Đến nay, hoạt động an ninh và thanh sát hạt nhân của Việt Nam đã có những bướctiến đáng kể, đáp ứng được yêu cầu của quốc gia và được các tổ chức quốc tế ghinhận.
Cục An toàn bức xạ và Hạt nhân (Bộ Khoa học và Công nghệ) đã tiến hành thẩm địnhcác biện pháp bảo vệ thực thể cho các cơ sở thực hiện công việc bức xạ; đồngthời tiếp tục thực hiện dự án BOA của Bộ Năng lượng Hoa Kỳ về đảm bảo an ninhcho các nguồn phóng xạ có độ nguy hiểm cao tại Việt Nam nhằm giảm thiểu nguy cơmất an ninh nguồn phóng xạ và đã hoàn thành lắp đặt hệ thống an ninh tại 22 cơsở có nguồn phóng xạ hoạt độ cao.
Cục phối hợp với Viện an toàn hạt nhân Hàn Quốc (KINS) thực hiện dự án kiểm soátnguồn phóng xạ di động dùng trong thử nghiệm không phá hủy phục vụ công tác bảođảm an toàn và an ninh cho nguồn phóng xạ đặc biệt này.
Ngoài ra, Cục đang phối hợp với Tổng cục Hải quan chuẩn bị các thủ tục bàn giaocổng kiểm soát chất phóng xạ tại ga đến của sân bay quốc tế Nội Bài do Cơ quanNăng lượng Nguyên tử Quốc tế (IAEA) tài trợ. Cục còn phối hợp với IAEA, NhậtBản, Hàn Quốc, Hoa Kỳ và Australia tổ chức các hội thảo, lớp tập huấn về an ninhnguồn bức xạ, an ninh hạt nhân...
Hiện tại, Viện Nghiên cứu hạt nhân Đà Lạt đã hoàn tất việc trao trả lại Nga cácthanh nhiên liệu đã qua sử dụng và các thanh nhiên liệu có độ làm giàu cao trongkhuôn khổ hợp tác bốn bên giữa Hoa Kỳ, Nga, IAEA và Việt Nam.
Bên cạnh đó, Cục thường xuyên phối hợp với thanh tra viên của IAEA vào thực hiệnthanh sát định kỳ theo Hiệp định thanh sát, tiến hành kiểm đếm vật liệu hạtnhân, xây dựng báo cáo kế toán hạt nhân tại Viện Nghiên cứu hạt nhân Đà lạt,Viện Công nghệ Xạ hiếm và Viện Khoa học và kỹ thuật hạt nhân...
Tuy vậy, cũng theo đánh giá của Cục An toàn bức xạ và Hạt nhân, công tác đảm bảoan ninh và thanh sát hạt nhân vẫn còn một số bất cập cần sớm khắc phục như lựclượng còn mỏng; việc đánh giá các nguy cơ có thể xảy ra nhằm phục vụ cho việcthiết kế bảo vệ an ninh cho các cơ sở bức xạ và hạt nhân còn hạn chế; chưa có sựphối hợp chặt chẽ giữa các bộ, ngành liên quan trong triển khai các biện phápbảo đảm an ninh trong lĩnh vực năng lượng nguyên tử.../.
Cục An toàn bức xạ và Hạt nhân (Bộ Khoa học và Công nghệ) đã tiến hành thẩm địnhcác biện pháp bảo vệ thực thể cho các cơ sở thực hiện công việc bức xạ; đồngthời tiếp tục thực hiện dự án BOA của Bộ Năng lượng Hoa Kỳ về đảm bảo an ninhcho các nguồn phóng xạ có độ nguy hiểm cao tại Việt Nam nhằm giảm thiểu nguy cơmất an ninh nguồn phóng xạ và đã hoàn thành lắp đặt hệ thống an ninh tại 22 cơsở có nguồn phóng xạ hoạt độ cao.
Cục phối hợp với Viện an toàn hạt nhân Hàn Quốc (KINS) thực hiện dự án kiểm soátnguồn phóng xạ di động dùng trong thử nghiệm không phá hủy phục vụ công tác bảođảm an toàn và an ninh cho nguồn phóng xạ đặc biệt này.
Ngoài ra, Cục đang phối hợp với Tổng cục Hải quan chuẩn bị các thủ tục bàn giaocổng kiểm soát chất phóng xạ tại ga đến của sân bay quốc tế Nội Bài do Cơ quanNăng lượng Nguyên tử Quốc tế (IAEA) tài trợ. Cục còn phối hợp với IAEA, NhậtBản, Hàn Quốc, Hoa Kỳ và Australia tổ chức các hội thảo, lớp tập huấn về an ninhnguồn bức xạ, an ninh hạt nhân...
Hiện tại, Viện Nghiên cứu hạt nhân Đà Lạt đã hoàn tất việc trao trả lại Nga cácthanh nhiên liệu đã qua sử dụng và các thanh nhiên liệu có độ làm giàu cao trongkhuôn khổ hợp tác bốn bên giữa Hoa Kỳ, Nga, IAEA và Việt Nam.
Bên cạnh đó, Cục thường xuyên phối hợp với thanh tra viên của IAEA vào thực hiệnthanh sát định kỳ theo Hiệp định thanh sát, tiến hành kiểm đếm vật liệu hạtnhân, xây dựng báo cáo kế toán hạt nhân tại Viện Nghiên cứu hạt nhân Đà lạt,Viện Công nghệ Xạ hiếm và Viện Khoa học và kỹ thuật hạt nhân...
Tuy vậy, cũng theo đánh giá của Cục An toàn bức xạ và Hạt nhân, công tác đảm bảoan ninh và thanh sát hạt nhân vẫn còn một số bất cập cần sớm khắc phục như lựclượng còn mỏng; việc đánh giá các nguy cơ có thể xảy ra nhằm phục vụ cho việcthiết kế bảo vệ an ninh cho các cơ sở bức xạ và hạt nhân còn hạn chế; chưa có sựphối hợp chặt chẽ giữa các bộ, ngành liên quan trong triển khai các biện phápbảo đảm an ninh trong lĩnh vực năng lượng nguyên tử.../.
Nguyễn Bích Thủy (TTXVN)
