Việc sử dụng thuốc lá điện tử đang có xu hướng gia tăng nhanh tại Việt Nam, đặc biệt trong lứa tuổi học sinh. Nếu các đơn vị có liên quan không tiếp tục thực hiện các biện pháp phòng chống tác hại thuốc lá mạnh mẽ và kịp thời ngăn chặn các sản phẩm thuốc lá mới tại Việt Nam thì tỷ lệ sử dụng thuốc lá sẽ gia tăng trở lại.
Thứ trưởng Bộ Y tế Trần Văn Thuấn đã nhấn mạnh như vậy khi phát biểu tại Lễ mít tinh hưởng ứng Ngày thế giới không thuốc lá (31/5/2023) và Tuần lễ Quốc gia không thuốc lá (25-31/5/2023), do Quỹ Phòng chống tác hại của thuốc lá, Bộ Y tế với sự hỗ trợ kỹ thuật của Tổ chức Y tế Cộng đồng toàn cầu Vital Strategies, tổ chức ngày 27/5, tại Hà Nội.
Mối nguy khi tiếp cận với các sản phẩm thuốc lá dễ dàng
Thứ trưởng Trần Văn Thuấn cho hay hút thuốc lá cũng là một yếu tố làm tăng nguy cơ mắc các bệnh nhiễm trùng đường hô hấp và làm tăng mức độ nghiêm trọng của các bệnh về đường hô hấp và đặc biệt là nguyên nhân hàng đầu gây ra các bệnh không lây nhiễm như ung thư, tim mạch…
[Chiến lược Quốc gia về Phòng, chống tác hại của thuốc lá đến năm 2030]
Tại Việt Nam, bên cạnh những thành công bước đầu, công tác phòng chống tác hại của thuốc lá vẫn đang gặp phải những khó khăn, thách thức. Việt Nam vẫn nằm trong nhóm các nước có số người hút thuốc lá cao trên thế giới. Những năm gần đây xuất hiện các sản phẩm được gọi là thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng, shisa. Các sản phẩm này hiện nay chưa được phép nhập khẩu, kinh doanh và lưu hành tại thị trường trong nước, tuy nhiên việc mua bán, quảng cáo đang diễn ra phổ biến, đặc biệt trên môi trường mạng internet.
Các sản phẩm thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng được thiết kế đa đạng với nhiều kiểu dáng và nhiều hương vị rất hấp dẫn với giới trẻ, điều này dẫn đến việc sử dụng thuốc lá điện tử đang có xu hướng gia tăng nhanh tại Việt Nam, đặc biệt trong lứa tuổi học sinh.
“Nếu chúng ta không tiếp tục thực hiện các biện pháp phòng chống tác hại thuốc lá mạnh mẽ và kịp thời ngăn chặn các sản phẩm thuốc lá mới tại Việt Nam thì tỷ lệ sử dụng thuốc lá sẽ gia tăng trở lại. Các tổn thất về sức khỏe và kinh tế do việc sử dụng các sản phẩm thuốc lá mới gây ra cũng nghiêm trọng không kém các sản phẩm thuốc lá điếu thông thường, đặc biệt là các hậu quả về sức khỏe đối với thế hệ trẻ, gây khó khăn trong việc đạt được mục tiêu của Luật Phòng, chống tác hại của thuốc lá là giảm tỷ lệ hút thuốc và bảo vệ sức khỏe cộng đồng,” Thứ trưởng Trần Văn Thuấn phân tích.
Bên cạnh đó, thực trạng thuốc lá được bán tràn lan ở khắp mọi nơi, giá thuốc lá rẻ, thuế thuốc lá thấp cũng là nguyên nhân làm cho khả năng tiếp cận với các sản phẩm thuốc lá dễ dàng hơn và làm giảm hiệu quả của các nỗ lực cai nghiện thuốc lá.
Chính vì vậy, Bộ Y tế kêu gọi các bộ, ngành, ủy ban nhân dân các tỉnh, thành phố tiếp tục chỉ đạo tăng cường thực thi Luật Phòng, chống tác hại của thuốc lá và tổ chức các hoạt động thiết thực hưởng ứng Ngày thế giới không thuốc lá. Bộ Y tế gửi đến những người hút thuốc thông điệp: Hãy bỏ thuốc lá ngay hôm nay, cùng chung tay xây dựng môi trường sống và làm việc không khói thuốc để bảo vệ sức khoẻ cho chính bản thân mình, cho gia đình và cho cộng đồng.
Nói không với thuốc lá thế hệ mới
Phát biểu về việc triển khai chiến dịch truyền thông tại lễ mít tinh, Phó giáo sư Lương Ngọc Khuê - Cục trưởng Cục Quản lý Khám chữa bệnh, Giám đốc Quỹ Phòng chống tác hại thuốc lá cho biết những năm gần đây, xuất hiện nhiều sản phẩm được gọi là thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng. Mặc dù chưa được phép, việc mua bán, quảng cáo đang diễn ra phổ biến. Tỉ lệ hút thuốc lá điện tử năm 2020 ở cả nam và nữ tăng 18 lần so với năm 2015 (từ 0,2% lên 3,6%). Đặc biệt, xu hướng sử dụng thuốc lá điện tử tập trung cao ở nhóm tuổi 15-24 tuổi.
Vì vậy trong các chương trình truyền thông năm 2023 của Quỹ sẽ đẩy mạnh tuyên truyền về tác hại của thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng, đẩy mạnh truyền thông trên các trang mạng xã hội để cung cấp thông tin kịp thời và huy động sự tham gia của đông đảo thanh niên, sinh viên.
Tiến sỹ Tom Carroll - Cố vấn cấp cao về Truyền thông và Vận động chính sách của Vital Strategies, tổ chức đã có nhiều năm kinh nghiệm hỗ trợ hoạt động truyền thông phòng, chống tác hại thuốc lá tại Việt Nam chia sẻ một số thông điệp được sử dụng trong Chiến dịch truyền thông “Nói Không với thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng để bảo vệ thế hệ trẻ.” Đây là một phần trong chuỗi các hoạt động hưởng ứng thông điệp của Tổ chức Y tế Thế giới kêu gọi các quốc gia thúc đẩy các hoạt động truyền thông nâng cao nhận thức của cộng đồng về tác hại của thuốc lá và thuốc lá mới tới sức khỏe, kinh tế, môi trường, an ninh lương thực và dinh dưỡng.
Trong khuôn khổ chiến dịch, nhiều hoạt động truyền thông sẽ được triển khai nhằm nâng cao nhận thức cho đối tượng thanh thiếu niên và cha mẹ có con ở độ tuổi thanh thiếu niên về tác hại của thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng. Thông qua đó, chiến dịch kêu gọi mọi người không sử dụng các sản phẩm thuốc lá, thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng để bảo vệ sức khỏe cho bản thân, gia đình và cộng đồng.
Với những thực tế và bằng chứng cụ thể về tác hại của thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng, Tiến sĩ Tom Carroll cũng kêu gọi: “Hãy nói Không với thuốc lá điện tử và thuốc lá nung nóng để bảo vệ thế hệ trẻ.”
Các đoạn video truyền thông mang thông điệp “Nói không với thuốc lá điện tử và thuốc lá nung nóng để bảo vệ thế hệ trẻ” được phát sóng trên toàn quốc từ ngày 27/5/2023 đến 16/7/2023 trên các kênh truyền hình trung ương và địa phương, các hệ thống rạp chiếu phim tại các thành phố lớn, các chung cư, nhà cao tầng và các kênh mạng xã hội, giúp thông điệp tiếp cận được với đông đảo người dân trên toàn quốc./.
|
Năm 2023, Tổ chức Y tế thế giới (WHO) chọn thông điệp “Chúng ta cần thực phẩm, không cần thuốc lá” làm chủ đề cho Ngày Thế giới không thuốc lá 31/5. Thông qua chủ đề này, Tổ chức Y tế thế giới kêu gọi các quốc gia thúc đẩy các hoạt động nhằm nâng cao nhận thức của cộng đồng về tác hại của thuốc lá tới sức khỏe, kinh tế, môi trường, an ninh lương thực và dinh dưỡng; khuyến khích người nông dân chuyển đổi, thay thế cây thuốc lá bằng cây trồng phù hợp; đề cập đến mối liên hệ giữa thuốc lá và đói nghèo; bên cạnh đó kêu gọi người hút bỏ thuốc lá để dành tiền chi cho thực phẩm. Theo Tổ chức Y tế thế giới, việc trồng, sản xuất và sử dụng thuốc lá có liên quan đến tình trạng mất an ninh lương thực và đói nghèo. |