Ít nhất 4.500 người Honduras đã xô đẩy cảnh sát và tràn vào Guatemala trong đêm 15/1, vượt qua rào cản đầu tiên của hành trình hướng lên phía Bắc để tới Mỹ, nơi mà họ hy vọng sẽ có một cuộc sống tốt đẹp hơn.
Đám đông gồm cả đàn ông, phụ nữ và trẻ nhỏ đã xô xát với cảnh sát để vượt qua cửa khẩu chia tách hai nước tại thị trấn El Florido. Một cảnh sát Guatemala cho biết lực lượng an ninh đã buộc phải để những người di cư vượt qua biên giới vì có nhiều gia đình mang theo trẻ nhỏ.
Những người di cư này đã lên kế hoạch đi bộ hàng nghìn km từ Trung Mỹ tới Mexico rồi tiếp tục tới Mỹ. Họ muốn tìm cho mình một cuộc sống tốt đẹp hơn để thoát khỏi cảnh nghèo đói, thất nghiệp, bạo lực và những hậu quả tàn khốc do hai cơn bão lớn đổ bộ vào Honduras hồi tháng 11 năm ngoái.
[Mexico lên kế hoạch hỗ trợ người di cư bị kẹt do chính sách của Mỹ]
Bên cạnh đó, việc Mỹ sắp có chính quyền mới cũng khiến nhiều người tị nạn hy vọng rằng chính sách di cư sẽ được thay đổi, giúp họ có nhiều cơ hội hơn để ở lại "xứ cờ hoa". Tổng thống đắc cử Mỹ Joe Biden từng cam kết sẽ thiết lập một hệ thống nhập cư công bằng và nhân đạo, cung cấp các khoản hỗ trợ để giải quyết tận gốc những nguyên nhân khiến người dân Trung Mỹ phải rời bỏ quê hương để tìm cách tới Mỹ.
Từ tháng 10/2018 tới nay đã có hơn 10 đoàn di cư từ Honduras tới Mỹ, trong đó có ít nhất 4 đoàn khoảng 3.000 người. Tuy nhiên, phần lớn trong số này đã bị lực lượng biên phòng và binh sĩ Mỹ ở biên giới Mỹ-Mexico chặn lại.
Mỹ đã ký thỏa thuận với Guatemala, Mexico và Honduras về việc ngăn chặn làn sóng di cư từ Nam Mỹ lên Bắc Mỹ. Ngày 14/1 vừa qua, Guatemala đã ban bố cảnh báo tại 7 khu hành chính trên cả nước sau khi có thêm nhiều đoàn người di cư được hình thành.
Cảnh báo này cho phép lực lượng an ninh triển khai các biện pháp giải tán các nhóm tụ tập đông người hoặc biểu tình mà không cần xin chỉ thị. Chính phủ Guatemala cũng cảnh báo những người muốn đi qua lãnh thổ của nước này phải có chứng nhận âm tính với virus SARS-CoV-2. Lãnh sự Mexico tại thành phố San Pedro Sula nói rõ chính phủ Mexico không khuyến khích và không cho phép những đoàn người di cư nhập cảnh trái phép.
Trong khi đó, theo một báo cáo của Liên hợp quốc ngày 15/1, đại dịch COVID-19 đã khiến số người di cư trên toàn cầu giảm 30% (tương đương khoảng 2 triệu người) trong thời gian từ năm 2019-2020. Trong năm 2020, tổng cộng khoảng 281 triệu người di cư đang sống ở nước ngoài.
Báo cáo mang tên "Di cư Thế giới 2020" cho thấy 70% số người di cư đã đăng ký hiện tập trung ở 20 quốc gia, trong đó Mỹ đứng đầu danh sách với 51 triệu người, tiếp theo là Đức với 16 triệu người và Saudi Arabia với 13 triệu. Năm 2020, châu Âu tập trung số lượng người di cư lớn nhất, với tổng cộng 87 triệu người./.