Theo kết quả khảo sát của Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam, vì mức lương còn thấp nên có tới gần 40% người lao động phải chi tiêu tằn tiện, kham khổ, thậm chí không thể đủ sống, phải làm thêm giờ.
[Tăng lương tối thiểu vùng: Những thách thức không dễ vượt qua]
Đây là thông tin được đưa ra tại hội nghị công bố kết quả khảo sát tiền lương, thu nhập và đời sống của người lao động trong khu vực doanh nghiệp năm 2018 do Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam tổ chức ngày 12/7 tại Hà Nội.
Tiền lương chỉ chiếm hơn 84% thu nhập
Kết quả khảo sát của Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam với hơn 3.000 công nhân, tiền lương hàng tháng của người lao động (làm đủ giờ công, ngày công) nhận được trung bình là 4,67 triệu đồng, tăng 4,24% so với kết quả khảo sát năm 2017.
Lương cơ bản trung bình theo khảo sát năm 2018 cao hơn lương tối thiểu 39,8%, vùng 1 cao hơn 36,6%; vùng 2 cao hơn 27,9%: vùng 3 cao hơn 39,3% và vùng 4 cao hơn 44,7%.
Đáng lưu ý, vẫn còn một bộ phận người lao động nhận được mức lương cơ bản thấp hơn mức lương tối thiểu vùng, cụ thể: vùng 1 là 2,35%; vùng 2 là 10,87%; vùng 3 là 3,34% và vùng 4 là 4,45%.
Theo kết quả khảo sát, tổng thu nhập trung bình của người lao động (không kể tiền ăn ca) đạt gần 5,53 triệu đồng/tháng (cao hơn lương cơ bản là 18,4%), tăng hơn 1,4% so với kết quả khảo sát năm 2017.
Ông Vũ Quang Thọ, Viện trưởng Viện Công nhân-Công đoàn (Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam) cho biết, tiền lương cơ bản chiếm 84,4% tổng thu nhập của người lao động. Tại doanh nghiệp FDI tỷ lệ này chiếm 77,3%; giày da chiếm 80,5%; cơ khí, chế tạo kim loại là 75,5%; điện, điện tử là 78,6%; dệt may 81,4%.
Theo ông Vũ Quang Thọ, mức chênh lệch giữa tiền lương thấp hơn thu nhập tại các doanh nghiệp chế biến nông lâm thủy sản, giao thông-xây dựng, dịch vụ thương mại chỉ khoảng 8-9%; doanh nghiệp nhà nước chỉ khoảng 6%, thấp hơn so với chênh lệch ở các doanh nghiệp dân doanh (15,6%). Nhưng đó là khoản thu nhập đáng kể để cải thiện đời sống người lao động.
Đánh giá mức độ hài lòng với tiền lương, thu nhập của mình, 17,2% người lao động cho biết họ hài lòng, giảm 5,5% so với năm 2017, có 65,7% người lao động tạm hài lòng, 17,1% không hài lòng.
Còn 12,5% người lao động thu nhập không đủ sống
Qua khảo sát, với thu nhập và chi tiêu hiện nay (không có biến động về việc làm, thu nhập và đời sống) có 32,1% người lao động cho biết gia đình họ có khoản tiền tiết kiệm, trung bình 1,5 triệu đồng/tháng.
“Đây là khoản tiền mà người lao động dành dụm để chi tiêu dịp lễ Tết, lúc ốm đau, hoạn nạn, thất nghiệp và tích lũy đầu tư cho việc học hành của con cái,” ông Vũ Quang Thọ chia sẻ.
Khi so sánh thu nhập với chi tiêu của người lao độngvà gia đình, 17,4% người lao động cho biết có dư dật và tích luỹ; 43,7% cho biết vừa đủ trang trải cho cuộc sống; 26,5 % phải chi tiêu tằn tiện và kham khổ và 12,5% cho biết thu nhập không đủ sống, phải làm thêm giớ. Như vậy, có tới gần 40% người lao động có cuộc sống khó khăn vì lương thấp.
Theo báo cáo của Công đoàn khu công nghiệp, khu chế xuất Thành phố Hồ Chí Minh năm 2018, khi khảo sát 11 doanh nghiệp FDI tại khu công nghiệp Linh Trung I, nơi có đông công nhân thuộc các lĩnh vực giày da, chế biến thủy sản, đồ gỗ và cơ khí, với quy mô 37.600 lao động, mức lương cơ bản trung bình là 4,78 triệu đồng; thu nhập trung bình 6,2 triệu đồng.
Ông Vũ Quang Thọ cho hay, khi so sánh thu nhập và chi tiêu, các hộ độc thân có tiết kiệm trung bình 1,2 triệu đồng/tháng; các hộ gia đình sinh một con, thu nhập của 2 vợ chồng đủ tạm trang trải cuộc sống, số tiền dành dụm được ít, chỉ mức 300 nghìn đồng/tháng, nhưng có tới 9,1% không có tích lũy và 3,1% gặp khó khăn, thiếu thốn. Riêng các hộ gia đình hai con thì thu nhập không đủ trang trải cho cuộc sống hàng ngày.
Căn cứ vào kết quả khảo sát, Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam đề xuất mức tăng lương tối thiểu vùng năm 2019 là 8%. Mức tăng này sẽ đáp ứng phần thiếu hụt để lương tối thiểu đáp ứng nhu cầu sống tối thiểu và phù hợp với chỉ số giáo tiêu dùng, tốc độ tăng trưởng kinh tế./.