Đại diện cấp cao của Liên minh châu Âu (EU) về chính sách an ninh và đối ngoại Federica Mogherini. (Nguồn: EPA-EFE/TTXVN) Phóng viên TTXVN tại Brussels đưa tin, ngày 8/5, Đại diện cấp cao của Liên minh châu Âu (EU) về chính sách an ninh và đối ngoại Federica Mogherini tuyên bố EU xác định bảo toàn thỏa thuận hạt nhân Iran, được ký kết giữa Iran và 6 cường quốc (gồm Anh, Pháp, Mỹ, Trung Quốc, Nga và Đức) hồi năm 2015, hay còn được gọi là Kế hoạch hành động chung toàn diện (JCPOA), bất chấp việc Tổng thống Mỹ Donald Trump đã tuyên bố rút nước Mỹ khỏi thỏa thuận này.
Bà Mogherini nhấn mạnh thỏa thuận năm 2015 đã đạt được mục đích là đảm bảo Iran không phát triển vũ khí hạt nhân, đồng thời kêu gọi nhân dân Iran và các lãnh đạo nước này tôn trọng thỏa thuận sau quyết định của Tổng thống Mỹ.
Đại diện cấp cao EU cũng bày tỏ đặc biệt lo ngại trước thông báo của Tổng thống Mỹ Donald Trump về những lệnh trừng phạt mới đối với Iran và khẳng định EU sẽ hành động để bảo vệ những lợi ích kinh tế của mình.
[Phản ứng của các nước về việc Mỹ rút khỏi thỏa thuận hạt nhân Iran]
Các nước châu Âu gồm Anh, Pháp Đức đã tiến hành một chiến dịch thuyết phục Tổng thống Mỹ duy trì thỏa thuận hạt nhân Iran với lập luận rằng đây là phương án hiệu quả nhất để ngăn Iran phát triển vũ khí hạt nhân.
Tuy nhiên, nỗ lực này đã thất bị khi ông Donald Trump tuyên bố Mỹ rút lui khỏi thỏa thuận và tái áp đặt các biện pháp trừng phạt vốn đã được nới lỏng để Iran từ bỏ chương trình hạt nhân của mình.
Bà Mogherini đánh giá miễn là Iran tiếp tục thực hiện các cam kết liên quan đến chương trình hạt nhân như họ đã và đang làm, EU sẽ tiếp tục thực hiện một cách đầy đủ và hiệu quả các nội dung của thỏa thuận hạt nhân với nước này.
Bà cũng nhấn mạnh EU hoàn toàn tin tưởng vào công việc, thẩm quyền và sự độc lập của Cơ quan Năng lượng Nguyên tử Quốc tế (IAEA) khi cơ quan này đã công bố 10 báo cáo xác nhận rằng Iran đã hoàn toàn tuân thủ các cam kết của mình.
Các quan chức cấp cao của Anh, Đức, Pháp và EU đã có cuộc hội đàm tại Brussels với Thứ trưởng ngoại giao Iran Abbas Araghchi chỉ vài giờ trước khi Tổng thống Trump tuyên bố rút khỏi thỏa thuận hạt nhân và nhấn mạnh rằng châu Âu cam kết gắn chặt với thỏa thuận bất kể các tin tức từ Nhà Trắng.
Một nguồn tin từ Bộ Ngoại giao Đức cho biết điều quan trọng là phải tiếp tục đàm phán trong những ngày tới để tránh tình trạng "leo thang không kiểm soát" sau quyết định của Tổng thống Trump.
Cùng ngày, Tổng thư ký Liên hợp quốc Antonio Guterres ngày 8/5 đã hối thúc các nước ký thỏa thuận hạt nhân Iran tuân thủ những cam kết của mình sau khi Tổng thống Donald Trump tuyên bố Mỹ rút khỏi thỏa thuận này.
Tuyên bố của ông Guterres nêu rõ: "Tôi kêu gọi các nước tham gia JCPOA tuân thủ hoàn toàn những cam kết riêng rẽ của mình theo JCPOA và tất cả các nước thành viên khác ủng hộ thỏa thuận này."
Tổng thư ký cũng bày tỏ quan ngại sâu sắc trước quyết định trên của Mỹ. Ông nhấn mạnh rằng những quan ngại liên quan đến việc thực thi thỏa thuận hạt nhân cần phải được giải quyết thông qua những cơ chế được thiết lập trong JCPOA./.
