Theo tính toán, tổng lượng nước về trong giai đoạn mùa mưa 2021-2022 trên nhánh sông Đà thiếu hụt khoảng 15 tỷ m3 so với trung bình nhiều năm. Thực trạng này đang khiến các hồ thủy điện trên sông Đà đối mặt với tình trạng khô hạn, khó khăn cho phát điện và cấp nước cho hạ du, nhất là nhu cầu về nguồn nước sạch.
Trước thực tế trên, Thứ trưởng Lê Công Thành cho biết Bộ Tài nguyên và Môi trường vừa có văn bản gửi các Bộ Công Thương, Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, EVN, Công ty Cổ phần đầu tư nước sạch Sông Đà về việc điều chỉnh chế độ vận hành nhà máy thủy điện Hòa Bình từ nay đến đầu năm 2022.
Việc điều chỉnh trên nhằm chủ động phòng chống hạn hán, thiếu nước, bảo đảm nước cấp cho sinh hoạt, sản xuất của nhân dân, nhất là cấp nước an toàn cho Thủ đô Hà Nội và bảo đảm an ninh năng lượng trong thời gian còn lại của mùa cạn.
[Nguy cơ thiếu nước ở khu vực sông Hồng do lưu lượng xuống thấp kỷ lục]
Theo đó, trước mắt, từ nay đến trước ngày bắt đầu đợt lấy nước đầu tiên (phục vụ gieo cấy lúa vụ Đông Xuân 2021-2022 ở khu vực Trung du và Đồng bằng Bắc Bộ), hàng ngày, tùy thuộc vào điều kiện nguồn nước, nhà máy thủy điện Hòa Bình có thể ngừng vận hành phát điện trong các chu kỳ thấp điểm của phụ tải.
Riêng ngày Chủ nhật, nghỉ lễ, Tết, nhà máy thủy điện Hòa Bình vận hành linh hoạt với lưu lượng xả trung bình ngày trong khoảng từ 450-600 m3/s đối với tháng 11; 500-700 m3/s đối với tháng 12 và tháng 1/2022 (trừ các ngày xả nước gia tăng).
Trong quá trình vận hành, Bộ Tài nguyên và Môi trường đề nghị EVN chỉ đạo các chủ hồ chứa theo dõi chặt chẽ diễn biễn nguồn nước và yêu cầu sử dụng nước ở hạ du để điều chỉnh chế độ vận hành các nhà máy thủy điện Hòa Bình, Lai Châu, Sơn La, Bản Chát, Huội Quảng, Thác Bà và Tuyên Quang cho phù hợp, giảm thiểu tối đa tác động đến các địa phương và yêu cầu sử dụng nước ở hạ du.
Trường hợp có mưa, lũ mà nguồn nước hồ Hòa Bình, các hồ chứa trên lưu vực sông Đà có thể bảo đảm cấp nước cho hạ du theo yêu cầu thì phải vận hành hồ thủy điện Hòa Bình theo quy định của quy trình vận hành liên hồ chứa.
Sau khi kết thúc các đợt lấy nước gia tăng, căn cứ diễn biến tình hình khí tượng thủy văn, nhu cầu sử dụng nước hạ du, nếu mực nước các hồ chứa thấp hơn yêu cầu tối thiểu, trường hợp cần thiết, EVN cần phải xây dựng, đề xuất phương án điều chỉnh chế độ vận hành các hồ chứa để bộ này xem xét, điều chỉnh phù hợp.
Đối với Công ty Cổ phần đầu tư nước sạch Sông Đà, Bộ Tài nguyên và Môi trường đề nghị phối hợp chặt chẽ với đơn vị quản lý, vận hành hồ Hòa Bình, bảo đảm việc lấy nước của nhà máy nước sông Đà phù hợp với lịch vận hành xả nước của hồ Hòa Bình, chủ động lấy đủ lượng nước từ sông Đà để bảo đảm cấp nước an toàn cho nhân dân.
Ngoài ra, Bộ Tài nguyên và Môi trường cũng đề nghị các bộ, ngành, địa phương và các cơ quan, đơn vị có liên quan tiếp tục thực hiện các giải pháp cấp bách, giảm thiểu nguy cơ thiếu nước cấp cho hạ du lưu vực sông Hồng những tháng cuối năm 2021 và đầu năm 2022./.