Đức lạc quan về việc các nước Liên minh châu Âu (EU) có thể sớm giải quyết vướng mắc khiến Ba Lan và Hungary phủ quyết ngân sách và quỹ phục hồi kinh tế trong giai đoạn hậu đại dịch COVID-19.
Theo Ngoại trưởng Đức Heiko Mass, việc hai thành viên EU là Ba Lan và Hungary ngày 16/11 cản trở việc EU thông qua ngân sách dài hạn và gói cứu trợ kinh tế trị giá 1.800 tỷ euro đang đẩy "ngôi nhà chung" vào một cuộc khủng hoảng chính trị.
Ông Mass nói: "Trong những ngày tới, chúng tôi sẽ phối hợp với tất cả các bên liên quan nhằm sớm tìm ra giải pháp và tôi tin rằng sẽ tháo gỡ được vấn đề này."
[Hungary cảnh báo phủ quyết về dự luật ngân sách dài hạn của EU]
Theo quan chức ngoại giao Đức, với vai trò là Chủ tịch luân phiên EU, Berlin có một phần trách nhiệm trong việc tìm ra một giải pháp cho bất đồng về ngân sách chung của liên minh.
Trong khi đó, Ba Lan bày tỏ hy vọng Brussels sẽ đưa ra được những đề xuất mới để có thể tháo gỡ bế tắc hiện nay.
Phát biểu trên đài phát thanh quốc gia, người phát ngôn Chính phủ Ba Lan Piotr Muller nói: "Chúng tôi đang chờ đợi những đề xuất mới phù hợp với các hiệp ước của EU cũng như kết luận mà Hội nghị thượng đỉnh EU đã đưa ra hồi tháng 7 vừa qua, thời điểm ngân sách EU được nhất trí."
Tại cuộc họp diễn ra ở Brussels (Bỉ) ngày 16/11, các nhà ngoại giao EU cho biết Ba Lan và Hungary phản đối việc gắn ngân sách của EU với việc tuân thủ nguyên tắc pháp quyền. Hai nước này đồng thời tuyên bố phủ quyết mọi quyết định dẫn tới việc thực hiện tiến trình này.
Trước đó, cả lãnh đạo Hungary và Ba Lan đều gửi thư cho Đức cùng các nhà lãnh đạo EU khác, cảnh báo sẽ phủ quyết ngân sách của EU nếu như việc giải ngân cho các nước thành viên được gắn với quy định tuân thủ nguyên tắc pháp quyền.
Thủ tướng Ba Lan Mateusz Morawiecki cho rằng việc đưa ra cơ chế gắn với với tuân thủ nguyên tắc pháp quyền là “dựa trên sự độc đoán và mang động cơ chính trị.”
Nếu chấp nhận, nó sẽ dẫn đến hợp pháp hóa việc áp dụng các "tiêu chuẩn kép" đối với các nước thành viên.
Thủ tướng Ba Lan nhấn mạnh các giải pháp được đề xuất không phù hợp với kết luận của Hội đồng châu Âu đưa hồi tháng Bảy vừa qua.
Vào thời điểm đó, các nhà lãnh đạo liên minh đã nhất trí với gói cứu trợ chưa từng có tiền lệ cho cả EU dưới các hình thức trợ cấp hoặc cho vay nhằm tháo gỡ những khó khăn do tác động của đại dịch COVID-19.
Trong khi đó, Thủ tướng Hungary Viktor Orban tuyên bố ông không thể nhất trí với điều kiện đi kèm vì nó không phù hợp với gói cứu trợ đã được thông qua.
Theo ông, chế tài được đề xuất trong thỏa thuận là dựa trên những định nghĩa pháp lý mơ hồ, và những khái niệm khó xác định rõ ràng như vậy sẽ tạo cơ hội cho việc lạm dụng chính trị, cũng như đi ngược lại lại yêu cầu về tính ổn định của pháp lý.
Tại Hội nghị thượng đỉnh EU tháng Bảy vừa qua bàn về gói cứu trợ kinh tế, các lãnh đạo EU đã nhất trí về nguyên tắc giải ngân gói cứu trợ cho các nước thành viên phải gắn với quy định tuân thủ nguyên tắc pháp quyền.
Tuy nhiên, nhiều nghị sỹ châu Âu cho rằng điều kiện này quá mơ hồ và sẽ không thể đảm bảo rằng một số quốc gia thành viên nhận tiền từ quỹ cứu trợ sẽ tuân thủ các quy định về dân chủ của toàn khối.
Vào ngày 5/11 vừa qua, Nghị viện châu Âu (EP) và 27 nước thành viên EU đã nhất trí sẽ gắn kèm dự luật ngân sách dài hạn của toàn liên minh với một cơ chế yêu cầu các quốc gia tôn trọng pháp quyền EU, mở đường cho việc thông qua dự luật này.
Ngân sách dài hạn 2021-2027 của EU lần này trị giá 1.100 tỷ euro và gói cứu trợ trị giá 750 tỷ euro để phục hồi kinh tế khu vực sau những tác động của đại dịch COVID-19./.