Ngày 3/4, Cơ quan Hàng không Vũ trụ Mỹ (NASA) thông báo 3 công ty Intuitive Machines, Lunar Outpost và Venturi Astrolab đang chạy đua phát triển các thế hệ mới của Phương tiện địa hình Mặt trăng (LTV) - xe tự hành mà các phi hành gia thuộc chương trình Artemis sẽ lái quanh vùng cực Nam của Mặt Trăng vào năm 2030.
Các công ty nói trên được giao nhiệm vụ thiết kế các mẫu LTV theo hợp đồng với tổng giá trị tối đa là 4,6 tỷ USD. Sau các cuộc tuyển chọn khắc nghiệt, NASA sẽ chọn ra một công ty phù hợp nhất để làm đối tác cung cấp LTV.
Công ty được chọn sẽ không chỉ chịu trách nhiệm chế tạo xe tự hành trên Mặt Trăng, mà phải còn chịu trách nhiệm hỗ trợ đưa phương tiện này đến vùng cực Nam của Mặt Trăng.
Đây cũng sẽ là xe tự hành trên Mặt Trăng đầu tiên của Mỹ, kể từ Xe lưu động Mặt Trăng ra mắt trong sứ mệnh Apollo 15 vào năm 1971.
Cho đến nay, NASA đã thực hiện một sứ mệnh thuộc Chương trình Artemis - Artemis 1, đưa tàu Orion lên quỹ đạo Mặt Trăng (và quay trở lại) vào cuối năm 2022.
Theo kế hoạch, sứ mệnh Artemis 2 sẽ đưa 4 phi hành gia di chuyển quanh Mặt Trăng vào tháng 9/2025, trong khi Artemis 3 sẽ tiếp cận khu vực gần cực Nam Mặt Trăng một năm sau đó.
Ngoài ra, NASA cũng muốn có một LTV trên Mặt Trăng để phi hành đoàn Artemis 5 lái quanh vùng cực Nam vào năm 2030.
Trong số ứng cử viên nêu trên, công ty Intuitive Machines (có trụ sở tại Texas) đã gây tiếng vang lớn khi tàu Odysseus của họ trở thành tàu vũ trụ đầu tiên của Mỹ đáp xuống Mặt Trăng kể từ sứ mệnh Apollo 17 (có người lái) vào năm 1972.
Khoản tài chính hỗ trợ ban đầu dành cho Intuitive Machines trong dự án này là 30 triệu USD. Theo Intuitive Machines, công ty này sẽ phối hợp phát triển Xe thám hiểm tự động tái sử dụng có phi hành đoàn (RACER) cùng các đối tác là công ty thiết bị di động AVL (Áo), hãng chế tạo máy bay Boeing (Mỹ), hãng sản xuất lốp xe Michelin (Pháp) và công ty hàng không vũ trụ quốc phòng Northrop Grumman (Mỹ).
Trong khi đó, Venturi Astrolab đang nghiên cứu chế tạo tàu thăm dò và hậu cần linh hoạt (FLEX) cùng đối tác là Axiom Space và Odyssey Space (cùng của Mỹ). Thiết kế ban đầu của xe tự hành này đã được công ty "trình làng" vào năm 2022.
Venturi Astrolab cho biết: “Xe tự hành FLEX được thiết kế để chở 2 phi hành gia, hỗ trợ khám phá khoa học bằng cánh tay robot, vận chuyển hàng hóa và chịu được nhiệt độ khắc nghiệt ở cực Nam Mặt Trăng.”
Chính phủ Nga lập lộ trình đưa người lên thám hiểm Mặt Trăng
Trong giai đoạn 2031-2040 dự kiến sẽ khởi động các chuyến thám hiểm có người lái, kể cả chuyến bay đổ bộ đầu tiên lên Mặt Trăng, tiến hành khai thác và sử dụng nước, oxy trên Mặt Trăng.
Về phần mình, Lunar Outpost hợp tác với Lockheed Martin, General Motors, Goodyear (cùng của Mỹ) và MDA Space (Canada) để chế tạo Lunar Dawn LTV. Ông Justin Cyrus - Giám đốc điều hành của Lunar Outpost - cho biết: “Chúng tôi đang tận dụng thế mạnh công nghệ tiên tiến và ngành công nghiệp ôtô để cung cấp một phương tiện địa hình có khả năng cho phép chúng ta sống và làm việc trên bề mặt Mặt Trăng.”
Lunar Outpost cũng đang lên kế hoạch đưa một xe thám hiểm cỡ nhỏ không có người lái lên Mặt Trăng vào cuối năm nay, với mục tiêu trở thành công ty tư nhân thứ 2 đổ bộ Mặt Trăng, sau Intuitive Machines./.