Nguyên nhân gây ra tình trạng sạt lở này là do nạn "cát tặc." Tình trạngkhai thác cát trái phép tại khu vực này diễn ra trong nhiều năm, đến nay vẫnchưa được ngăn chặn triệt để.
Xã Hoàng Nam nằm ngay bã ba Lục Bộ, điểm giao giữa sông Đào và sông Đáy.Bên kia sông Đáy là địa phận xã Khánh Tiên, huyện Yên Khánh, tỉnh Ninh Bình.
Bãi bồi ven ngã ba Lục Bộ của năm xóm Châu Thành Tây, Châu Thành Đông,Phủ, Phố, Bơn thuộc xã Hoàng Nam có tổng diện tích khoảng 70 mẫu.
Từ năm 1993, bãi bồi này đã được giao cho nhân dân năm xóm của xã HoàngNam canh tác. Tuy nhiên, ông Trần Duy Nhiệm - Chủ tịch Ủy ban nhân dân xã HoàngNam cho biết, trong vòng 10 năm trở lại đây, khi nhu cầu về vật liệu xây dựngtăng mạnh, tình trạng khai thác cát trái phép tại đoạn sông Đáy qua địa phận xãHoàng Nam diễn ra ngang nhiên.
Đỉnh điểm là vào khoảng tháng 5-6/2013, các phương tiện hút cát liên tục,bất kể ngày đêm, đôi khi phương tiện còn áp sát chân bãi bồi để khai thác, gâysạt lở nghiêm trọng.
Vào lúc cao điểm có tới 6-7 thuyền sắt (trọng tải trên 150 tấn) không rõbiển số đến hút cát thường xuyên tại khu vực hai xóm Châu Thành Đông và ChâuThành Tây.
Trước tình hình trên, chính quyền địa phương đã nhiều lần ra ngăn cảnnhưng các phương tiện không chấp hành, thậm chí còn mang theo hung khí đe dọangười dân.
Theo ông Trần Duy Nhiệm, hậu quả của nạn khai thác cát trên sông Đáy, đoạnqua xã Hoàng Nam khiến hơn 5ha đất bãi bồi bị trôi xuống sông. Xã đã nhiều lầngửi đơn đề nghị đến các cơ quan chức năng, trong đó có Công an tỉnh Nam Định,nhưng mọi việc vẫn diễn ra, không có cơ quan nào đến giải quyết, sau đó mới biếttoàn bộ tuyến sông Đáy là do lực lượng cảnh sát giao thông đường thủy tỉnh NinhBình quản lý, kiểm soát.
Ông Ngô Xuân Hương, Trưởng xóm Châu Thành Tây, xã Hoàng Nam bức xúc cácphương tiện đến khai thác ồ ạt nhất là vào khoảng thời gian giữa năm nay. Cáctàu sử dụng máy cuốc, máy hút để hút cát dưới lòng sông Đáy. Khi dân ra xua đuổithì các phương tiện lại chạy ra xa để hoạt động.
Mới đây, sau khi Ủy ban nhân dân xã Hoàng Nam tiếp tục gửi đơn kiến nghịtới chính quyền các cấp và cả Công an tỉnh Ninh Bình, tình trạng khai thác cáttạm lắng trong vài tuần. Sau đó, một số tàu lại tiếp tục xuất hiện, khai tháccát đen trái phép tại ngã ba sông Đáy-sông Đào.
Hàng ngày, các tàu thường chọn thời điểm 3-4 giờ sáng và 12-13 giờ để hoạtđộng.
Sau một thời gian mật phục, trưa 10/9, lực lượng cảnh sát giao thông đườngthủy Nam Định đã bắt giữ, xử lý một tàu ximăng có trọng tải trên 150 tấn đanghút cát trái phép tại ngã ba Lục Bộ thuộc địa phận sông Đào.
Ông Ngô Xuân Hương, Trưởng xóm Châu Thành Tây, xã Hoàng Nam cho biết ngườidân xóm Châu Thành Tây nói riêng và xã Hoàng Nam rất bức xúc vì nạn cát tặc chưađược ngăn chặn triệt để.
Người dân đề nghị lực lượng cảnh sát giao thông đường thủy hai tỉnh NamĐịnh và Ninh Bình cần phối hợp để ngăn chặn hiệu quả tình trạng khai thác cáttrái phép trên sông Đáy./.