Ngày 28/10, Bộ trưởng An ninh Nội địa Mỹ Kirstjen Nielsen tuyên bố Tổng thống Mỹ Donald Trump quyết tâm ngăn chặn dòng người di cư vượt biên giới bất hợp pháp trong quyền hạn tối đa của một vị tổng thống.
Phát biểu trên kênh truyền hình Fox News, Bộ trưởng Nielsen cho biết Tổng thống Mỹ sẽ triển khai mọi hành động, sử dụng tối đa quyền hạn của mình để đảm bảo chỉ có người nhập cư hợp pháp mới vào được vào lãnh thổ nước này. Bà cũng nhấn mạnh Mỹ đang phải đối mặt với một cuộc khủng hoảng người di cư tại biên giới Mexico, đồng thời thẳng thắn chia sẻ tình trạng này diễn ra hàng ngày.
Hồi tuần trước, Tổng thống Trump từng đe dọa đóng của biên giới với Mexico và cân nhắc triển khai binh lính với khu vực này nhằm ngăn chặn dòng người nhập cư bất hợp pháp.
Ngày 26/10, Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Jame Mattis đã cho phép điều động binh lính và các nguồn lực quân sự quốc gia khác tại biên giới Mỹ và Mexico. Điều này cho thấy Tổng Thống Mỹ và các thành viên đảng Cộng hòa cầm quyền muốn đặt trọng tâm vào vấn đề nhập cư trong bối cảnh cuộc bầu cử quốc hội giữa kỳ vào ngày 6/11 tới sẽ là cuộc đua quan trọng để đảng cầm quyền duy trì thế kiểm soát tại Quốc hội.
[Chưa có lối thoát cho cuộc khủng hoảng người di cư Trung Mỹ]
Tuyên bố được đưa ra trong bối cảnh tháng 9/2018 trở thành tháng có số người di cư bất hợp pháp tới Mỹ cao kỷ lục (16.658 người), chủ yếu là những người đến từ Honduras, Guatemala và El Salvador, mong thoát khỏi tình cảnh bạo lực và nghèo đói tại quê nhà.
Ngày 28/10, bất chấp thực tế hơn 3.500 người di cư, chủ yếu từ Honduras, rời bỏ quê hương từ giữa tháng 10 để tới Mỹ nhưng hiện vẫn đang mắc kẹt tại biên giới Mexico-Mỹ, một nhóm hơn 300 người Salvador khác vẫn rời thủ đô San Salvador để tìm đường tới Xứ cờ hoa.
Trong khi đó, hàng trăm người trong một nhóm khoảng 1.500 người di cư Honduras thực hiện hành trình qua Guatemala cũng đã xô đổ hàng rào chắn do cảnh sát nước này thiết lập tại biên giới với Mexico ở Tecun Uman (Tê-cum U-man) để có mặt trên chiếc cầu nối tới Mexico. Tuy nhiên, nhóm này đã bị chặn lại trước khi có thể tới lãnh thổ Mexico.
Hằng năm, hàng nghìn người Honduras, El Salvador và Guatemala đã tìm đường tới Mỹ. Tuy nhiên, phần lớn trong số này, trên lộ trình đi qua Mexico đã tìm cách ở lại hoặc xin tị nạn tại Mexico. Chính phủ Mexico cho rằng cần phải tìm kiếm một giải pháp lâu dài để tạo ra một cuộc sống tốt hơn cho những người di cư Trung Mỹ và điều này cần một nỗ lực chung của cộng đồng quốc tế, tập trung vào phát triển kinh tế, hòa bình và ổn định ở các nước trong Tam giác phía Bắc Trung Mỹ gồm Honduras, Guatemala và El Salvador.
Mặc dù chính quyền Tổng thống Trump theo đuổi chính sách cứng rắn trong vấn đề người di cư Trung Mỹ, đồng thời Mỹ và Mexico cũng từng phối hợp với các nước Trung Mỹ tìm lối thoát cho tình trạng này, nhưng chưa thể giải quyết tận gốc rễ vấn đề.
Nhiều nước Trung Mỹ hiện đang chìm trong nghèo đói, tội phạm ma túy và tham nhũng đã khiến người dân có tâm lý rời bỏ quê hương tìm đến một chân trời mới và đích đến của họ là nước Mỹ, vốn được tung hô là “miền đất hứa.”
Đơn cử như Honduras là một trong những nước có tỷ lệ bạo lực và nghèo đói cao nhất Mỹ Latinh với sự hoành hành của các băng nhóm tội phạm ma túy. Hơn 2/3 dân số nước này sống trong cảnh nghèo khổ. Chưa kể Honduras là một trong những quốc gia chịu ảnh hưởng của biến đổi khí hậu nặng nề nhất, mà tình trạng hạn hán nghiêm trọng trong mùa mưa năm nay đã khiến hàng chục nghìn hộ gia đình lâm vào cảnh khó khăn.
Kể từ đầu những năm 2010, hơn 500 triệu người dân Trung Mỹ, hầu hết đến từ Tam giác phía Bắc của các nước El Salvador, Guatemala và Honduras đã rời bỏ quê hương./.