Lực lượng quân sự Armenia. (Nguồn: EPA)Ngày 5/4, Mỹ đã hoan nghênh thỏa thuận ngừng bắn giữa Azerbaijan và Armenia tại khu vực Nagorny Karabakh, đồng thời tuyên bố đang can dự tích cực với cả hai bên để khuyến nghị họ tuân thủ nghiêm túc việc đình chiến.
Phát biểu tại cuộc họp báo, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Mỹ Mark Toner nói: "Mỹ hoan nghênh việc cả hai bên đều xác nhận một lệnh ngừng bắn. Đây là một lệnh ngừng bắn tuy còn rất mới nhưng chúng tôi được khích lệ bởi tính khả thi của nó. Chúng tôi đang can dự tích cực với cả hai phía để hối thúc họ tuân thủ nghiêm túc lệnh ngừng bắn."
Trước đó, cả Armenia và Azerbaijan đều xác nhận đã đạt được thỏa thuận ngừng bắn sau vài ngày giao tranh dữ dội vừa qua khiến ít nhất 73 người thiệt mạng.
Thỏa thuận ngừng bắn có hiệu lực từ 12 giờ địa phương ngày 5/6 (tức 15 giờ theo giờ Hà Nội). Tuy nhiên, Bộ Quốc phòng Armenia cho biết vẫn còn một số vụ nổ súng lẻ tẻ diễn ra.
Nagorny Karabakh là vùng đất nằm sâu trong lãnh thổ phía Tây Nam của Azerbaijan, nhưng lại có đa số dân cư là người gốc Armenia nên muốn sáp nhập vào Armenia. Điều này đã gây ra tranh chấp chủ quyền giữa hai nước mà đỉnh cao là cuộc chiến tranh kéo dài từ tháng 2/1988 đến tháng 5/1994.
Bất chấp thỏa thuận ngừng bắn đạt được năm 1994 và nhiều cuộc đàm phán hòa bình sau đó với sự trung gian của Nhóm Minsk thuộc Tổ chức An ninh và Hợp tác châu Âu (OSCE) do Nga, Mỹ và Pháp làm đồng chủ tịch, xung đột vẫn xảy ra tại đây.
Giao tranh đã cướp đi sinh mạng của khoảng 30.000 người và khiến hàng nghìn dân thường vô tội, chủ yếu là người Azerbaijan, phải chạy lánh nạn.
Cũng kể từ năm 2008, Azerbaijan và Armenia đã tổ chức hơn 10 cuộc gặp cấp cao để giải quyết vấn đề này, song chưa tìm được giải pháp do cả hai đều coi vùng lãnh thổ tranh chấp thuộc chủ quyền của mình và không chấp nhận các phương án hòa giải được đưa ra.
Các đại sứ của Mỹ, Pháp và Nga trong Nhóm Minsk thuộc OSCE trong cuộc họp khẩn cấp tại Vienna (Áo) ngày 5/4 cũng kêu gọi hai nước Armenia và Azerbaijan tôn trọng thỏa thuận ngừng bắn mới./.
