Ngày 9/12, Trung Quốc đã tuyên bố sẽ quay lại chính sách tiền tệ “nới lỏng hợp lý” lần đầu tiên sau 14 năm, nhằm đối phó với những thách thức ngày càng gia tăng trong nền kinh tế.
Đây là một phần trong nỗ lực của chính phủ Trung Quốc để duy trì tốc độ tăng trưởng trong bối cảnh kinh tế gặp nhiều khó khăn, thị trường bất động sản suy giảm cùng các tác động tiêu cực từ căng thẳng thương mại toàn cầu và các yếu tố bên ngoài.
Việc thay đổi chính sách tiền tệ của Trung Quốc được dự báo không chỉ tác động tới nền kinh tế nước này mà còn cả nền kinh tế toàn cầu.
Thực trạng nền kinh tế
Trung Quốc, nền kinh tế lớn thứ hai thế giới, đang đối mặt với một loạt các vấn đề nghiêm trọng. Tăng trưởng kinh tế năm 2023 chỉ đạt 5,2%, thấp hơn nhiều so với các năm trước đó.
Mặc dù nền kinh tế Trung Quốc vẫn giữ vững được vị trí dẫn đầu trong khu vực châu Á, nhưng sự suy giảm này đã cho thấy các dấu hiệu của một nền kinh tế đang trên đà giảm tốc.
Bất động sản từng là động lực tăng trưởng quan trọng của nền kinh tế Trung Quốc, nhưng hiện tại ngành này đang gặp phải những khó khăn lớn.
Các công ty phát triển bất động sản đang đối mặt với khoản nợ khổng lồ, nhiều dự án dang dở và nhu cầu nhà ở suy yếu. Sự sụt giảm mạnh trong giá trị bất động sản đã làm giảm niềm tin của người dân và nhà đầu tư.
Mặc dù có sự hỗ trợ từ Chính phủ thông qua các biện pháp kích cầu tiêu dùng và đầu tư, nhưng tỷ lệ tiêu dùng và đầu tư tại Trung Quốc vẫn chưa phục hồi mạnh mẽ.
Các hộ gia đình vẫn thận trọng trong việc chi tiêu, và nhiều công ty lớn hạn chế việc mở rộng sản xuất do không chắc chắn về tình hình kinh tế.
Một vấn đề nổi cộm khác của nền kinh tế Trung Quốc là lạm phát thấp kéo dài trong suốt năm 2023 và đầu năm 2024, khiến sức mua của người dân bị suy giảm. Đồng thời, nhu cầu xuất khẩu giảm sút cũng là yếu tố tác động tiêu cực đến tăng trưởng.
Bên cạnh đó, căng thẳng thương mại với Mỹ, bất ổn địa chính trị và sự thay đổi trong chuỗi cung ứng toàn cầu đã ảnh hưởng đáng kể đến nền kinh tế Trung Quốc.
Nỗ lực để vực dậy
Để vượt qua những khó khăn này, Trung Quốc đã thực hiện một loạt biện pháp kích thích kinh tế. Chính phủ đã tăng cường chi tiêu công vào các dự án cơ sở hạ tầng và hỗ trợ ngành bất động sản. Những kế hoạch này nhằm duy trì mức độ tăng trưởng tối thiểu và giúp nền kinh tế không rơi vào suy thoái.
Chính phủ đã tăng cường các gói kích thích kinh tế quy mô lớn và nới lỏng chính sách tiền tệ để thúc đẩy tăng trưởng. Các ngân hàng đã giảm lãi suất, nới lỏng tỷ lệ dự trữ bắt buộc và cung cấp thêm thanh khoản cho thị trường tài chính. Tuy nhiên, các biện pháp này chỉ mang lại hiệu quả ngắn hạn và không đủ mạnh để tạo ra sự bứt phá lớn trong nền kinh tế.
Trung Quốc tiếp tục đầu tư mạnh mẽ vào các dự án cơ sở hạ tầng, chẳng hạn như xây dựng nhà ở xã hội và các công trình giao thông công cộng. Điều này không chỉ giúp thúc đẩy việc làm và tiêu dùng mà còn hỗ trợ ngành bất động sản, vốn đang gặp khó khăn.
Chính phủ cũng đã triển khai các biện pháp hỗ trợ trực tiếp cho các nhà phát triển bất động sản gặp khó khăn, bao gồm việc gia hạn các khoản nợ và cung cấp các khoản vay mới.
Mặc dù các biện pháp này đã giúp giảm bớt gánh nặng nợ nần trong ngắn hạn, nhưng chúng chưa giải quyết triệt để các vấn đề cơ cấu của ngành bất động sản.
Thay đổi chính sách tiền tệ
Trước thềm Hội nghị Công tác Kinh tế Trung ương thường niên, Bộ Chính trị Trung ương Đảng Cộng sản Trung Quốc ngày 9/12 đã nhóm họp và quyết định thực hiện chính sách tiền tệ “nới lỏng hợp lý” lần đầu tiên sau 14 năm, kết hợp với chính sách tài khóa chủ động, nhằm thúc đẩy tăng trưởng kinh tế trong năm 2025.
Tân Hoa xã cho biết đây là lần đầu tiên kể từ năm 2011, Trung Quốc thực hiện chính sách này. Điều này có nghĩa là nước này sẽ quay trở lại chính sách tiền tệ “nới lỏng hợp lý” vốn được áp dụng từ năm 2008-2010, sau 14 năm thực hiện chính sách tiền tệ “thận trọng.”
Quyết sách mới của Trung Quốc được kỳ vọng sẽ có một số tác động đáng kể đối với nền kinh tế. Các biện pháp này sẽ giúp tăng nguồn cung tiền, giảm lãi suất, và tạo ra sự ổn định tạm thời trong nền kinh tế. Tuy nhiên, các tác động này sẽ không phải là ngay lập tức, và còn tồn tại những rủi ro dài hạn.
Chính sách tiền tệ nới lỏng sẽ giúp giảm chi phí vay mượn, từ đó kích thích đầu tư và tiêu dùng. Các doanh nghiệp sẽ dễ dàng tiếp cận nguồn vốn hơn, điều này có thể thúc đẩy hoạt động sản xuất và mở rộng quy mô doanh nghiệp.
Một trong những rủi ro lớn khi thực hiện chính sách nới lỏng là khả năng gia tăng nợ xấu trong hệ thống ngân hàng. Khi các khoản vay được cấp dễ dàng hơn, điều này có thể tạo ra một "cơn sóng" nợ mới, đặc biệt là trong các ngành như bất động sản.
Chính sách tiền tệ của Trung Quốc có thể ảnh hưởng đến tỷ giá đồng NDT và dòng vốn quốc tế. Điều này sẽ có tác động không nhỏ đến các đối tác thương mại của Trung Quốc, nhất là các nền kinh tế đang phụ thuộc vào xuất khẩu sang Trung Quốc.
Dự báo về tác động toàn cầu
Việc thay đổi chính sách tiền tệ của Trung Quốc không chỉ ảnh hưởng đến nền kinh tế quốc gia này mà còn có tác động lớn đến kinh tế toàn cầu.
Trung Quốc là đối tác thương mại quan trọng của nhiều quốc gia và là một trong những động lực tăng trưởng chính cho nền kinh tế toàn cầu.
Nếu các ngân hàng trung ương khác, đặc biệt tại châu Á, bắt đầu nới lỏng chính sách để duy trì khả năng cạnh tranh xuất khẩu, điều này có thể dẫn đến một "cuộc chiến tiền tệ" trên quy mô lớn.
Chính sách tiền tệ "nới lỏng hợp lý" sẽ góp phần thúc đẩy đà phục hồi của kinh tế Trung Quốc, đồng thời tạo ra cơ hội cho các đối tác kinh tế khác.
Tuy nhiên, sự tăng trưởng này có thể không đủ mạnh mẽ để bù đắp cho những ảnh hưởng tiêu cực từ các yếu tố bên ngoài như tình trạng suy thoái toàn cầu hay biến động trong chuỗi cung ứng.
Ngoài ra, tình trạng nợ công tăng cao có thể tạo ra những rủi ro trong dài hạn, không chỉ cho Trung Quốc mà còn cho nền kinh tế toàn cầu.
Một tác động tiềm năng khác là việc các nước khác có thể bị buộc phải điều chỉnh chính sách tiền tệ để đối phó với sự suy yếu của đồng nhân dân tệ.
Nếu các ngân hàng trung ương khác, đặc biệt tại châu Á, bắt đầu nới lỏng chính sách để duy trì khả năng cạnh tranh xuất khẩu, điều này có thể dẫn đến một "cuộc chiến tiền tệ" trên quy mô lớn.
Trung Quốc đang trong quá trình chuyển đổi sang nền kinh tế xanh hơn. Các chính sách nới lỏng tiền tệ có thể thúc đẩy đầu tư vào năng lượng tái tạo và các công nghệ thân thiện môi trường.
Tuy nhiên, áp lực phục hồi kinh tế nhanh có thể dẫn đến việc ưu tiên các ngành công nghiệp truyền thống, gây thêm áp lực lên môi trường toàn cầu./.
Trung Quốc áp dụng chính sách tiền tệ "nới lỏng hợp lý" lần đầu tiên sau 14 năm
Việc Trung Quốc tuyên bố áp dụng một chính sách tiền tệ "nới lỏng hợp lý" là dấu hiệu về một kế hoạch kích thích tài chính mạnh mẽ, một đợt cắt giảm lãi suất lớn và mua tài sản vào năm 2025.
