Di tích Stonehenge. (Nguồn: DM)Các nhà khoa học đã phát hiện ra di tích nổi tiếng Stonehenge nằm ở trung tâm của một vùng rộng lớn, bao gồm các nhà nguyện, khu chôn cất, những hố lớn và những đền thờ nghi lễ.
17 nhà nguyện và hàng trăm di chỉ khảo cổ mới xung quanh những tảng cự thạch có từ thời kỳ đồ đá mới ở Salisbury, Wiltshire (Anh) đã được phát hiện. Được tập hợp lần đầu tiên trên một bản đồ điện tử, các khám phá này đã làm thay đổi cái nhìn của các nhà khảo cổ về vùng đất có lịch sử lâu đời kể từ khi những phiến đá đầu tiên được dựng lên khoảng 3100 năm trước Công nguyên.
"Những phát hiện này đã làm thay đổi mạnh mẽ cái nhìn của chúng tôi về Stonehenge. Trước đây, chúng tôi nghĩ Stonehenge nằm hoàn toàn riêng rẽ, nhưng hóa ra là không phải. Những người từng sống ở đây đã xây nên các đền thờ, và sử dụng toàn bộ khu vực theo những cách vô cùng phức tạp," Vince Gaffney, trưởng dự án nghiên cứu các di tích ẩn giấu ở Stonehenge của trường Đại học Birmingham cho biết.
Trước đó, một sự cố của đội bảo tồn di tích Stonehenge đã vô tình giúp các nhà khảo cố phát hiện ra nơi này vốn được xây theo hình vòng tròn. Một ống dẫn nước tưới cho lớp cỏ xung quanh Stonehenge được cho là không đủ dài, khiến cho một số vạt cỏ không được tưới nước và héo úa.
Tim Daw, một người trong đội bảo tồn nhận thấy những nơi cỏ héo trùng với vị trí những tảng cự thạch bị mất, biến Stonehenge thành một cấu trúc hình tròn hoàn chỉnh. Phát hiện này đã dẫn đến một bí ẩn mới xoay quanh chuyện gì đã xảy ra với những tảng đá bị mất.
Các nhà nghiên cứu đã dành 4 năm để tìm kiếm khu vực rộng 12 km vuông xung quanh Stonehenge trên những chiếc xe bốn bánh có gắn thiết bị đặc biệt phát hiện được các cấu trúc bên dưới mặt đất. Sử dụng radar xuyên đất và các thiết bị khác, họ đã phát hiện hai hố sâu lớn tại công sự đắp bằng đất dài 3km có tên Cursus ở phía bắc Stonehenge.
Vào ngày Hạ chí, hố sâu phía đông sẽ thẳng hàng với mặt trời đang lên, và hố sâu phía tây thẳng hàng với mặt trời lặn. Hai đường thẳng này sẽ cắt nhau tại nơi mà Stonehenge được xây dựng sau đó 400 năm.
"Điều quan trọng ở đây không chỉ là chúng tôi đã tìm thấy một loạt các di chỉ khảo cổ lạ lùng khác, mà còn là mối quan hệ về không gian giữa chúng và Stonehenge," Gaffney cho biết.
Một trong số những di chỉ đáng ngạc nhiên nhất được phát hiện là một khu lăng mộ dài 33m bao gồm một công trình có móng bằng gỗ và một cột trụ khổng lồ chặn ở lối vào được tìm thấy trong đất. Được xây trước Stonehenge, công trình này được cho là nơi các nghi lễ quái dị được tổ chức. Sau đó, nơi này bị đá phấn che phủ và trở thành một vùng đất trắng kỳ bí.
Một di chỉ khác nằm về phía đông bắc Stonehenge là bức tường Durrington, một công trình cự thạch khổng lồ rộng 500m. Các nhà khảo cổ phát hiện ra một hàng khoảng 70 tảng đá hoặc cột đá lớn cao 3m đã được dựng lên dọc theo gờ phía nam của bức tường này.
Bản đồ vị trí các di chỉ mới phát hiện quanh Stonehenge. (Nguồn: PA)Các tảng đá hoặc cột đá có thể đã bị xô đổ và những gì còn sót lại có thể được tìm thấy trong lòng đất. Gaffner rất hứng thú với giả thuyết chúng bị xô đổ, cùng với những bằng chứng cho thấy những nền văn hóa cổ xưa rất sẵn sàng phá hủy những gì họ tạo ra.
"Họ làm rất nhiều điều kỳ quặc. Họ phá bỏ các công trình, thay đổi chúng, giữ lại chúng. Họ đã trải qua hàng trăm năm phát triển, vậy nên những người xây nên các di chỉ này có thể không phải là những người đã hoàn thành chúng."
Các nhà khảo cổ còn tìm thấy dấu vết của những mương nước được đào quanh Stonehenge mà các đạo quân chuẩn bị cho các cuộc giao tranh.
"Mặc dù Stonhenge là di tích tiền sử nổi tiếng nhất và cũng là khu khảo cổ lớn nhất, vẫn còn rất nhiều nơi tại đây chưa được khám phá. Dự án của chúng tôi đã cho thấy khu vực xung quanh Stonehenge có rất nhiều di chỉ khảo cổ chưa từng được khai quật, và việc ứng dụng công nghệ mới vào tìm kiếm sẽ làm thay đổi cách các nhà khảo cổ và công chúng hiểu về một trong những khu vực kỳ thú nhất Trái đất," Gaffney chia sẻ./.
