Đưa điện về miền Nam: Giải quyết vấn đề cấp bách

Thành phố Hồ Chí Minh, Đồng Nai, Bình Dương và Bà Rịa-Vũng Tàu được đánh giá là 4 địa phương nằm trong vùng kinh tế trọng điểm phía Nam đông dân và có mức tiêu thụ điện năng nhiều nhất cả nước. Chỉ tính riêng năm 2012, sản lượng điện thương phẩm của các địa phương này chiếm 29,3% tổng sản lượng điện thương phẩm của cả nước. Trong giai đoạn từ nay đến năm 2015, tình hình cung cấp điện trong khu vực cực kỳ khó khăn do không có nhà máy điện mới vào vận hành. Vì vậy, để đáp ứng yêu cầu truyền tải điện cho miền Nam, việc đầu tư thêm các đường dây 500kV đưa điện về miền Nam có ý nghĩa vô cùng quan trọng trong giai đoạn này.
Thành phố Hồ Chí Minh, Đồng Nai, Bình Dương và Bà Rịa-VũngTàu được đánh giá là 4 địa phương nằm trong vùng kinh tế trọng điểm phíaNam đông dân và có mức tiêu thụ điện năng nhiều nhất cả nước.

Chỉ tínhriêng năm 2012, sản lượng điện thương phẩm của các địa phương này đạttrên 30,9 tỷ kWh, chiếm 29,3% tổng sản lượng điện thương phẩm của cảnước.

Trong giai đoạn từ nay đến năm 2015, tình hình cung cấp điện trongkhu vực cực kỳ khó khăn do không có nhà máy điện mới vào vận hành. Vìvậy, để đáp ứng yêu cầu truyền tải điện cho miền Nam, việc đầu tư thêmcác đường dây 500kV đưa điện về miền Nam có ý nghĩa vô cùng quantrọng trong giai đoạn này.

Vấn đề cấp bách

Hệ thống điện Quốc gia có 2 mạch đường dây 500kV Bắc Namhiện hành chạy song song nhằm truyền tải toàn bộ các nhà máy điện từphía Bắc vào Tây Nguyên và miền Nam; trong đó ở khu vực miền Nam luônvận hành quá tải.

Trước tình hình này, Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN)giao cho Tổng công ty Truyền tải điện Quốc gia (EVNNPT) tập trung triểnkhai các dự án đường dây 500kV: Pleiku-Mỹ Phước-Cầu Bông, Vĩnh Tân-Sông Mây, Phú Mỹ-Sông Mây và Sông Mây-Tân Định nhằm đưa vào vận hànhđúng tiến độ trong năm nay, đảm bảo đáp ứng nhu cầu tăng trưởng phụ tảikhu vực miền Nam giai đoạn 2014-2015. Đây là các dự án trọng điểm quốcgia đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt trong Quy hoạch Điện VII.

EVNNPT cho biết, đường dây mạch kép 500kV Pleiku-MỹPhước-Cầu Bông dài trên 437,5km, từ trạm biến áp 500kV Pleiku đếntrạm biến áp 500kV Cầu Bông, gồm 926 vị trí với tổng mức đầu tư trên9.288 tỷ đồng sử dụng vốn vay của Ngân hàng phát triển châu Á (ADB), Cơquan Phát triển Pháp (AFD) và vốn tín dụng thương mại trong nước.

Đườngdây đi qua địa bàn 5 tỉnh: Gia Lai, Đắk Lắk, Đắk Nông, Bình Phước, BìnhDương và Thành phố Hồ Chí Minh. Ban Quản lý dự án các công trình điệnmiền Trung (AMT) được giao quản lý dự án này. Ngoài việc tăng cườngtruyền tải Bắc-Nam, đáp ứng nhu cầu tăng trưởng phụ tải khu vực miềnNam giai đoạn hai năm tới, đường dây còn đảm bảo cấp điện điện an toàncho Thành phố Hồ Chí Minh, góp phần đảm bảo hệ thống điện vận hành antoàn, kinh tế trong trường hợp cần có sự trao đổi điện năng ở mức caogiữa các vùng-miền trên cả nước.

Hệ thống đường dây trên cũng tạo tiền đề cho việc nhậpkhẩu điện từ Lào về Việt Nam và liên kết lưới điện ba nước Việt Nam-Lào-Campuchia giai đoạn sau năm 2015. Với tầm quan trọng đặc biệtnày, dự án đã được khởi công từ 23/10/2011 và EVNNPT đang tập trungnguồn lực phấn đấu đóng điện trong tháng 12/2013.

Dự án xây dựng đường dây 500kV Vĩnh Tân-Sông Mây mạch képcó chiều dài 237,53km từ sân phân phối 500kV Trung tâm Điện lực Vĩnh Tân(tỉnh Bình Thuận) đến trạm biến áp 500kV Sông Mây với tổng mức đầu tưtrên 2.988,4 tỷ đồng, sử dụng vốn của c hương trình “Hỗ trợ phát triểnchính sách cải cách ngành điện - DPL1”, vay của Ngân hàng Thế giới (WB)và Cơ quan bảo hiểm tín dụng xuất khẩu và đầu tư của Nhật Bản-NEXI.

Tuyến đường dây đi qua địa bàn các huyện: Tuy Phong, Bắc Bình, HàmThuận Bắc, Hàm Thuận Nam, Hàm Tân (Bình Thuận) và Xuân Lộc, Thống Nhất,Trảng Bom, Vĩnh Cửu, thị xã Long Khánh (Đồng Nai).

Dự án có nhiệm vụtruyền tải công suất từ các nhà máy trong Trung tâm Điện lực Vĩnh Tân vềkhu vực Thành phố Hồ Chí Minh và các tỉnh lân cận. Trước mắt, đưa vàovận hành đường dây 220kV từ Vĩnh Tân đến điểm giao chéo của đường dây220kV Hàm Thuận-Phan Thiết, phục vụ cấp điện chạy thử nhà máy điệnVĩnh Tân 2 do EVN làm chủ đầu tư nhằm đáp ứng nhu cầu tăng trưởng phụtải khu vực miền Nam.

Đường dây này còn tạo tiền đề liên kết các nguồnđiện lớn khác trong tương lai của khu vực Nam Trung bộ như nhà máy điệnhạt nhân, nhà máy điện tích năng, nhà máy điện Vân Phong… với hệ thốngđiện Quốc gia. Công trình này dự kiến đóng điện giai đoạn 1 vào tháng5/2013 và giai đoạn 2 vào tháng 10/2013.

Ngoài ra, hai đường dây 500kV Phú Mỹ-Sông Mây và Sông Mây-Tân Địnhtruyền tải công suất các nhà máy điện trong cụm Phú Mỹ, Bà Rịa và NhơnTrạch vào hệ thống điện Quốc gia, EVNNPT cũng đang gấp rút thi công vàkiểm soát được tiến độ từng vị trí cột để đóng điện trong hai tháng tới,nhằm giảm tình trạng quá tải cho lưới điện khu vực Đông Nam Bộ, cũngnhư tăng cường đảm bảo cung cấp điện cho tỉnh Đồng Nai và các tỉnh lâncận. Cả ba đường dây 500kV này, EVNNPT đều giao cho Ban Quản lý dự áncác công trình điện miền Nam (AMN) quản lý đầu tư.

Vướng giải phóng mặt bằng

Trưởng Ban Quản lý đầu tư (EVNNPT) Lưu Việt Tiến cho biết, đến thời điểm đầu tháng Tư, Ban AMT đã bàn giao mặt bằng móng 815 vị trícủa đường dây 500kV Pleiku-Mỹ Phước-Cầu Bông cho đơn vị thi công;trong đó, tỉnh Đăk Lăk và huyện Củ Chi (thành phố Hồ Chí Minh) đã hoànthành công tác giải phóng mặt bằng. Đồng thời kê kiểm hành lang tuyếncho 14/21 huyện gồm: Chư Prông, Ia Grai và TP Pleiku (Gia Lai); Cư Mgar,Ea Súp và Buôn Đôn (Đắk Lắk); Cư Jut, Đăk Mil, Đăk Song, Tuy Đức (ĐắkNông); huyện Đông Phú, Chơn Thành (Bình Phước) và Bến Cát, Phú Giáo(Bình Dương).

AMT đang phối hợp với Ủy ban Nhân dân, Trung tâm Phát triển quỹ đấtcác huyện tổ chức kê kiểm, áp giá lập phương án bồi thường, hỗ trợ thẩmđịnh phê duyệt theo quy định.

Tuy nhiên, trong quátrình thực hiện dự án còn gặp rất nhiều khó khăn, chủ yếu các hộ dânkhông chấp nhận đơn giá bồi thường, hỗ trợ đất, cây trồng bị ảnh hưởngtrong hành lang tuyến. Trong đó, có 1 vị trí tại huyện Chư Pah (Gia Lai)chưa bàn giao cho nhà thầu.

Huyện Đồng Phú có 4 vị trí còn vướng mắc docác hộ này không chấp nhận về đơn giá bồi thường đất, cây cao su do Ủy ban Nhân dân tỉnh Bình Phước quy định. Ban AMT và Hội đồng bồi thường đã vậnđộng chi trả tiền lần 3 nhưng các hộ dân vẫn không chấp nhận đơn giá bồithường, hỗ trợ về đất, cây trồng.

Phó Trưởngphòng Đền bù AMT Lê Đức Ngọc, phụ trách cung đoạn Bình Phước-Bình Dươngvà thành phố Hồ Chí Minh cũng bày tỏ sự lo lắng khi tiến trình giảiphóng mặt bằng chậm đang ảnh hưởng đến tiến độ thi công. Với tổng số 354vị trí cột, hiện đoạn đường dây này còn vướng đền bù 90 vị trí; trongđó, Bình Phước còn 20 vị trí, Bình Dương còn 29 vị trí và Thành phố HồChí Minh còn 41 vị trí.

Hiện nay, AMT đang làm việc với Ủy ban Nhân dân huyện đểhoàn tất thủ tục cưỡng chế tại các vị trí móng còn lại trong tháng 4này. Riêng huyện Củ Chi đang phê duyệt phương án chi tiết đền bù giảiphóng mặt bằng và làm quyết định thu hồi đất; đồng thời tích cực vậnđộng các hộ dân nhận tiền đền bù.

Cũng theoông Tiến, AMT đang tập trung đôn đốc các nhà thầu thi công xong cơ bảnphần móng để bắt đầu triển khai dựng cột từ đầu tháng 5 tới. Dự kiếnphần móng sẽ hoàn thành trong tháng 6/2013 để triển khai dựng cột, kéodây, đảm bảo tiến độ đóng điện dự án vào cuối năm nay.

Toàn tuyến đường dây 500kV Vĩnh Tân-Sông Mây có 475 vị trímóng; trong đó có 15 vị trí chưa được bàn giao cho thi công do các hộdân không thống nhất với đơn giá bồi thường. Trong hành lang toàn tuyếnđường dây có 2.242 hộ dân bị ảnh hưởng; trong đó đã phê duyệt phương ánbồi thường 771 hộ. Trong số này còn 291 hộ chưa chi trả đền bù do các hộdân không đến nhận tiền và kiến nghị đơn giá thấp.

Theo ông Lưu ViệtTiến, giai đoạn 1, đã xong phần móng toàn bộ 193 vị trí để trong tháng4, bắt buộc nhà thầu phải cấp xong cột và tháng Năm bắt đầu đóng điện phụcvụ cấp điện nhà máy điện Vĩnh Tân 2.

Đểđáp ứng yêu cầu truyền tải điện cho miền Nam, trong những năm gần đây,EVNNPT đã hoàn thành đóng điện nhiều dự án quan trọng như lắp đặt thêmmáy biến áp tại các trạm biến áp 500kV Pleiku, Tân Định; nâng công suấtmáy biến áp tại trạm biến áp 500kV Đăk Nông; thay các bộ tụ bù dọc,thiết bị nâng cao hiệu quả vận hành của hệ thống điện trên các đường dây500kV Pleiku-Phú Lâm; Đà Nẵng-Hà Tĩnh; đóng điện đường dây 220kVĐăk Nông-Phước Long-Bình Long.

Hiệnnay, EVNNPT cũng đang tiếp tục triển khai để đưa vào vận hành trong năm2013-2014 các dự án: thay bộ tụ bù dọc trên đường dây 500kV Nho Quan-Hà Tĩnh; nâng công suất 2 máy biến áp chống quá tải cho các máy biến áphiện hữu tại trạm 500kV Phú Lâm, Tân Định, đảm bảo cấp điện an toàn choThành phố Hồ Chí Minh trong những năm tới./.

Mai Phương (TTXVN)

Tin cùng chuyên mục