Ngày 30/5, Thủ tướng Nhật Bản Shinzo Abe đã kêu gọi lãnh đạo các nước châu Á cùng hợp tác giải quyết những thách thức toàn cầu của việc giảm thiểu rác thải nhựa ở các đại dương, cũng như thúc đẩy thương mại tự do.
Trong bài phát biểu tại Hội nghị Tương lai châu Á lần thứ 25 diễn ra ở Tokyo, Thủ tướng Abe cho biết Nhật Bản sẽ thành lập một trung tâm nghiên cứu quốc tế về rác thải nhựa trong năm nay.
Vấn đề này sẽ là một trong những nội dung trong chương trình nghị sự của Hội nghị thượng đỉnh Nhóm các nền kinh tế phát triển và mới nổi hàng đầu thế giới (G20) dự kiến diễn ra tại Osaka vào tháng tới. Ông khẳng định quyết tâm của Nhật Bản trong việc hợp tác với các nước thành viên của Hiệp hội Các quốc gia Đông Nam Á (ASEAN) nhằm "bảo vệ các bãi biển xinh đẹp, tài sản chung của chúng ta."
Thủ tướng Abe cũng liệt kê ba nội dung chính trong chương trình nghị sự của hội nghị G20 sắp tới, bao gồm duy trì hệ thống thương mại tự do và công bằng; giải quyết các thách thức của nền kinh tế số như quản lý chính phủ; và vận dụng sáng tạo giải quyết các vấn đề môi trường.
[Triển vọng hợp tác Việt-Nhật trong xử lý rác thải nhựa đại dương]
Cũng trong bài phát biểu của mình, Thủ tướng Abe cũng kêu gọi cải cách Tổ chức Thương mại thế giới (WTO). Theo ông Abe, WTO, được thành lập cách đây 25 năm, đã không thể bắt kịp với những thay đổi trong nền kinh tế thế giới, do đó cần phải cải cách để WTO một lần nữa trở thành "một người bảo vệ" cho thương mại tự do.
Thủ tướng Nhật Bản cũng kêu gọi việc sớm hoàn tất các cuộc đàm phán về Hiệp định Đối tác Kinh tế Toàn diện Khu vực (RCEP) nhằm tạo ra một khu vực thương mại tự do ở khu vực châu Á.
16 nước tham gia đàm phán, trong đó có 10 thành viên ASEAN cùng với Australia, Trung Quốc, Nhật Bản, Ấn Độ, Hàn Quốc và New Zealand, đang đặt mục tiêu đạt được một thỏa thuận trong năm nay sau khi bỏ lỡ thời hạn chót vào cuối năm 2018 do những bất đồng liên quan tới thuế quan và các vấn đề chính trị nhạy cảm khác.
Nhà lãnh đạo Nhật Bản cũng kêu gọi các nước duy trì trật tự hàng hải "tự do, rộng mở và trung thành với luật pháp - và bảo vệ cũng như củng cố thương mại tự do."
Trước đó cùng ngày, Thủ tướng Abe đã có cuộc gặp với Phó Thủ tướng kiêm Bộ trưởng Tài chính Singapore Heng Swee Keat, trong đó hai bên nhất trí tiếp tục hợp tác trong việc thúc đẩy thương mại tự do.
Trong thời gian qua, Nhật Bản vẫn luôn nỗ lực củng cố và thắt chặt mối quan hệ với các nước ASEAN. Tokyo đang đặt mục tiêu tạo ra một khu vực Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương "tự do và rộng mở," hỗ trợ các quốc gia ASEAN, cũng như xây dựng cơ sở hạ tầng là một trong những trụ cột ngoại giao chủ chốt./.