Hàng giả, hàng nhái đang là một vấn nạn trên toàn cầu, chính vì vậy việc đăng ký Chỉ dẫn địa lý được cho là một giải pháp tối ưu nhằm bảo vệ thương hiệu, nâng cao vị thế của doanh nghiệp trên trường quốc tế cũng như nâng cao giá trị gia tăng cho sản phẩm xuất khẩu.
Đây cũng là một nội dung quan trọng được các chuyên gia đề cập tại Hội thảo "Chỉ dẫn địa lý và những cam kết trong khuôn khổ Hiệp định thương mại tư do giữa Việt Nam-EU", do Bộ Công Thương phối hợp với Cục Sở hữu trí tuệ và Dự án hỗ trợ Thương mại và Đầu tư của châu Âu (EU-Mutrap) tổ chức sáng 29/6, tại Hà Nội.
Hiện nay, Việt Nam mới chỉ có duy nhất một sản phẩm nước mắm Phú Quốc được cấp chỉ dẫn địa lý tại châu Âu, chiếm một tỷ lệ khiêm tốn trong số 7.000 chỉ dẫn địa lý đã được cấp tại thị trường này.
Trong khi đó, sản phẩm mang chỉ dẫn địa lý đồng nghĩa với việc sản phẩm đó được công nhận về mặt chất lượng cũng như thương hiệu, do vậy thường mang tính cạnh tranh cao hơn các sản phẩm thông thường khác.
Theo ông Trần Việt Thanh, Thứ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ, Việt Nam có rất nhiều sản phẩm chất lượng mang đặc trưng vùng miền, tuy vậy, với một thị trường rộng lớn như EU thì việc Việt Nam mới được bảo hộ duy nhất một sản phẩm tại thị trường cũng là vấn đề hết sức quan tâm.
Ông Thanh cho rằng, việc nhận thức quản lý với tài sản này còn bất cập, thiếu hoạt động quảng bá, do đó hoạt động kiểm soát chỉ dẫn địa lý nhất là chất lượng gắn với chỉ dẫn địa lý cần được làm tốt hơn nữa.
Trước một thị trường khó tính, Việt Nam cần học tập kinh nghiệm từ châu Âu trong việc xây dựng hệ thống kiểm soát chỉ dẫn địa lý, qua đó có điều kiện nâng cao hơn nữa giá trị xuất khẩu vào thị trường rộng lớn này.
Bà Jana Herceg, Phó Ban kinh tế-Thương mại, phái đoàn EU tại Việt Nam cho biết, với nhiều sản phẩm nổi tiếng như Thanh long, càphê, chè... Việt Nam có khả năng khai thác để hưởng lợi lớn từ việc đăng ký chỉ dẫn địa lý.
Tuy nhiên, một biện pháp được coi là hữu hiệu để phát triển và nâng cao chất lượng chỉ dẫn địa lý Việt Nam là xác lập một hệ thống kiểm định chất lượng quốc gia khi xem xét và công nhận bảo hộ chỉ dẫn địa lý. Chỉ có như vậy, các chỉ dẫn địa lý nội địa của Việt Nam mới có thể vượt qua các rào cản kỹ thuật để tiến vào thị trường EU.
Do vậy, ở góc độ cơ quan quản lý cần thiết lập cơ chế để người sản xuất hưởng lợi từ đó giúp sản phẩm có thể đưa ra thị trường và xuất khẩu được nhiều hơn.
"Người sở hữu chỉ dẫn địa lý có cơ hội cũng như thách thức lớn, cần tập trung chất lượng, nâng cao nhãn hiệu, thương hiệu, marketing sản phẩm," bà Jana Herceg nói.
Năm 2015, kim ngạch xuất khẩu của Việt Nam đã cán ngưỡng 162,11 tỷ USD, trong đó riêng châu Âu đạt khoảng 46,55 tỷ USD, tăng 9,4% so với năm 2014.
Theo dự báo của các chuyên gia khi Hiệp định thương mại tự do Việt Nam-EU có hiệu lực vào năm 2018, EU sẽ đồng ý bảo hộ 39 chỉ dẫn địa lý của Việt Nam qua đó tạo điều kiện cho sản phẩm của Việt Nam xây dựng và khẳng định thương hiệu tại thị trường này./.