Ủy ban Nhân dân thành phố Hà Nội vừa có phản hồi Bộ Giao thông Vận tải về hướng tuyến, vị trí nhà ga, depot, trạm bảo dưỡng thuộc Dự án Đường sắt Tốc độ Cao trên trục Bắc-Nam, đoạn qua địa phận thành phố.
Không muốn kéo dài vào ga nội đô
Theo đó, năm 2018, thành phố Hà Nội đã có Văn bản số 6397/UBND-ĐT ngày 28/12/2018 thống nhất về nguyên tắc hướng tuyến, vị trí nhà ga, depot của dự án đoạn trên địa phận Hà Nội để Bộ Giao thông Vận tải chỉ đạo các đơn vị hoàn thiện báo cáo nghiên cứu tiền khả thi Dự án Đường sắt Tốc độ Cao trên trục Bắc-Nam.
Trong quá trình thấm tra, thấm định báo cáo nghiên cứu tiền khả thi dự án, Ủy ban Nhân dân thành phố Hà Nội đã có Văn bản số 220/UBND-ĐT ngày 30/01/2023 tham gia ý kiến rà soát hướng tuyến, vị trí nhà ga dự kiến của Dự án đâu tư xây dựng Đường sắt Tốc độ Cao trên trục Bắc-Nam gửi Bộ Kế hoạch và Đầu tư (cơ quan thường trực Hội đồng thẩm định Nhà nước) để tổng hợp thẩm định báo cáo nghiên cứu tiền khả thi dự án.
Mặt khác, thành phố cũng thống nhất về nguyên tắc các nội dung hướng tuyến, vị trí nhà ga dự kiến của dự án, trong đó hướng tuyến bắt đầu từ Ga Ngọc Hồi xuống phía Nam; mở rộng tổ hợp Ga Ngọc Hồi để tích hợp nhà ga, depot, trạm bảo dưỡng,... của các tuyến đường sắt đô thị, đường sắt quốc gia, đường sắt tốc độ cao và nhu cầu di dời, tái định cư các cơ sở vật chất của ngành đường sắt trong khu vực nội đô.
[Đề xuất Đường sắt tốc độ cao Bắc-Nam kết nối vào đến ga Hà Nội]
Do đó, Hà Nội đề nghị Bộ Giao thông Vận tải chỉ đạo đơn vị tư vấn xác định cụ thể quy mô diện tích, phạm vi mở rộng tổ hợp Ga Ngọc Hồi để thành phố bổ sung, cập nhật vào các quy hoạch có liên quan.
Đối với phương án đề xuất sử dụng chung hạ tầng với tuyến đường sắt đô thị số 1 (Nhổn-Ga Hà Nội) để tổ chức khai thác vận tải vào Ga Hà Nội, lãnh đạo Ủy ban Nhân dân thành phố Hà Nội khẳng định là chưa phù hợp với định hướng Quy hoạch mạng lưới đường sắt thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050 đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt tại Quyết định số 1769/QĐ-TTg ngày 19/10/2021.
Vì vậy, phía Hà Nội đề nghị Bộ Giao thông Vận tải chỉ đạo đẩy nhanh tiến độ nghiên cứu lập dự án, sớm trình phê duyệt, triển khai đầu tư xây dựng tuyến Đường sắt Vành đai phía Đông và bàn giao quỹ đất, các cơ sở vật chất tuyến đường sắt xuyên tâm Yên Viên-Ngọc Hồi, các nhà ga trên tuyến để thành phố triển khai đầu tư xây dựng tuyến đường sắt đô thị số 1 phục vụ nhu cầu đi lại của nhân dân Thủ đô và thu gom vận chuyển hành khách đáp ứng nhu cầu khai thác vận hành của tuyến đường sắt tốc độ cao.
Cần bố trí một ga tại Phú Xuyên
Báo cáo của phía Hà Nội cũng cho hay tại khu vực phía Nam thành phố trong tương lai khi phát triển đô thị vệ tinh Phú Xuyên với quy mô dân số khoảng 127.000 người và hình thành Cảng hàng không không thứ hai Thủ đô với công suất dự kiến 50 triệu hành khách/năm sẽ là trung tâm của vùng phía Nam Thủ đô. Do đó, lãnh đạo Ủy ban Nhân dân thành phố Hà Nội nhấn mạnh sự cần thiết bố trí một ga trên tuyến đường sắt tốc độ cao, đáp ứng nhu cầu đi lại của người dân kết nối với đầu mối giao thông cấp vùng.
Lãnh đạo thành phố Hà Nội cũng dẫn giải theo kinh nghiệm quốc tế, một số tuyến đường sắt tốc độ cao của Nhật Bản có cự ly bố trí các ga dưới 10km vẫn hoạt động hiệu quả (như tuyến Tokaido Shinkansen từ Osaka về Tokyo khi vào thành phố Tokyo dừng ở 2 Ga Shinagawa và Ga trung tâm Tokyo cách nhau 6,8km; tuyến Tohoku Shinkansen nối Tokyo và các tỉnh phía Đông Bắc Nhật Bản có 2 điểm dừng ở thành phố Tokyo là ga Ueno và Ga Tokyo cách nhau 3,6km...)
Ngoài ra, Ga Ngọc Hồi và Phú Xuyên là các ga đầu cuối của tuyến (tốc độ chạy tàu không cao như các đoạn thông thường), do đó cơ bản không ảnh hưởng đến hiệu quả khai thác tuyến.
[Bộ GTVT nghiên cứu cả 2 kịch bản làm Đường sắt Tốc độ cao Bắc-Nam]
Trên cơ sở đó, Ủy ban Nhân dân thành phố Hà Nội đề nghị Bộ Giao thông Vận tải chỉ đạo các đơn vị tư vấn nghiên cứu, bổ sung bố trí một ga tại khu vực đô thị vệ tinh Phú Xuyên, phía Nam thành phố để kết nối với Cảng hàng không Hà Nội thứ 2 và đáp ứng nhu cầu đi lại của nhân dân khu vực.
Trước đó, Liên danh tư vấn Tổng công ty Tư vấn thiết kế Giao thông Vận tải (TEDI) và Trung tâm Tư vấn đầu tư phát triển Giao thông Vận tải (CCTDI) đã hoàn tất báo cáo đầu kỳ quy hoạch các tuyến, ga đường sắt khu vực đầu mối thành phố Hà Nội, trong đó có đề xuất đường sắt tốc độ cao vào đến ga Hà Nội.
Theo đó, tư vấn đề xuất ga đầu mối phía Nam là ga Ngọc Hồi, chuyển Depot Thường Tín (nơi lập tàu, tập kết tàu, thực hiện bảo dưỡng, sửa chữa tàu và các tác nghiệp kỹ thuật khác) về khu vực ga Ngọc Hồi. Ga đầu mối phía Đông là ga Lạc Đạo (tỉnh Hưng Yên).
Ngoài ra, ga Hà Nội là ga có chức năng phục vụ hành khách đường sắt đô thị kết hợp với hành khách đường sắt tốc độ cao./.