Mục tiêu đầu tiên của Chiến lược quốc gia về bình đẳng giới giai đoạn 2021-2030 của Chính phủ đến năm 2025 đạt 60% và đến năm 2030 đạt 75% các cơ quan quản lý Nhà nước, chính quyền địa phương các cấp có lãnh đạo chủ chốt là nữ.
Các chuyên gia cho rằng chính việc đầu tư vào thay đổi chuẩn mực xã hội về giới này sẽ là điều cốt lõi để thúc đẩy bình đẳng giới trong thời gian tới.
Đây là thông tin đưa ra tại hội nghị trực tuyến tổng kết Chiến lược quốc gia về bình đẳng giới giai đoạn 2011-2020 và triển khai Chiến lược quốc gia về bình đẳng giới giai đoạn 2021-2030 do Bộ Lao động-Thương binh và Xã hội phối hợp với Cơ quan Liên hợp quốc về Bình đẳng giới và Trao quyền cho phụ nữ (UN Women), Đại sứ quán Úc tại Việt Nam tổ chức ngày 12/8.
Giảm số giờ làm công việc nội trợ cho nữ giới
Theo kết quả điều tra lao động việc làm năm 2019, thời gian làm việc nhà của phụ nữ cao gấp 2,1 lần so với nam giới. Cụ thể, hàng tuần phụ nữ dành gần 39 giờ trong một tuần cho lao động sản xuất và 18,9 giờ cho việc nhà, trong khi đó nam giới dành 40 giờ cho lao động sản xuất và 8,9 giờ làm việc nhà.
Chiến lược quốc gia về bình đẳng giới giai đoạn 2021-2030 đã đặt mục tiêu giảm số giờ trung bình làm công việc nội trợ và chăm sóc trong gia đình không được trả công của phụ nữ còn 1,7 lần vào năm 2025 và 1,4 lần vào năm 2030 so với nam giới.
Ngoài ra, chiến lược giai đoạn mới cũng đặt mục tiêu tăng tỷ lệ lao động nữ làm công hưởng lương lên đạt 50% vào năm 2025 và khoảng 60% vào năm 2030; giảm tỷ trọng lao động nữ làm việc trong khu vực nông nghiệp trong tổng số lao động nữ có việc làm xuống dưới 30% vào năm 2025 và dưới 25% vào năm 2030.
Trong giai đoạn 2011-2019, Có 169.946 lượt người được tư vấn, được hỗ trợ và được chăm sóc khi bị bạo lực gia đình. Tình trạng bạo lực đối với phụ nữ đã giảm: Bạo lực thể xác giảm từ 31,5% (năm 2010) xuống 26,1% (năm 2019); bạo lực tinh thần giảm từ 53,6% (năm 2010) xuống 47,0% (năm 2019). Tuy nhiên, bạo lực tình dục lại có xu hướng tăng lên.
Đáng chú ý, rà soát thực hiện Chiến lược quốc gia về bình đẳng giới giai đoạn 2011-2020 cho thấy có tới 90,4% phụ nữ từng là nạn nhân của bạo lực thể xác hoặc tình dục không tìm kiếm sự giúp đỡ của các cơ quan cung cấp dịch vụ nhà nước. Chưa đầy 1% phụ nữ báo cáo đã từng tìm kiếm sự giúp đỡ của nhà tạm lánh. Một nghiên cứu năm 2015 cũng cho thấy hầu hết phụ nữ bị bạo hành trong gia đình không tìm kiếm sự giúp đỡ của bất kỳ cơ quan hay tổ chức nào.
Để cải thiện thực trạng trên, Chiến lược quốc gia về bình đẳng giới giai đoạn 2021-2030 đã đặt ra mục tiêu dến năm 2025 đạt 80% và đến 2030 đạt 90% người bị bạo lực gia đình, bạo lực trên cơ sở giới được phát hiện được tiếp cận ít nhất một trong các dịch vụ hỗ trợ cơ bản; đến năm 2025 đạt 50% và đến năm 2030 đạt 70% người gây bạo lực gia đình, bạo lực trên cơ sở giới được phát hiện ở mức chưa bị truy cứu trách nhiệm hình sự được tư vấn, tham vấn.
Bên cạnh một số chỉ tiêu cần tiếp tục duy trì kết quả của giai đoạn trước, Chiến lược quốc gia về bình đẳng giới giai đoạn 2021-2030 còn bao gồm các chỉ tiêu mới như: Tăng các cơ sở trợ giúp xã hội công lập triển khai các hoạt động trợ giúp, phòng ngừa và ứng phó với bạo lực trên cơ sở giới; giảm tỷ suất sinh ở vị thành niên; các cơ sở y tế cung cấp thí điểm dịch vụ chăm sóc sức khỏe dành cho người đồng tính, song tính và chuyển giới; nội dung về giới, bình đẳng giới được đưa vào chương trình giảng dạy trong hệ thống giáo dục...
Lồng ghép giới vào các mục tiêu quốc gia
Để triển khai thực hiện Chiến lược quốc gia về bình đẳng giới giai đoạn 2021-2030, Bộ Lao động-Thương binh và Xã hội đã triển khai xây dựng tài liệu hướng dẫn thu thập số liệu và báo cáo kết quả thực hiện chiến lược nhằm hướng dẫn các bộ ngành chủ chốt và các địa phương để thực hiện theo dõi, đánh giá một cách hiệu quả.
Thứ trưởng Bộ Lao động-Thương binh và Xã hội Nguyễn Thị Hà cho biết: “Với nỗ lực của cả hệ thống chính trị, sau 10 năm triển khai chiến lược, chúng ta đã thu được nhiều kết quả đáng khích lệ, góp phần thu hẹp khoảng cách giới trong các lĩnh vực, đóng góp tích cực vào quá trình phát triển kinh tế- xã hội của đất nước.”
[Khoảng cách giới còn tồn tại dai dẳng trong cộng đồng dân tộc thiểu số]
“Đặc biệt, kết quả bầu cử đại biểu Quốc hội khóa XV, đại biểu Hội đồng nhân dân các cấp nhiệm kỳ 2021-2026 với tỷ lệ 30,26% nữ đại biểu Quốc hội và gần 30% nữ tham gia hội đồng nhân dân các cấp là minh chứng rõ nét cho những nỗ lực trong thực hiện bình đẳng giới ở Việt Nam. Những thành tựu này sẽ là nền tảng vững chắc để các cấp, ngành tiếp tục duy trì và phát huy hơn nữa trong việc thực hiện các mục tiêu quốc gia bình đẳng giới trong giai đoạn tới,” Thứ trưởng Nguyễn Thị Hà nhấn mạnh.
Là cơ quan Liên hợp quốc hỗ trợ kỹ thuật trong quá trình xây dựng Chiến lược quốc gia về bình đẳng giới giai đoạn 2021-2030, bà Elisa Fernandez Saenz, Trưởng đại diện UN Women tại Việt Nam nhận định: “Quá trình rà soát việc thực hiện chiến lược giai đoạn 10 năm vừa qua cho thấy việc đảm bảo nguồn lực tài chính cho bình đẳng giới, đặc biệt từ nguồn chi đầu tư từ ngân sách Nhà nước để thực hiện các mục tiêu của chiến lược là rất cần thiết. Để làm được điều này, cần phải đảm bảo các mục tiêu được lồng ghép một cách nghiêm túc trong các kế hoạch của ngành và địa phương cũng như các chương trình mục tiêu quốc gia.”
“Việt Nam cũng cần đầu tư có mục tiêu vào thay đổi chuẩn mực xã hội theo hướng thúc đẩy bình đẳng giới. Đây là điều cốt lõi để thúc đẩy bình đẳng giới mà rất nhiều quốc gia trên thế giới đã phải trải qua và cũng chính là mục tiêu đầu tiên của Chiến lược quốc gia về bình đẳng giới giai đoạn 2021-2030,” bà Elisa Fernandez Saenz nói.
Trong khi đó, bà Robyn Mudie, Đại sứ Australia tại Việt Nam chia sẻ: “Sẽ có những cơ hội và thách thức đối với sự tiến bộ của phụ nữ, trẻ em gái trong thập kỷ tới trong bối cảnh sự già đi của dân số Việt Nam, Cách mạng 4.0 và tự động hóa việc làm."
Theo bà, hướng dẫn và những khuyến nghị thực hiện chiến lược sẽ tạo nền tảng vững chắc để giải quyết các vấn đề nêu trên đồng thời thúc đẩy vai trò của phụ nữ trong nền kinh tế và các vị trí lãnh đạo./.