Ảnh minh họa. (Nguồn: AP)Ngày 3/7, Bộ Tư pháp Mỹ (DOJ) đã yêu cầu một thẩm phán liên bang ở Honolulu bác đề nghị của bang Hawaiivề việc làm rõ sắc lệnh hạn chế nhập cảnh của Tổng thống nước này Donald Trump, cho rằng bất kỳ yêu cầu nào giới hạn phạm vi sắc lệnh trên trước tiên phải được Tòa án Tối cao xem xét.
Trước đó, bang Hawaii đã đệ trình một đề nghị khẩn cấp yêu cầu thẩm phán liên bang làm rõ rằng chính quyền không thể thực thi lệnh cấm nhập cảnh đối với nhóm đối tượng có mối quan hệ huyết thống, chẳng hạn như ông/bà, cô/dì, chú/bác với một cá nhân hay thực thể tại Mỹ.
Tuy nhiên, trong đơn kiến nghị gửi lên tòa án nhằm phản bác đề nghị trên, các luật sư của DOJ lập luận rằng cách diễn giải của chính phủ về việc thực thi sắc lệnh hạn chế nhập cảnh là dựa trên Luật Nhập cư Mỹ và phù hợp với phán quyết hôm 26/6 của Tòa án Tối cao.
Theo đó, sắc lệnh này yêu cầu những người xin thị thực đến từ 6 quốc gia có đa số người Hồi giáo sinh sống và những người tị nạn trên thế giới phải chứng minh được có "quan hệ thân thích thực sự" với các cá nhân ở Mỹ.
[[Video] Sắc lệnh hạn chế nhập cư của Mỹ chính thức có hiệu lực]
Phía chính phủ diễn giải rằng những đối tượng này chỉ bao gồm các thành viên có mối quan hệ thân thích trong cùng 1 "gia đình hạt nhân" như cha/mẹ, chồng/vợ, anh/chị/em ruột, con nhỏ, con trai/gái trưởng thành, con dâu/con rể.
Tuy nhiên, các mối quan hệ như ông/bà, cháu trai/cháu gái, cô/dì, chú/bác, anh/chị/em họ của chồng hoặc vợ đến từ 6 nước trên không được coi là mối quan hệ thân thích và do đó vẫn sẽ bị cấm nhập cảnh.
Riêng mối quan hệ chồng/vợ sắp cưới hiện đã được cập nhật vào mối quan hệ gia đình thân thích. Theo DOJ, định nghĩa trên của chính phủ tuân thủ chặt chẽ các điều khoản minh bạch trong Đạo luật Nhập cư và Quốc tịch Mỹ.
Ngoài ra, chính quyền Mỹ cũng loại trừ mối quan hệ giữa người tị nạn và các tổ chức tái định cư Mỹ trong tiêu chuẩn "quan hệ có thật". Chính phủ cho rằng những người lao động có thư mời làm việc của một công ty Mỹ và các sinh viên quốc tế về cơ bản khác với những người tị nạn nhận được sự hỗ trợ từ các tổ chức tái định cư Mỹ.
Kiến nghị của bang Hawaii là thách thức mới nhất đối với chính sách nhập cư của Tổng thống Trump, theo đó yêu cầu Thẩm phán Derrick Watson tại Honolulu, người trước đó đã ra phán quyết chặn sắc lệnh hạn chế nhập cư trên, làm rõ phán quyết của Tòa án Tối cao, cho rằng định nghĩa của chính phủ về "mối quan hệ có thật" là quá hẹp.
Sắc lệnh của Tổng thống Trump hạn chế nhập cảnh đối với công dân 6 quốc gia Hồi giáo và đã chính thức có hiệu lực từ ngày 30/6 vừa qua, sau khi Tòa án Tối cao Mỹ ra phán quyết cho phép triển khai một phần sắc lệnh.
Một trong những nội dung của sắc lệnh mà tòa cho phép triển khai bao gồm việc đình chỉ nhập cảnh Mỹ 120 ngày "đối với những cá nhân nước ngoài không chứng minh được quan hệ hợp pháp với một công dân hoặc một thực thể tại Mỹ." Đây được xem là một chiến thắng quan trọng của Tổng thống Trump.
Sắc lệnh hạn chế nhập cư được Tổng thống Trump ký hôm 6/3 cấm công dân 6 nước có người Hồi giáo chiếm đa số gồm Iran, Libya, Somalia, Sudan, Syria và Yemen nhập cảnh Mỹ trong vòng 90 ngày và đình chỉ việc cho phép người tị nạn vào Mỹ trong vòng 120 ngày.
Sắc lệnh này được đánh giá là có nhiều điều chỉnh "mềm mỏng" hơn so với sắc lệnh cũ công bố hồi cuối tháng 1.
Tuy nhiên, giới chức tư pháp các bang của Mỹ cho rằng dù phạm vi điều chỉnh của sắc lệnh mới đã thu hẹp, nhưng về cơ bản văn kiện này vẫn là một thách thức đối với nền tảng Hiến pháp khi có sự phân biệt đối với một tôn giáo nhất định. Nhiều tòa án tại Mỹ đã liên tiếp ra phán quyết ngăn chặn việc triển khai sắc lệnh trên./.
