩnh vực giáo dục-đào tạo là trường Đại học Việt-Đức, được thành lập từ tháng 9/2008 tại thành phố Hồ Chí Minh. Chương trình dạy tiếng Đức là ngoại ngữ thứ hai là sáng kiến của Bộ Ngoại giao Đức đang được triển khai tại 13 trường phổ thông trên toàn quốc như Trường Trung học phổ thông Việt-Đức, trường Trung học phổ thông chuyên ngữ thuộc Đại học Quốc gia Hà Nội...
Phía Đức cũng hỗ trợ các cơ sở đào tạo tiếng Đức tại Việt Nam về trang thiết bị đào tạo, cung cấp giáo viên bản ngữ và cấp học bổng cho giáo viên, các sinh viên, học sinh đạt kết quả học tập xuất sắc.
Được đánh giá là một trong những thị trường quan trọng nhất của du lịch Việt Nam, trong ba tháng đầu năm 2017, lượng khách Đức tới Việt Nam đạt 61.923 lượt, tăng 13,2% so với cùng kỳ năm trước. Từ ngày 1/7/2015, Việt Nam đã thí điểm miễn thị thực cho công dân Đức đi du lịch Việt Nam trong thời gian 15 ngày.
Lĩnh vực khoa học công nghệ và quan hệ hợp tác về quốc phòng giữa hai nước có những bước phát triển tích cực, hai bên thường xuyên trao đổi các đoàn nghiên cứu khoa học, tổ chức hội nghị, hội thảo chuyên ngành và triển khai các dự án nghiên cứu chung với sự tham gia của các chuyên gia hai bên.
Bên cạnh quan hệ với Việt Nam ở cấp Chính phủ, các bang của Đức rất chủ động tăng cường hợp tác với Việt Nam. Đặc biệt, nhân chuyến thăm Việt Nam tháng 10/2012 của Thủ hiến bang Hessen, hai bên đã ký Bản ghi nhớ về hợp tác ưu tiên, tạo khuôn khổ hợp tác sâu rộng hơn nữa giữa Việt Nam và bang Hessen, là hình mẫu cho hợp tác giữa Việt Nam với các địa phương của Đức.
Cộng đồng người Việt Nam ở Đức hiện có 176.000 người, nhìn chung kiều bào ở Đức có cuộc sống tương đối ổn định, đa số làm công ăn lương hoặc buôn bán nhỏ. Một số bang của Đức đã tạo điều kiện thí điểm đưa tiếng Việt vào chương trình giảng dạy phổ thông như bang Brandenburg, Berlin, Sachsen và Sachsen Anhalt. Hai nước đã ký nhiều hiệp định tạo cơ sở pháp lý cho quan hệ hợp tác kinh tế như Hiệp định tránh đánh thuế hai lần; Hiệp định Khuyến khích và Bảo hộ đầu tư; các hiệp định hàng hải, hàng không...
Truyền thông điệp về đất nước Việt Nam phát triển năng động
Hội nghị thượng đỉnh G20 được tổ chức từ ngày 7-8/7 tại thành phố Hamburg, Cộng hòa liên bang Đức, với chủ đề “Định hình một thế giới kết nối.”
Hội nghị tập trung vào ba trọng tâm nghị sự: Tạo dựng nền tảng tự cường; tăng cường tính bền vững; tăng cường trách nhiệm, với dự kiến năm phiên thảo luận. Theo đó, các nước G20 sẽ trao đổi các giải pháp để thúc đẩy và duy trì tăng trưởng kinh tế thế giới hướng đến xây dựng một nền kinh tế toàn cầu tự cường, bền vững và bao trùm; các vấn đề biến đổi khí hậu và năng lượng, thúc đẩy các ưu tiên về sử dụng năng lượng hiệu quả, năng lượng tái tạo, xây dựng nền kinh tế phi carbon.
G20 năm nay sẽ dành ưu tiên cho thảo luận vấn đề chống nhờn kháng sinh (AMR); thúc đẩy sử dụng thận trọng kháng sinh trong tất cả các lĩnh vực; việc thực hiện Chương trình nghị sự 2030, hỗ trợ châu Phi và vấn đề phụ nữ-bình đẳng giới; vấn đề việc làm và số hóa, thúc đẩy cạnh tranh trong nền kinh tế số, hỗ trợ doanh nghiệp siêu nhỏ, nhỏ và vừa (MSMEs) tranh thủ lợi ích của số hóa, giải quyết vấn đề lao động, việc làm trong kinh tế số...
Với tư cách là chủ nhà APEC 2017, Việt Nam được mời tham dự các hội nghị và cuộc họp trong khuôn khổ G20 trong năm 2017, tham gia thảo luận tại tất cả các phiên họp của Hội nghị thượng đỉnh và đóng góp ý kiến cho dự thảo Tuyên bố chung của Hội nghị.
Nhóm G20 được thành lập năm 1999 sau cuộc khủng hoảng tài chính-tiền tệ châu Á 1997-1998, họp thường niên ở cấp Bộ trưởng Tài chính để thảo luận các vấn đề kinh tế-tài chính toàn cầu giữa các nước phát triển và các nền kinh tế mới nổi. Thành viên bao gồm: G7 (Mỹ, Anh, Đức, Pháp, Nhật, Canada, Italia), BRIC (Brazil, Nga, Trung Quốc, Ấn Độ), các nền kinh tế mới nổi có quy mô lớn (Australia, Argentina, Mexico, Hàn Quốc, Indonesia, Nam Phi, Saudi Arabia, Thổ Nhĩ Kỳ) và Liên minh châu Âu. Quy mô của G20 chiếm 2/3 dân số thế giới, 90% GDP toàn cầu và 80% thương mại quốc tế.
Chuyến đi của Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc và Phu nhân thăm chính thức Cộng hòa Liên bang Đức, tham dự Hội nghị Thượng đỉnh G20 nhằm tiếp tục triển khai đường lối đối ngoại độc lập tự chủ, đa phương hóa, đa dạng hóa các quan hệ quốc tế, chủ động và tích cực hội nhập quốc tế, củng cố và tăng cường quan hệ Đối tác chiến lược với Đức; truyền thông điệp về hình ảnh Việt Nam phát triển năng động, là đối tác tin cậy và có trách nhiệm trong cộng đồng quốc tế./.