Trí tuệ nhân tạo (AI) tại Việt Nam đang phát triển nhanh chóng và từng bước khẳng định là công nghệ trụ cột, đột phá trong cuộc Cách mạng Công nghiệp lần thứ tư. Quá trình này cũng gặp không ít thách thức và rào cản đồng thời tác động đến các mặt của đời sống, kinh tế-xã hội.
Cuộc đua ngày càng mạnh mẽ
Trên toàn cầu, cuộc đua phát triển AI ngày càng mạnh mẽ và được nhận định sẽ làm thay đổi hành vi đáng kể, không chỉ với những người dùng cá nhân mà còn cả các doanh nghiệp.
Để phát huy tiềm năng cùng các cơ hội thiết thực dành cho các giải pháp phát triển AI, Trung tâm Đổi mới sáng tạo Quốc gia (NIC), Bộ Kế hoạch và Đầu tư đã phối hợp cùng Amazon Web Services (AWS) tổ chức tọa đàm “Lĩnh vực AI: Đầu tư và xu hướng thị trường” (Việt Nam AI Frontier: Funding and Futures in Vietnam) nằm trong khuôn khổ chương trình Thách thức Đổi mới sáng tạo Việt Nam (Vietnam Innovation Challenge - VIC), ngày 22/5.
Chia sẻ về tương lai của AI, ông Kai Yong Kang, Quản lý Phát triển kinh doanh cho các doanh nghiệp khởi nghiệp từ Amazon Web Services (AWS), nhận định năm 2024 được gọi là “năm của các sản phẩm."
Trí Tuệ Nhân Tạo: Các công ty AI hàng đầu cam kết về an toàn
Hơn 16 công ty Trí Tuệ Nhân Tạo (AI) hàng đầu thế giới đã đưa ra cam kết mới về an toàn tại hội nghị thượng đỉnh toàn cầu diễn ra tại Seoul (Hàn Quốc) ngày 21/5.
“Chúng ta sẽ bắt đầu thấy người người nói về cách tích hợp, tận dụng trí tuệ nhân tạo. Việc sử dụng mô hình nền tảng (foundation models - được sử dụng để làm cơ sở cho hệ thống AI thực hiện những tác vụ khác nhau) chỉ là một phần của một hệ thống lớn hơn với các công nghệ như cơ sở dữ liệu vector (vector databases) hay các công cụ điều phối (orchestration engines),” ông Kai nhấn mạnh.
Trong phạm vi rất rộng của AI, GenAI (Generative AI - Trí tuệ nhân tạo tạo sinh) đang là chủ đề nóng nhất trong thời gian vừa qua. Đây là bước tiến của việc công nghệ có thể mô phỏng trí tuệ con người với việc tạo ra nội dung mới (điển hình như văn bản, hình ảnh, âm nhạc, video) từ các dữ liệu mà nó được huấn luyện. Theo đó, GenAI thay đổi hoàn toàn hành vi và cách thức con người làm việc, học tập, giải trí, sáng tạo nghệ thuật, có ảnh hưởng sâu rộng đến mọi mặt của đời sống.
Về điều này, bà Lê Vy, Giám đốc điều hành quỹ Do Ventures cho biết các công ty công nghệ đang đầu tư mạnh mẽ vào AI tạo sinh.
“Thật bất ngờ khi tôi gặp những nhà sáng lập GenAI, thậm chí vẫn còn là sinh viên đại học, nhưng họ đã tạo ra những sản phẩm mang lại doanh thu đáng kể,” bà Vy chia sẻ.
Theo bà Vy, môi trường khởi nghiệp ở Việt Nam đã có những bước tiến vượt bậc trong vài năm qua. Trên thực tiễn, yếu tố quan trọng nhất để khởi nghiệp phát triển là tạo ra môi trường nuôi dưỡng và hạ tầng thuận lợi. Hiện, Việt Nam có nền kinh tế ổn định, hệ sinh thái phát triển nhanh chóng, môi trường khởi nghiệp thuận lợi, chi phí thấp và sự hỗ trợ từ các chính sách của Nhà nước và các doanh nghiệp lớn đã tạo điều kiện cho các startup về AI phát triển.
“Từ danh mục đầu tư của Do Ventures, tôi thấy nhiều nhà sáng lập GenAI đã hưởng lợi khi kết hợp cùng các tập đoàn lớn, nơi có sẵn hệ thống và dữ liệu khổng lồ. Điều này đặc biệt ấn tượng khi các tập đoàn tại Việt Nam đều có chính sách hợp tác cùng các startup,” bà Vy cho hay.
Dòng vốn khổng lồ đang đổ về
Bên cạnh đó, bà Lê Vy cho biết một lượng vốn khổng lồ đang đầu tư vào các startup GenAI tại các trung tâm công nghệ hàng đầu như Thung lũng Silicon và châu Âu. Tuy nhiên, bà cũng lưu ý rằng thị trường AI tuy “màu mỡ" nhưng cũng biến đổi nhanh chóng, do các ứng dụng được cập nhật liên tục. Do đó, các nhà đầu tư tại khu vực cần cân nhắc kỹ lưỡng trước quyết định hợp tác cùng một startup GenAI.
Bà Vy cho rằng chỉ nên đầu tư một khoản nhỏ ban đầu để đánh giá tình hình, hoặc để chờ đợi sản phẩm công nghệ “trưởng thành" hơn và đây chính là chiến lược phổ biến đang các quỹ đầu tư áp dụng.
“Ba yếu tố then chốt khi đánh giá một startup AI là lợi thế cạnh tranh, mô hình doanh thu (thường được tạo ra trong vòng 6 tháng đến 1 năm) và đội ngũ nhân sự,” bà Vy nói.
Trong khi đó, bà Laura Nguyễn, Partner tại GenAI Fund, nhấn mạnh mối quan tâm hàng đầu của các quỹ đầu tư là đảm bảo tính bền vững của mô hình kinh doanh của các startup. Đặc biệt là trong bối cảnh các “ông lớn" công nghệ như Google, Microsoft với lượng dữ liệu khổng lồ có thể “nhảy vào" bất cứ lúc nào.
Do đó, bà Laura cho rằng các nhà khởi nghiệp GenAI cần phải tập trung vào việc bảo vệ doanh nghiệp của mình trước những rủi ro từ thị trường AI, đồng thời luôn đổi mới và sáng tạo.
Trong lĩnh vực AI, các quốc gia tiên phong như Mỹ và Trung Quốc có lợi thế lớn về hạ tầng công nghệ, song các chuyên gia có chung nhận định Việt Nam vẫn có cơ hội tham gia và cạnh tranh ở tầng ứng dụng.
Theo bà Valerie Vũ, Nhà sáng lập Ansible Ventures, với trí tuệ và khả năng của mình, các kỹ sư Việt Nam hoàn toàn có thể vươn ra thế giới với các ứng dụng AI.
“Trong khi các nước phương Tây chú trọng phát triển phần mềm, Việt Nam lại có lợi thế về nguồn nhân lực chất lượng cao, vừa đảm nhận phần mềm vừa không quên phát triển phần cứng,” bà Valerie nói.
Bà Valerie cho biết thêm nhiều nhà sáng lập tại các thị trường có hệ sinh thái đổi mới sáng tạo phát triển như Mỹ và Singapore đang quan tâm và tìm cách tiến vào thị trường Việt Nam. Họ tìm kiếm cơ hội kết nối với các đối tác trong nước và tin rằng lĩnh vực trí tuệ nhân tạo tại Việt Nam có thể được nâng tầm với sự hỗ trợ từ các tập đoàn công nghệ lớn toàn cầu. Thêm vào đó, nhiều startup phát triển hoặc ứng dụng AI trong hoạt động tin rằng lĩnh vực trí tuệ nhân tạo tại Việt Nam có thể được nâng tầm với sự hỗ trợ từ các tập đoàn công nghệ lớn toàn cầu.
AI vẫn là xu hướng tương lai
Tại tọa đàm, các nhà đầu tư cho rằng AI và các ứng dụng của trí tuệ nhân tạo đã và đang là chủ đề nóng nhất thu hút sự quan tâm của giới đầu tư công nghệ trong năm 2024 và sẽ tiếp tục là xu hướng của 3-5 năm tới.
Để AI có thể đi vào mọi ngóc ngách cuộc sống, góp phần phát triển kinh tế-xã hội đất nước và nâng cao hơn nữa hiệu quả làm việc cũng như chất lượng cuộc sống mỗi người dân, Việt Nam cần những cú hích mạnh mẽ từ chính sách, nhiều sản phẩm có tính ứng dụng cao và đặc biệt là nguồn nhân lực chất lượng cao, hạ tầng dữ liệu và tính toán cũng như tăng cường hợp tác quốc tế với những “bộ não,” doanh nghiệp nghiên cứu, phát triển AI hàng đầu thế giới.
Đại diện Giải pháp tiêu biểu xuất sắc nhất bảng Startup tại VIC năm 2023, ông Taddy Trương, Tổng giám đốc của BenKon, chia sẻ về hành trình của doanh nghiệp tại chương trình.
Ngoài những cơ hội kết nối và gói hỗ trợ tại từ VIC, BenKon cùng 3 giải pháp khác đã được vinh danh bởi Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính tại Lễ Khánh thành NIC Hoà Lạc vào tháng 10/2023. Từ câu chuyện của doanh nghiệp, ông Taddy hy vọng rằng những giải pháp mong muốn tham dự chương trình năm nay sẽ hiểu rõ lợi thế cạnh tranh của mình, biết cách thuyết phục hiệu quả, từ đó xây dựng được sự công nhận tích cực.
Với vai trò điều phối, tạo dựng hành lang pháp lý và các cơ chế chính sách hỗ trợ, đại diện Bộ Kế hoạch và Đầu tư cho biết đang có những nỗ lực bước đầu trong xây dựng nền tảng cho hệ sinh thái. Cụ thể là Chương trình Thách thức Đổi mới sáng tạo Việt Nam đồng tổ chức cùng Tập đoàn Meta và đây chính là một trong những chương trình trọng tâm.
Với chủ đề năm 2024 tập trung vào ngành công nghệ bán dẫn và trí tuệ nhân tạo, các doanh nghiệp khi tham gia chương trình sẽ có cơ hội giới thiệu giải pháp và hợp tác với các tập đoàn công nghệ đồng thời nhận được cam kết đầu tư đến từ các quỹ đầu tư, các tập đoàn đầu ngành trong nước và quốc tế. Thêm vào đó, các doanh nghiệp cũng được kết nối, gia nhập hệ sinh thái của NIC và Meta cùng các gói hỗ trợ, nâng cao năng lực, cơ hội xúc tiến thương mại, và nhiều giải thưởng khác.
Theo đại diện từ Bộ Kế hoạch và Đầu tư, dù tiềm năng đầy đủ của GenAI vẫn chưa thể đánh giá hết, nhưng tác động đáng kể của nó đến quản trị, đến thị trường lao động, nghề nghiệp và công việc hàng ngày là không thể chối cãi. Bởi vậy, năm 2024 và giai đoạn tới, doanh nghiệp cần phải đưa chủ đề này là một trong những chủ đề trọng tâm. Đây chính là cơ hội bứt phá hoặc trở nên tụt hậu.
Với những cú hích mạnh mẽ từ chính sách và sự hỗ trợ từ các chương trình như Thách thức Đổi mới Sáng tạo Việt Nam, các diễn giả có chung nhận định AI có tiềm năng lớn để góp phần vào sự phát triển kinh tế xã hội, nâng cao chất lượng cuộc sống và hiệu quả công việc tại Việt Nam./.
