Ông Petr Pavel phát biểu trước những người ủng hộ tại Prague, ngày 25/1/2023. (Ảnh: AFP/TTXVN)Ứng cử viên Petr Pavel đã giành chiến thắng trong cuộc bầu cử Tổng thống Cộng hòa Séc sau khi vòng bỏ phiếu thứ 2 khép lại ngày 28/1.
Theo kết quả sơ bộ sau khi kiểm gần 100% số phiếu tại 14.857 điểm bầu cử, cựu tướng quân đội Pavel nhận được 58,21% số phiếu, trong khi đối thủ là cựu Thủ tướng Andrej Babis nhận được 41,78% số phiếu.
Theo Cơ quan thống kê Séc (CSU), tỷ lệ đi bỏ phiếu trong vòng bầu cử thứ 2 đạt 70,26% (tương đương hơn 5,7 triệu cử tri trong tổng số gần 8,3 triệu cử tri đủ điều kiện đi bỏ phiếu), vượt qua kỷ lục 68,24% được thiết lập trong vòng 1 diễn ra ngày 13-14/1.
Cuộc bầu cử tổng thống Séc gồm 2 vòng đã diễn ra an toàn, thuận lợi, không có sự cố gây gián đoạn tiến trình bỏ phiếu.
Phát biểu ngay sau khi kết quả kiểm phiếu sơ bộ được công bố, ứng cử viên Petr Pavel tuyên bố người dân Séc xứng đáng được hưởng một cuộc sống hạnh phúc, cho rằng các giá trị của sự thật, nhân phẩm và sự tôn trọng đã giành chiến thắng.
[Bầu cử Tổng thống Cộng hòa Séc: Ông Petr Pavel giành chiến thắng]
Ông Pavel bày tỏ cảm ơn tất cả các cử tri, kể cả những người đã ủng hộ đối thủ Andrej Babis, đồng thời cho rằng không có cử tri nào bị đánh bại trong cuộc bầu cử này.
Tổng thống đắc cử Séc nhấn mạnh đất nước cần phải giải quyết các cuộc khủng hoảng hiện nay, bao gồm cả vấn đề chính trị và sự chia rẽ do cuộc bầu cử này gây ra, với tư cách một cộng đồng thống nhất để tìm ra giải pháp chung trong tương lai.
Ứng cử viên Petr Pavel, 61 tuổi, là cựu tướng quân đội, từng đảm nhiệm chức vụ Tổng tham mưu trưởng quân đội Séc. Ông có quan điểm thân phương Tây, ủng hộ Séc tăng cường hợp tác trong khuôn khổ Liên minh châu Âu (EU) và Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO).
Trái ngược với ông Babis, ông Pavel ủng hộ Séc gia nhập khu vực đồng tiền chung châu Âu, cho rằng việc sử dụng đồng euro sẽ có lợi cho nền kinh tế Séc.
Cựu tướng Pavel tham gia tranh cử với tư cách ứng cử viên độc lập sau khi thu thập được Khẩu hiệu tranh cử tổng của ứng cử viên Pavel là "Hãy trả lại trật tự và hòa bình cho Cộng hòa Séc."
Ngay sau khi kết quả kiểm phiếu sơ bộ khẳng định chiến thắng dành cho ứng cử viên Pavel, Thủ tướng Séc Petr Fiala đã tổ chức cuộc họp báo, hoan nghênh kết quả bầu cử.
Ông Fiala cho biết sẽ sớm có cuộc gặp với Tổng thống đắc cử để thiết lập sự hợp tác với nguyên thủ quốc gia mới ngay từ những ngày đầu tiên.
Trong khi đó, Phó Chủ tịch phong trào ANO của cựu Thủ tướng Andrej Babis, bà Alena Schillerova cho rằng ngay cả khi thua cuộc thì tỷ lệ phiếu bầu trên 40% mà ông Babis giành được cũng là kết quả “lịch sử” đối với phong trào.
Theo bà, con số này tương đương với hơn 2 triệu cử tri Séc đã bày tỏ sự tin tưởng vào ông Babis và là sự khẳng định cho tương lai của ANO để hướng tới cuộc bầu cử Hạ viện vào năm 2025.
Các lãnh đạo khác của phong trào ANO cũng kêu gọi cử tri “tôn trọng dân chủ” dù ứng cử viên của họ là ông Babis không thể giành chiến thắng.
Cùng ngày, Tổng thống Slovakia Zuzana Caputova đã lên tiếng chúc mừng ông Petr Pavel được bầu làm Tổng thống mới của Séc. Trên tài khoản Twitter, bà Caputova bày tỏ mong muốn hợp tác với nhà lãnh đạo mới của quốc gia láng giềng.
Tham gia tranh cử Tổng thống Séc năm nay có 9 ứng cử viên được Bộ Nội vụ và Tòa án Hành chính Tối cao Séc công bố đủ điều kiện, bao gồm: cựu Thủ tướng Andrej Babis, cựu Tướng quân đội Petr Pavel, giáo sư kinh tế Danuse Nerudova, Phó Chủ tịch đảng Tự do Dân chủ Trực tiếp (SPD) Jaroslav Basta, các thượng nghị sỹ Pavel Fischer và Marek Hilser, lãnh đạo công đoàn Josef Stredula, cựu hiệu trưởng Tomas Zima và doanh nhân Karel Divis.
Chỉ ít ngày trước khi diễn ra cuộc bầu cử, lãnh đạo công đoàn Josef Stredula đã tuyên bố rút lui và ủng hộ nữ ứng cử viên Nerudova.
Một trong những tiêu chuẩn quan trọng để các ứng cử viên hội đủ điều kiện đăng ký chạy đua vào Lâu đài Praha (Phủ Tổng thống Séc) là nhận được tối thiểu 50.000 chữ ký ủng hộ hợp lệ của cử tri hoặc sự ủng hộ của 10 thượng nghị sĩ hoặc 20 hạ nghị sỹ.
Tại vòng 1, trong số 8 ứng cử viên tranh cử, ông Pavel dẫn đầu với 35,4% số phiếu giành được, còn ông Babis về thứ hai với 34,99% số phiếu. Các ứng cử viên còn lại chỉ giành được tỷ lệ phiếu từ 0,55%-13,92%.
Do không có ứng cử viên nào chiến thắng với trên 50% phiếu bầu nên 2 nhân vật dẫn đầu bước vào vòng bầu cử thứ 2. Tỷ lệ cư tri đi bầu cử vòng 1 đạt 68,24% (tương đương hơn 5,6 triệu cử tri).
Cử tri bỏ phiếu tại một địa điểm bầu cử ở Prague, Cộng hòa Séc. (Ảnh: THX/TTXVN)Sau khi kết quả chính thức được công bố ngày 31/1, từ ngày 1-10/2, các khiếu kiện về kết quả bầu cử có thể được đệ trình lên Tòa án Hành chính Tối cao Séc.
Tân Tổng thống sau đó sẽ tuyên thệ nhậm chức trong phiên họp chung của lưỡng viện Quốc hội và kế nhiệm Tổng thống Milos Zeman mãn nhiệm vào đầu tháng Ba.
Vị trí Tổng thống tại Cộng hòa Séc là người đứng đầu nhà nước với quyền hạn chỉ định chính phủ, lựa chọn thống đốc ngân hàng trung ương, các thẩm phán tòa án Hiến pháp và là Tổng Tư lệnh các lực lượng vũ trang quốc gia.
Với tính cách được đánh giá là điềm tĩnh và thận trọng, Tổng thống đắc cử Petr Pavel sẽ có 5 năm tại Lâu đài Prague để mang lại cho nước Séc trật tự và hòa bình như ông cam kết trong chiến dịch vận động tranh cử.
Nhiệm vụ trước mắt của ông sẽ là đoàn kết khối cử tri đã bị cuộc bầu cử này gây chia rẽ, đồng thời sử dụng hiệu quả quyền lực của nguyên thủ quốc gia trong bối cảnh quốc gia Trung Âu với hơn 10 triệu dân đang phải đối mặt với nhiều thách thức./.
