Theo lãnh đạo Bộ Xây dựng, để hoàn thành mục tiêu Đề án “Đầu tư xây dựng ít nhất 1 triệu căn hộ nhà ở xã hội cho đối tượng thu nhập thấp, công nhân khu công nghiệp giai đoạn 2021-2030” (trong đó giai đoạn 2021 - 2025 hoàn thành khoảng 428.000 căn), trong năm 2024, các bộ, ngành, địa phương cần tập trung tháo gỡ các vướng mắc về cơ chế, chính sách, pháp luật liên quan đến đất đai, nhà ở, thuế; đề xuất xem xét hạ mức lãi suất cho vay gói hỗ trợ 120.000 tỷ đồng...
Nhiều địa phương thực hiện chậm so với kế hoạch
Tại Hội nghị triển khai Đề án “Đầu tư xây dựng ít nhất 1 triệu căn hộ nhà ở xã hội” năm 2024, diễn ra sáng 22/2, Bộ trưởng Nguyễn Thanh Nghị cho hay đề án đã đạt được những dấu mốc quan trọng.
Cụ thể, về xây dựng chính sách, Quốc hội thông qua Luật Nhà ở, Luật Đất đai (sửa đổi) cùng với nhiều văn bản quy phạm pháp luật có liên quan với nhiều nội dung mới, tháo gỡ nhiều khó khăn, vướng mắc trong thực tiễn; đặc biệt là tháo gỡ tồn tại, vướng mắc để thúc đẩy nhà ở xã hội, nhà ở cho công nhân.
“Các chính sách mới trên cùng với Chiến lược phát triển nhà ở Quốc gia và các Chương trình hỗ trợ xây dựng mới, cải tạo nhà ở cho các đối tượng chính sách theo các quyết định của Thủ tướng Chính phủ tạo ra hành lang pháp lý đầy đủ hơn, đảm bảo hỗ trợ và khuyến khích các doanh nghiệp tham gia phát triển nhà ở xã hội, nhà ở công nhân,” ông Nghị nhấn mạnh.
Về thực tế phát triển nhà ở xã hội, nhà ở cho công nhân, ông Nghị cho biết trong giai đoạn từ năm 2021 đến nay, trên địa bàn cả nước có 499 dự án nhà ở xã hội đã được triển khai với quy mô hơn 411.000 căn hộ (trong đó 71 dự án đã hoàn thành với quy mô gần 40.0000 căn; 127 dự án đã khởi công xây dựng với quy mô gần 108.000 căn; 301 dự án đã được chấp thuận chủ trương đầu tư với quy mô 265.500 căn).
Ngoài ra, triển khai gói tín dụng ưu đãi 120.000 tỷ đồng, hiện nay đã có đã có 28 tỉnh công bố danh mục 68 dự án đủ điều kiện vay theo Chương trình tín dụng 120.000 tỷ đồng với nhu cầu vay vốn hơn 30.000 tỷ đồng. Tính đến thời điểm hiện nay đã có 6 dự án nhà ở xã hội tại 5 địa phương được giải ngân với số vốn khoảng 415 tỷ đồng.
“Theo Đề án Đầu tư xây dựng ít nhất 1 triệu căn nhà ở xã hội, đến năm 2030 tổng số căn hộ các địa phương sẽ hoàn thành khoảng 1.062.200 căn. Trong đó giai đoạn 2021 - 2025 hoàn thành khoảng 428.000 căn hộ nhà ở xã hội. Như vậy nếu các dự án đã được cấp phép và chấp thuận chủ trương đầu tư hoàn thành đúng thời hạn thì chúng ta sẽ cơ bản hoàn thành mục tiêu đề án đến năm 2025,” ông Nghị tin tưởng.
Tuy vậy, Bộ trưởng Nguyễn Thanh Nghị cũng thẳng thắn chỉ ra một số tồn tại, vướng mắc khiến việc triển khai đề án còn gặp khó như: Nhiều địa phương có kết quả thực hiện chậm so với kế hoạch đăng ký tại đề án, trong đó có một số địa phương đến nay vẫn chưa có dự án nhà ở xã hội được khởi công mới.
Ngoài ra, việc giải ngân gói tín dụng ưu đãi 120.000 tỷ đồng cũng còn chậm so với nhu cầu thực tiễn của các doanh nghiệp đầu tư nhà ở xã hội, nhà ở cho công nhân.
Đánh giá thêm, Thứ trưởng Bộ Xây dựng Nguyễn Văn Sinh cho biết hiện vẫn còn một vài địa phương trọng điểm mặc dù có nhu cầu rất lớn về nhà ở xã hội nhưng việc đầu tư chưa đạt kỳ vọng so với mục tiêu của đề án đến năm 2025.
“Đơn cử như thành phố Hà Nội có 3 dự án với 1.700 căn, Thành phố Hồ Chí Minh có 7 dự án với 4.996 căn, Đà Nẵng có 5 dự án với 2.750. Thậm chí một số địa phương không có dự án khởi công trong giai đoạn từ năm 2021 đến nay, như: Vĩnh Phúc, Ninh Bình, Nam Định, Long An,” ông Sinh dẫn chứng.
Ngoài ra các doanh nghiệp đầu tư nhà ở xã hội, nhà ở cho công nhân cũng còn gặp khó khăn trong tiếp cận đất đai, thủ tục đầu tư xây dựng, tín dụng, chính sách ưu đãi.
Những việc cần phải làm ngay
Để hoàn thành mục tiêu Đề án “Đầu tư xây dựng ít nhất 1 triệu căn hộ nhà ở xã hội cho đối tượng thu nhập thấp, công nhân khu công nghiệp giai đoạn 2021-2030,” Thứ trưởng Nguyễn Văn Sinh đề nghị các bộ, ngành tập trung xây dựng các Nghị định hướng dẫn Luật Nhà (sửa đổi) để tháo gỡ các vướng mắc về cơ chế, chính sách, pháp luật, triển khai hiệu quả, thúc đẩy phát triển nhà ở xã hội.
Cùng với đó, Bộ Xây dựng cũng sẽ phối hợp với các bộ, ngành liên quan để góp ý xây dựng các Nghị định hướng dẫn Luật Kinh doanh Bất động sản, Luật Đất đai và Luật Các tổ chức tín dụng (sửa đổi) đồng thời sửa đổi pháp luật về thuế, để đồng bộ với Luật Nhà ở (sửa đổi) về các cơ chế chính sách nhà ở xã hội.
Mục tiêu năm 2024, cả nước hoàn thành 108 dự án nhà ở xã hội
Theo số lượng đăng ký của các địa phương, năm 2024, cả nước sẽ hoàn thành việc xây dựng 108 dự án nhà ở xã hội, tương đương quy mô hơn 47.500 căn hộ.
Ngân hàng Nhà nước Việt Nam xem xét hạ mức lãi suất cho vay gói hỗ trợ 120.000 tỷ đồng; tháo gỡ các khó khăn, vướng mắc triển khai hiệu quả gói hỗ trợ này theo Nghị quyết số 33/NQ-CP ngày 11/3/2023 của Chính phủ.
Đối với các địa phương, Bộ Xây dựng đề nghị khẩn trương lập, sửa đổi, bổ sung chương trình, kế hoạch phát triển của các địa phương, trong đó làm rõ các mục tiêu về nhà ở xã hội dành cho người thu nhập thấp, công nhân khu công nghiệp.
Bên cạnh đó, các địa phương quy hoạch, bố trí các dự án nhà ở xã hội, nhà ở công nhân độc lập tại các vị trí phù hợp, thuận tiện, có quy mô phù hợp, đầy đủ hạ tầng kỹ thuật, hạ tầng xã hội; rà soát, thực hiện nghiêm quy định về việc dành 20% quỹ đất ở đã đầu tư hạ tầng kỹ thuật trong các dự án nhà ở thương mại, khu đô thị để đầu tư phát triển nhà ở xã hội theo pháp luật về nhà ở.
Về nguồn vốn ưu đãi phát triển nhà ở xã hội, Bộ Xây dựng đề nghị ủy ban nhân dân cấp tỉnh tiếp tục xem xét, kiểm tra thủ tục pháp lý, danh mục dự án xây dựng nhà ở xã hội, nhà ở công nhân, cải tạo xây dựng lại chung cư đủ điều kiện được vay nguồn vốn 120.000 tỷ đồng để công bố công khai…
Đối với doanh nghiệp, Bộ Xây dựng đề nghị các chủ đầu tư dự án nhà ở xã hội lập tiến độ, chuẩn bị nguồn lực, tài chính, áp dụng công nghệ mới nhằm rút ngắn thời gian thi công. Sau khi khởi công dự án, chủ đầu tư dự án xây dựng nhà ở xã hội có trách nhiệm cung cấp, công bố công khai các thông tin liên quan đến dự án để người dân biết, đăng ký và thực hiện việc theo dõi, giám sát.
Ngoài ra, Bộ Xây dựng cũng đề nghị các doanh nghiệp khẩn trương khởi công, đảm bảo tiến độ hoàn thành các công trình trên quỹ đất 20% nhà ở xã hội; chủ động rà soát đối tượng, điều kiện, đăng ký với ủy ban nhân dân cấp tỉnh để được công bố trong danh mục vay vốn ưu đãi từ gói hỗ trợ 120.000 tỷ đồng./.