Sáng nay, ngày 25/9, Bộ Giáo dục và Đào tạo đã báo cáo Chính phủ dự thảo phương án tổ chức thi, xét công nhận tốt nghiệp trung học phổ thông và tuyển sinh đại học, cao đẳng sau năm 2020 tại phiên họp Hội đồng Quốc gia giáo dục và Phát triển nhân lực.
Sẽ thi trên máy tính
Theo phương án dự kiến của Bộ Giáo dục và Đào tạo, học sinh hoàn thành chương trình lớp 12 nếu đáp ứng các quy định sẽ được hiệu trưởng trường trung học phổ thông (hoặc giám đốc trung tâm giáo dục thường xuyên) cấp Giấy chứng nhận hoàn thành chương trình trung học phổ thông. Nếu học sinh có nhu cầu dự thi để được cấp Bằng tốt nghiệp trung học phổ thông sẽ được tham gia Kỳ thi Trung học phổ thông quốc gia.
Nội dung thi nằm trong chương trình trung học phổ thông hiện hành, chủ yếu là chương trình lớp 12. Phương thức tổ chức thi trên giấy như hiện nay, đồng thời chuẩn bị các điều kiện để tổ chức thi trên máy tính theo lộ trình, đảm bảo tính khả thi.
Đối với phương thức tổ chức thi trên máy tính, thí sinh có thể tham gia dự thi một số đợt trong năm tại các địa điểm của các tổ chức khảo thí độc lập đáp ứng theo quy định của Bộ Giáo dục và Đào tạo. Kết quả của đợt thi nào cao nhất sẽ được lựa chọn sử dụng để xét công nhận tốt nghiệp trung học phổ thông và có thể được các cơ sở giáo dục đại học, giáo dục nghề nghiệp tham khảo, sử dụng trong tuyển sinh (nếu có nhu cầu).
[Trên 440.000 thí sinh trúng tuyển đại học, cao đẳng năm 2019]
Theo đại diện Bộ Giáo dục và Đào tạo, tính khả thi của hoạt động tổ chức thi trên máy tính đã được nghiên cứu và phát triển qua nhiều thập kỷ trên thế giới với các tổ chức khảo thí độc lập của các nước trên thế giới như ETs, ACT.... Đối với Việt Nam, thành công của mô hình thi đánh giá năng lực của Đại học Quốc gia Hà Nội và việc triển khai hoạt động đánh giá năng lực ngoại ngữ theo khung năng lực ngoại ngữ 6 bậc của Việt Nam là những tiền đề khả thi cho phương thức tổ chức thi trên máy tính.
Giai đoạn 2021-2025: Cơ bản giữ ổn định như 2019
Theo đại diện Bộ Giáo dục và Đào tạo, giai đoạn 2021-2025 cơ bản giữ ổn định như Kỳ thi Trung học phổ thông quốc gia năm 2019, thực hiện một số điều chỉnh cho phù hợp với thực tế phương thức tổ chức thi và đặc biệt là phương thức tổ chức thi trên máy tính.
Cụ thể, các bài thi bắt buộc Toán, Ngữ văn, Ngoại ngữ được giữ ổn định như năm 2019.
Bài thi tổ hợp Khoa học Tự nhiên và Khoa học Xã hội được cấu trúc lại các câu hỏi theo chuẩn đầu ra của chương trình, chủ yếu là đánh giá kiến thức, kỹ năng và hướng tiếp cận đánh giá năng lực; giảm số lượng câu hỏi trong từng bài thi để trở thành bài thi tổng hợp, đồng thời từng bước hoàn thiện thành bài thi tích học phù hợp với lộ trình đổi mới chương trình, sách giáo khoa. Mỗi bài thi khi chấm chỉ cho ra một đầu điểm duy nhất, không còn bốn đầu điểm như hiện nay.
Bộ Giáo dục và Đào tạo có vai trò chỉ đạo chung gồm, như ban hành quy chế, ra đề thi, thanh kiểm tra, giám sát, chủ trì tổ chức chấm thi bài thi trắc nghiệm.
Uỷ ban nhân dân các tỉnh, thành chịu trách nhiệm tổ chức Kỳ thi tại địa phương mình (chỉ đạo sở giáo dục và đào tạo chủ trì, phối hợp với các ban ngành hữu quan thực hiện các khâu in sao đề thi, coi thi, chấm thi bài thi tự luận (nếu có), phúc khảo và xét công nhận tốt nghiệp trung học phổ thông.
Các cơ sở giáo dục đại học được Bộ điều động tham gia các khâu thanh tra, kiểm tra, giám sát các khâu trong quy trình tổ chức kỳ thi, tổ chức chấm thi và phúc khảo bài thi.
Giai đoạn sau năm 2025 sẽ tiếp tục ổn định kỳ thi cho các học sinh học chương trình giáo dục phổ thông mới có nhu cầu dự thi để được cấp Bằng tốt nghiệp trung học phổ thông. Những điều chỉnh cho phù hợp với điều kiện thực tế và đặc biệt là hoàn thiện phương thức thi trên máy tính sẽ được Bộ Giáo dục và Đào tạo công bố trước một năm các nội dung cụ thể về phương thức tổ chức, nội dung thi, hình thức thi,… để phụ huynh và học sinh chủ động trong dạy học, ôn tập và chuẩn bị tham gia kỳ thi.
Ba nguyên tắc xây dựng phương án thi
Theo ông Mai Văn Trinh, Cục trưởng Cục Quản lý chất lượng, Bộ Giáo dục và Đào tạo, phương án trên được xây dựng trên ba nguyên tắc.
Thứ nhất là bảo đảm tính ổn định của lộ trình đổi mới thi/tuyển sinh; không gây xáo trộn đối với việc dạy, học của giáo viên và học sinh; không gây bức xúc xã hội; bảo đảm đúng quy định của Luật Giáo dục số 43/2019/QH14 và Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Giáo dục đại học.
Thứ 2 là kế thừa kết quả đã đạt được trong tổ chức Kỳ thi Trung học phổ thông quốc gia giai đoạn 2015-2020, đáp ứng yêu cầu Nghị quyết 29-NQ/TW của Trung ương Đảng, Kết luận số 51-KL/TW ngày 30/5/2019 của Ban Bí thư, Nghị quyết 44/NQ-CP của Chính phủ và Nghị quyết số 63/2018/QH14 ngày 15/6/2018 của Quốc hội về chất vấn và trả lời chất vấn tại kỳ họp thứ 5, Quốc hội khóa XIV; đồng bộ với lộ trình triển khai chương trình giáo dục phổ thông (GDPT) mới và lộ trình tăng cường tự chủ của các cơ sở giáo dục và đào tạo.
Thứ 3 là ứng dụng hiệu quả các thành tựu của khoa học đo lường và đánh giá trong giáo dục; áp dụng lý thuyết khảo thí hiện đại và ứng dụng tối đa thế mạnh của công nghệ thông tin trong tổ chức thi, tham khảo các mô hình tổ chức thi của các tổ chức khảo thí quốc tế hàng đầu (ACT, ETS,...), từng bước tiếp cận xu hướng thi/tuyển sinh của các nước tiên tiến trên thế giới.
Mục đích và yêu cầu của phương án là tổ chức kỳ thi gọn nhẹ, giảm áp lực, tốn kém, bảo đảm độ tin cậy. Kỳ thi đánh giá được kết quả học tập ở bậc học trung học phổ thông theo chuẩn kiến thức, kỹ năng của chương trình và hướng tới đánh giá phẩm chất, năng lực của người học để lấy kết quả xét công nhận tốt nghiệp trung học phổ thông.
Kỳ thi cũng nhằm tác động tích cực trở lại đối với quá trình đổi mới phương pháp dạy và học, góp phần nâng cao chất lượng giáo dục trong các nhà trường. Bên cạnh đó, kỳ thi phải đảm bảo có độ phân hóa phù hợp nhằm có thể phát hiện nhân tài để cung cấp dữ liệu tin cậy cho các cơ sở giáo dục đại học và giáo dục nghề nghiệp có thể tham khảo sử dụng trong tuyển sinh theo tinh thần tự chủ./.
