Đường vào bản Mùa Xuân lởm chởm sỏi đá và bùn lầy, có những đoạn chiều rộng đường chỉ hẹp chừng nửa mét, một bên là núi, một bên là vực, nếu đi không cẩn thận có thể ngã xuống vực bất cứ lúc nào. Nhưng đó lại là cung đường mỗi ngày tới với các em học sinh của cô giáo Sung Thị Tông.
Những ngày đầu cắm bản, Tông đã khóc rất nhiều vì buồn, cô đơn và nhớ nhà khi mỗi buổi tối phải ở lại một mình nơi lớp học. Nhưng tình yêu nghề, yêu trẻ đã giúp cô vượt qua tất cả.
Một lớp học, ba chiếc bảng
Bản Xía Nọi (xã Sơn Thủy, huyện Quan Sơn, tỉnh Thanh Hóa), quê hương Tông, cách trung tâm xã 27 km và cách trung tâm huyện tới 67 cây số, xung quanh chỉ là đồi núi bao phủ. Tuổi thơ cô Tông gắn liền với những con suối và ruộng nương. “Nhà tôi có 8 anh chị em, như hầu hết các gia đình khác, nhà nào cũng có 8-10 người con. Người Mông chúng tôi sinh con dày đến mức anh chị em mà nhìn như đứa trẻ cùng lứa tuổi. Vì thế cái đói, cái nghèo cứ mãi đeo bám,” cô Tông chia sẻ.
Tông bảo mình là một trong 7 đứa trẻ may mắn nhất trong bản khi được cắp sách tới trường. Lũ trẻ đến lớp khi quần áo còn lấm lem bùn đất, cả lớn cả bé học chung một lớp ghép ba trình độ. Phòng học vô cùng chật chội nhưng thầy giáo vẫn phải kê ba cái bảng ở ba hướng khác nhau để dạy. Đồ dùng học tập là những quyển sách, chiếc bút do chính thầy cô cho. Nhiều bạn vừa học vừa phải cõng em. Anh ê a đọc chữ còn em ngủ trên lưng lúc nào không hay.
Tình yêu với nghề giáo đã được hun đúc trong cô bé Tông từ những lớp học ghép tranh tre nứa lá, từ những yêu thương bảo bọc dạy dỗ chở che của những người thầy bám bản bám trường. “Tôi ao ước sẽ trở thành cô giáo để có thể đem tri thức của mình truyền đạt lại cho bao thế hệ trẻ thơ chịu nhiều thiệt thòi và khốn khó nơi tôi sinh ra,” cô Tông chia sẻ.
Ước mơ ấy của Tông đã trở thành hiện thực khi năm 2016, cô chính thức trở thành một giáo viên mầm non. Với nhiệt huyết của tuổi trẻ, Tông xung phong nhận nhiệm vụ đứng lớp tại điểm trường Mùa Xuân, Trường Mầm non Sơn Thủy.
Trăn trở vì học trò nghèo
Mùa Xuân là một bản vùng biên nghèo nhất tỉnh Thanh Hoá với đầy đủ ba không: không điện, không đường, không trạm. Bản có 100% đồng bào dân tộc Mông sinh sống, cách điểm trường chính và trung tâm xã 22 cây số, giáp với nước Lào. Do đường vào bản rất khó khăn nên đồng bào sống tự cung tự cấp, dựa vào trồng ngô, trồng lúa trên nương. Sự càn quét của cơn bão số 3 năm 2019 càng làm cho bản nghèo thêm xơ xác khi những ngôi nhà đất mái lá vốn đã đơn sơ, tuềnh toàng sập xuống, đường xá sạt lở...
“Hành trình đến với điểm trường Mùa Xuân của tôi càng trở nên khó khăn hơn bao giờ hết. Để đến với điểm trường, tôi phải vượt qua quãng đường bùn lầy, dốc đá lởm chởm và có nhiều đoạn chiều ngang con đường chỉ khoảng nửa mét, một bên là núi, một bên là vực, nếu đi không cẩn thận sẽ rơi xuống vực bất cứ lúc nào. Nếu mùa khô thì đi xe máy sẽ mất khoảng hơn 5 giờ đồng hồ, còn đi bộ sẽ mất một ngày. Nhưng những khó khăn đó cũng không làm cho tôi chùn bước mà càng thôi thúc tôi nhanh đến điểm trường hơn,” cô Tông chia sẻ.
Nhìn phòng học xuống cấp, đồ dùng học tập, trang thiết bị, đồ chơi bị mưa bão cuốn trôi và hư hỏng… lòng cô giáo trẻ như thắt lại vì sự thiệt thòi của những đứa trẻ nơi đây. Cô trăn trở và suy nghĩ làm gì để những đứa trẻ nơi đây bớt khổ, bớt đói; làm thế nào để các em có đồ dùng, đồ chơi, trang thiết bị cần thiết để vui chơi, học tập, đáp ứng các yêu cầu của công tác phổ cập giáo dục mầm non cho trẻ em 5 tuổi?
Những trăn trở đầy yêu thương ấy đã giúp cô tìm ra được giải pháp là tham vấn với nhà trường kết nối với các tổ chức thiện nguyện. Trong hơn một tháng, cô đã kêu gọi được nhiều đồ chơi, đồ dùng, bàn ghế. Đoàn thiện nguyện Búp Măng Non đã đến tại điểm trường Mùa Xuân để tổ chức Tết trung thu cho trẻ. Đặc biệt, chương trình Vì trẻ em vùng cao và Nuôi em, tỉnh Thanh Hóa đã hỗ trợ nuôi ăn cho tất cả các cháu và 100% cháu được bán trú tại trường.
Mong “mùa xuân” đến bản
Khi cơ sở vật chất đã tạm thời ổn định, cô lại suy nghĩ làm thế nào để mỗi đứa trẻ nơi đây đều được đến lớp học tập và vui chơi cùng bạn bè. Điểm trường mầm non Mùa Xuân chỉ có một lớp cho tất cả ba độ tuổi, một mình cô Tông bám bản đứng lớp. Sau mỗi buổi dạy, cô đến từng nhà học sinh để tìm hiểu hoàn cảnh gia đình từng cháu, động viên, tuyên truyền cho phụ huynh đưa trẻ ra lớp học… Với sự vận động của cô, trẻ 100% trẻ từ ba tuổi trở lên đã ra lớp.
Với lợi thế là người cùng dân tộc, cô Tông sử dụng linh hoạt tiếng Việt và tiếng Mông để giúp các em tăng cường vốn tiếng Việt mỗi ngày. Cô cũng tận dụng mọi vật liệu sẵn có ở địa phương như vỏ cây, hạt quả, lá rừng, sỏi đá để tạo đồ dùng đồ chơi, trang trí cảnh quan lớp học và sân vườn trường, nhằm tạo sự hứng thú trong học tập và thu hút trẻ đến trường.
[Thầy giáo trẻ hết lòng vì học sinh dân tộc thiểu số người Mông]
Niềm vui lớn nhất với cô là mỗi sớm mai thức dậy, học sinh háo hức đến trường. “Dù còn nhiều khó khăn ở phía trước nhưng tôi sẽ cùng với tập thể giáo viên, nhân viên nhà trường sẽ tiếp tục mang sức trẻ, sự tâm huyết của mình đưa đến cho trẻ em điểm trường Mùa Xuân những hy vọng mới, luồng ánh sáng mới và hình thành cho trẻ một nhân cách tốt. Tôi mong rằng bản làng nơi đây sẽ tiếp tục nhận được sự quan tâm của các cấp, các ngành, các nhà hảo tâm… giúp bà con giảm dần khoảng cách với những vùng thuận lợi, các cháu được vui chơi, học tập trong những điều kiện tốt nhất; giúp cho bản Mùa Xuân ngày càng trở nên tươi đẹp, tràn đầy sức sống như tên gọi thân thương ấy," cô Tông xúc động nói./.