Trưởng đoàn đàm phán Brexit của EU Michel Barnier tại cuộc họp báo ở Brussels, Bỉ ngày 20/12/2017. (Nguồn: THX/TTXVN)Phóng viên TTXVN tại Brussels dẫn các nguồn tin châu Âu cho biết trong khuôn khổ kế hoạch được Liên minh châu Âu (EU) nhất trí ngày 6/2, EU có thể đưa ra các biện pháp trừng phạt nhằm ngăn ngừa London vi phạm những quy định của EU trong giai đoạn chuyển tiếp sau khi nước Anh rời khỏi EU, gọi là Brexit.
Dự thảo mới đây của EU về thỏa thuận chuyển tiếp chủ trương Khối có quyền hạn chế Anh tiếp cận vào thị trường chung nếu nước này hành xử không tốt và trong trường hợp không đủ thời gian đưa vấn đề lên Tòa án Công lý châu Âu.
Điều khoản trừng phạt, một phần trong dự thảo văn bản mà Ủy ban châu Âu (EC) dự kiến sớm công bố, có thể trở thành vấn đề nổi cộm khi các cuộc đàm phán về Brexit được nối lại tại Brussels. Văn bản kêu gọi thiết lập cơ chế cho phép EU có quyền đình chỉ một số lợi ích mà phía Anh có được khi tham gia vào thị trường chung châu Âu.
[Vấn đề Brexit: EU cảnh báo đã đến lúc Anh phải lựa chọn]
Việc tham gia vào thị trường chung châu Âu cho phép Anh tiếp tục giao thương mà không phải chịu thuế, cũng như kiểm soát hải quan trong giai đoạn chuyển tiếp, đồng thời cũng cho phép công dân Anh tiếp tục sống và làm việc tại bất kỳ nước thành viên nào của EU.
Đề xuất mới của châu Âu cho EU quyền đưa ra các biện pháp trừng phạt nếu xét thấy việc trình vấn đề lên Tòa án Công lý châu Âu sẽ không đủ thời gian cần thiết. Trên nguyên tắc thì các tranh chấp giữa EU và Anh trong giai đoạn chuyển tiếp sẽ được Tòa án Công lý châu Âu thụ lý.
Tuy nhiên, việc tiến hành các thủ tục pháp lý tại tòa thường mất rất nhiều thời gian, và một khả năng có thể xảy ra là vào cuối giai đoạn giải quyết tranh chấp, phía Anh sẽ không còn liên quan tới luật châu Âu nữa do giai đoạn chuyển tiếp đã kết thúc.
Và đây được cho là lý do khiến EU phải đưa ra dự thảo mới về thỏa thuận chuyển tiếp nhằm cho phép khối này giành quyền chủ động trong thực hiện "thỏa thuận ly dị" với nước Anh.
Anh và EU đã ký một thỏa thuận tạm thời vào tháng 12 về ba vấn đề then chốt của cuộc ly dị, đó là thanh toán nghĩa vụ tài chính, đường biên giới Ireland và quyền của các công dân hậu Brexit.
Các cuộc đàm phán mang tính kỹ thuật diễn ra tuần này tại Brussels chủ yếu xoay quanh các kế hoạch cho giai đoạn chuyển tiếp kéo dài trong 21 tháng, trong khi vấn đề đường biên giới giữa tỉnh Bắc Ireland của Anh và Cộng hòa Ireland-một nước thành viên của EU cũng một lần nữa được hai bên đưa ra xem xét.
EU và Anh hy vọng có thể thống nhất được với nhau về giai đoạn chuyển tiếp từ nay đến cuối tháng ba trước khi chuyển sang thảo luận về mối quan hệ tương lai, trong đó có thỏa thuận về thương mại.
Hiện giữa hai bên đã xuất hiện bất đồng trên vấn đề các công dân EU chuyển tới Anh sau thời điểm Brexit nhưng vẫn trong giai đoạn chuyển tiếp có được hưởng cùng các quyền với những người đã chuyển sang Anh trước đó hay không.
Theo kế hoạch, nước Anh sẽ chính thức rời Liên minh châu Âu vào 29/3/2019 nhưng sẽ vẫn ở lại thị trường chung trong giai đoạn chuyển tiếp được dự kiến kéo dài đến cuối năm 2020./.
