Bộ Quy tắc ứng xử về quấy rối tình dục tại nơi làm việc ở Việt Nam vừa được công bố sáng ngày 25/5, tại Hà Nội. Bộ quy tắc này nhằm giúp Chính phủ, chủ sử dụng lao động và người lao động tại Việt Nam nhận diện, ngăn chặn và xử lý quấy rối tình dục tại nơi làm việc thông qua những hướng dẫn cụ thể.
Bộ quy tắc ứng xử được xây dựng và cam kết bởi Bộ Lao động-Thương binh và Xã hội, Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam, Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam. Bộ quy tắc khuyến khích sự áp dụng rộng rãi tại mọi doanh nghiệp, cả ở khu vực công và tư, trên cơ sở tự nguyện.
Bộ Luật Lao động 2012 đã quy định hành vi quấy rối tình dục tại nơi làm việc là hành vi bị nghiêm cấm. Tuy nhiên, theo Thứ trưởng Bộ Lao động-Thương binh và Xã hội Phạm Minh Huân, các quy định của pháp luật hiện hành còn chung chung, chưa cụ thể, thiếu văn bản, tài liệu hướng dẫn để nhận diện hành vi quấy rối tình dục, làm cho việc phòng chống và xử lý hành vi vi phạm còn gặp nhiều khó khăn trên thực tế.
Bộ quy tắc được xây dựng nhằm mục đích giúp người sử dụng lao động và người lao động xây dựng, lồng ghép vào nội quy, quy chế của đơn vị, làm cơ sở cho việc phòng chống quấy rối tình dục tại nơi làm việc, giúp phát triển quan hệ lao động hài hòa, tạo môi trường làm việc lành mạnh, an toàn, năng suất và chất lượng cao.
Quá trình xây dựng Bộ quy tắc được Tổ chức Lao động Quốc tế (ILO) hỗ trợ và có tham khảo các bộ quy tắc thực hành phòng chống quấy rối tình dục sẵn có trên thế giới. Bộ quy tắc đưa ra những hướng dẫn cụ thể cho Chính phủ, các tổ chức của người sử dụng lao động, công đoàn và người lao động về thế nào là quấy rối tình dục tại nơi làm việc, làm thế nào để phòng ngừa hành vi này.
Từ những định nghĩa về các hình thức quấy rối tình dục, bộ quy tắc hướng dẫn người lao động, chủ sử dụng lao động cách xử lý khi hành vi này diễn ra và nên quy định nghiêm cấm hành vi này trong nội quy như thế nào. Đặc biệt, người lao động cũng được hướng dẫn quy trình khiếu nại tổ cáo đối với hành vi quấy rối tình dục.
Giám đốc ILO Việt Nam ông Gyorgy Sziraczki đánh giá việc công bố Bộ quy tắc là “một bước tiến của Việt Nam trong công cuộc đấu tranh chống lại bạo lực trên cơ sở giới tại nơi làm việc.”
Ông Gyorgy Sziraczki nhận định: “Quấy rối tình dục không chỉ gây căng thẳng về cảm xúc và thể chất của nạn nhân, ảnh hưởng đến khả năng làm việc của họ, mà còn làm giảm năng suất lao động và khả năng cạnh tranh của doanh nghiệp. ILO sẽ tiếp tục đồng hành với Việt Nam trên con đường hoàn thiện những lỗ hổng pháp luật trong việc giải quyết vấn đề nhạy cảm tại nơi làm việc này vì lợi ích của cả người lao động và doanh nghiệp.”
Phó Chủ tịch Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam Mai Đức Chính và Phó Chủ tịch VCCI Hoàng Quang Phòng cam kết cùng hợp tác để thực hiện bộ quy tắc một cách hiệu quả, nhằm xây dựng văn hóa tại nơi làm việc không dung thứ hành vi quấy rối tình dục.
Theo một nghiên cứu do Bộ Lao động-Thương binh và Xã hội thực hiện với sự hỗ trợ của ILO trong năm 2012, phần lớn các nạn nhân bị quấy rối tình dục ở Việt Nam là lao động nữ từ 18 đến 30 tuổi. Tuy nhiên, các yếu tố văn hóa và nỗi sợ bị mất việc khiến nhiều nạn nhân không trình báo sự việc./.
Theo định nghĩa của bộ quy tắc ứng xử, quấy rối tình dục là hành vi có tính chất tình dục gây ảnh hưởng tới nhân phẩm của nữ giới và nam giới, đây là hành vi không được chấp nhận, không mong muốn và không hợp lý làm xúc phạm đối với người nhận và tạo ra môi trường làm việc bất ổn, đáng sợ, thù địch và khó chịu./.