Tổng Thư ký Liên hợp quốc Antonio Guterres ngày 5/6 đã kêu gọi Israel chấm dứt sự chiếm đóng kể từ năm 1967 và đạt được một thỏa thuận về giải pháp hai nhà nước thông qua thương lượng với Palestine.
Lời kêu gọi được đưa ra trong bối cảnh ngày 5/6 đánh dấu 50 năm kể từ khi nổ ra cuộc chiến 6 ngày năm 1967 giữa Israel và các nước Arab, dẫn đến việc Israel chiếm đóng Bờ Tây, Đông Jerusalem, Dải Gaza và Cao nguyên Golan.
Tổng thư ký Guterres nhấn mạnh việc chấm dứt chiếm đóng bắt đầu từ năm 1967 và đạt được kết quả về giải pháp hai nhà nước là cách duy nhất để đặt nền móng cho nền hòa bình lâu dài đáp ứng cả nhu cầu an ninh của Israel lẫn khát vọng của người dân Palestine về một nhà nước và chủ quyền.
[LHQ hoan nghênh quyết định của Mỹ về địa điểm Đại sứ quán tại Israel]
Theo Tổng thư ký, việc giải quyết xung đột Israel-Palestine sẽ loại bỏ nhân tố cực đoan bạo lực và chủ nghĩa khủng bố tại Trung Đông, cũng như mở ra cánh cửa đối với hợp tác, an ninh, thịnh vượng và nhân quyền cho các bên.
Ông Guterres kêu gọi hai bên quay lại bàn đàm phán trực tiếp để giải quyết mọi vấn đề liên quan đến hiện trạng cuối cùng trên cơ sở các nghị quyết liên quan của Liên hợp quốc, các thỏa thuận và luật quốc tế.
Trong khi đó, phát biểu tại lễ kỷ niệm 50 năm nổ ra cuộc chiến 6 ngày giữa Israel và khối Arab, Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu tuyên bố Israel sẽ không nhường lại quyền kiểm soát an ninh thung lũng Jordan của khu Bờ Tây trong bất kỳ thỏa thuận hòa bình tương lai nào với Palestine.
Tại sự kiện được tổ chức tại Bảo tàng Quân đoàn thiết giáp Israel ở Latrun, phía Tây Jerusalem, Thủ tướng Netanyahu nêu rõ Israel mong muốn tìm kiếm "một nền hòa bình thực sự," một nền hòa bình có thể kéo dài qua nhiều thế hệ, với các nước láng giềng.
Vì lý do đó, trong bất kỳ thỏa thuận nào và thậm chí không có một thỏa thuận, Israel sẽ duy trì kiểm soát an ninh trên toàn bộ lãnh thổ phía Tây sông Jordan.
Thủ tướng Netanyahu nhấn mạnh Israel yêu cầu Palestine công nhận Israel là tổ quốc của người Do Thái.
Theo ông, đây chính là nền tảng hòa bình và việc từ chối công nhận sẽ cản trở việc đạt được một nền hòa bình tại Trung Đông.
Trước đó, Văn phòng Tổng thống Palestine Mahmud Abbas đã ra tuyên bố khẳng định việc thành lập một nhà nước Palestine độc lập, với Đông Jerusalem là thủ đô, là sự bảo đảm cho an ninh và ổn định khu vực.
Israel đã chiếm đóng Bờ Tây và Dải Gaza trong cuộc chiến năm 1967 và sau đó sáp nhập Đông Jerusalem, một động thái chưa bao giờ được quốc tế công nhận.
Việc chiếm đóng vẫn tiếp tục và theo thỏa thuận tạm thời với Palestine, Israel đang hoàn toàn kiểm soát an ninh và dân sự của 60% khu vực Bờ Tây, trong đó có thung lũng Jordan.
Các khu vực còn lại nằm dưới quyền tự trị hạn chế của người Palestine./.