Trong những giai đoạn ác liệt nhất của cuộc kháng chiến chống Mỹ, không một chiến trường, không một hướng tiến quân, không một địa bàn chiến đấu nào vắng mặt phóng viên Thông tấn xã Giải phóng: từ chiến thắng Ấp Bắc (1963), Bình Giã (1964) đến cuộc Tổng tiến công, nổi dậy Tết Mậu Thân (1968) và đặc biệt là Chiến dịch Hồ Chí Minh lịch sử (1975), giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước.
Thanh xuân gửi lại nơi chiến trường
Sự ra đời của Thông tấn xã Giải phóng đã khai thông liên lạc giữa miền Bắc với miền Nam trên làn sóng điện. Trong suốt cuộc trường chinh của dân tộc, Việt Nam Thông tấn xã luôn coi việc chi viện nhân lực cho miền Nam, cho Thông tấn xã Giải phóng là nhiệm vụ thiêng liêng để giữ vững mạch máu thông tin.
Từ sau ngày 12/10/1960, Việt Nam Thông tấn xã liên tiếp tổ chức thực hiện các đợt chi viện nhân lực và thiết bị cho Thông tấn xã Giải phóng.
Với lực lượng cán bộ không ngừng được bổ sung, lớn mạnh, Thông tấn xã Giải phóng tổ chức thành các phòng biên tập tin đối nội, tin đối ngoại, tin thế giới, nhiếp ảnh, điện vụ kỹ thuật, văn phòng, tổng hợp, in ấn, giao liên, phát hành. Hàng ngày, Thông tấn xã Giải phóng in và phát hành trên 400 bản tin các loại.
Ngược dòng thời gian, trở về những năm tháng gắn bó với chiến trường Quảng Đà, nhà báo Ðinh Trọng Quyền, nguyên phóng viên Thông tấn xã Giải phóng Trung Trung Bộ, nguyên Phó Trưởng ban biên tập tin Trong nước nghẹn giọng: “Đó là miền ký ức không thể lãng quên và không được phép lãng quên.” Ông là một trong số hàng trăm phóng viên của Việt Nam Thông tấn xã đã lên đường chi viện cho Thông tấn xã Giải phóng.
Đầu tháng 10/1969, khi vừa bước chân lên khỏi hầm, ông bị trúng pháo địch. Bàn chân phải và một phần bắp chân trái bị phá nát. “Tôi cố gắng dùng tất cả sức lực còn lại lấy vải dù thắt đầu mỏm cụt lại để cầm máu. Sau những phút gắng gượng di chuyển đau đớn, buốt tận óc qua những bãi đất ngổn ngang, tôi đến được một căn hầm khác để nhờ anh em đưa đi cấp cứu,” nhà báo Đinh Trọng Quyền nhớ lại.
Máu thấm đỏ chiếc võng trên đường tới trạm xá. Đau đớn chồng đớn đau khi cẳng chân bị hoại tử, bác sỹ yêu cầu cưa sát đầu gối. Cuộc phẫu thuật diễn ra ở bệnh xã lưng núi Hòn Tàu (Quảng Nam): Không thuốc gây mê, không thuốc giảm đau. Người phóng viên chiến trường năm xưa ngất đi trong đau đớn...
Mạch truyện nối dài, ông kể, khi biết tin bệnh xá HònTàu bị địch tấn công, ông lại là một trong số các bệnh nhân nặng đang điều trị tại đây, các đồng nghiệp ở phân xã Quảng Đà ngỡ tưởng ông đã không thể vượt qua định mệnh. Lần tìm lên khu vực bệnh xá, họ mang theo bó nhang để thắp cho người quá cố.
“May thay, tôi đã được các chiến sỹ, bác sỹ vận chuyển đến địa điểm an toàn, để rồi sau này được trở về với gia đình, sống những ngày hòa bình đáng giá. Trong khi đó, nhiều đồng đội, đồng nghiệp của tôi đã vĩnh viễn nằm lại nơi rừng sâu, núi cao,” giọng ông trùng xuống.
Câu chuyện “từ cõi chết trở về” của nhà báo Đinh Trọng Quyền nhắc nhớ những hy sinh, cống hiến to lớn của những người làm báo Thông tấn xã Giải phóng để làm nên đại thắng mùa Xuân 1975. Tin, ảnh của các nhà báo-chiến sỹ từ Quảng Trị đế đất mũi Cà Mau, từ vùng nông thôn U Minh Thượng đến đô thị Sài Gòn-Gia Định… liên tiếp được gửi về, trở thành nguồn tin chiến lược, bổ sung và thẩm định các nguồn tin riêng của Trung ương, giúp Đảng hoạch định quyết sách đúng trong chiến tranh.
Xứng tên Thông tấn xã Anh hùng
Theo thống kê chưa đầy đủ, Thông tấn xã Giải phóng có hơn 240 nhà báo và kỹ thuật viên hy sinh, tương đương gần 50% tổng biên chế của Thông tấn xã Giải phóng vào cuối năm 1974. Đây là tổn thất nặng nề nhưng cũng chính là đóng góp vô giá của những người làm báo Thông tấn xã Giải phóng đối với sự nghiệp cách mạng của dân tộc.
Ngày 24/5/1976, Việt Nam Thông tấn xã và Thông tấn xã Giải phóng, hai người anh em ruột thịt, tuy hai mà một, đã chính thức hợp nhất thành Việt Nam Thông tấn xã. Đây là thời khắc lịch sử. Sức mạnh của hai cơ quan thông tấn đã được hợp nhất trong giai đoạn mới của đất nước. Và đến ngày 12/5/1977, cơ quan Việt Nam Thông tấn xã đã chính thức được đổi tên thành Thông tấn xã Việt Nam như hiện nay. Sứ mệnh lịch sử của thời khắc thống nhất tiếp tục được TTXVN củng cố khi đất nước bước vào thời kỳ công nghiệp hóa, hiện đại hóa và hội nhập quốc tế.
Từ thời điểm lịch sử đó đến nay, đội ngũ người làm báo Thông tấn xã Việt Nam đã kế thừa và phát huy truyền thống vẻ vang, viết tiếp các trang vàng lịch sử của ngành.
Những người làm báo Thông tấn xã Việt Nam có mặt tại các điểm nóng về thiên tai, sự cố, thức trọn đêm ở những sự kiện lớn như Hội nghị thượng đỉnh Hoa Kỳ-Triều Tiên lần thứ hai…
[60 năm TTXGP: Dòng tin không ngừng chảy giữa chiến trường ác liệt]
Phóng viên Thông tấn xã Việt Nam đã có những chuyến vượt sóng ra đảo xa để phản ánh đời sống của người dân và chiến sỹ nơi tiền tiêu của Tổ quốc. Phóngviên thường trú tại ngoài nước đã có những chuyến tác nghiệp thành công tại các địa bàn đang là điểm nóng, xung đột quân sự, nội chiến hay để tiếp cận những trường hợp bảo hộ công dân Việt Nam…
Hình ảnh những phóng viên trẻ tràn đầy nhiệt huyết như phóng viên Đinh Hữu Dư sẽ sống mãi trong lòng các đồng nghiệp.
Trong thời gian gần đây, từ khi đại dịch COVID-19 bùng phát, nhà báo thông tấn làm việc không kể ngày đêm để đưa tin từ các vùng tâm dịch tại Việt Nam và trên thế giới. Họ chưa bao giờ ra chiến trường, nhưng họ chắc chắn sẽ chiến thắng trong trận chiến này.
“Trong chiến tranh hay trong hòa bình, nhà báo thông tấn luôn là những người đứng ở tuyến đầu. Dù phương thức tác nghiệp ở mỗi thời có những điểm khác nhau, nhưng phẩm chất và đạo đức nhà báo thì không có gì thay đổi.” ông Nguyễn Đức Lợi, Ủy viên Trung ương Đảng, Tổng Giám đốc Thông tấn xã Việt Nam khẳng định.
Hiện nay, Thông tấn xã Việt Nam khẳng định vị thế của một hãng thông tấn quốc gia hiện đại với khoảng 2.300 cán bộ, phóng viên, biên tập viên, chuyên viên, kỹ thuật viên...
Thông tấn xã Việt Nam sản xuất gần 70 sản phẩm thông tin thuộc đủ các loại hình: Tin văn bản, ảnh, truyền hình, tin đồ họa, tin âm thanh cùng nhiều sản phẩm thông tin hiện đại như megastory, phát hành trên các bản tin, báo in, báo điện tử, truyền hình, truyền thông đa phương tiện và mạng xã hội.
Thông tấn xã Việt Nam cũng là cơ quan báo chí có hệ thống cơ quan thường trú ngoài nước lớn nhất Việt Nam, với 30 cơ quan thường trú tại 28 quốc gia; cùng với đó là mạng lưới cơ quan thường trú tại 63 tỉnh, thành trong cả nước.
Hoạt động đối ngoại ngành không ngừng phát triển. Thông tấn xã Việt Nam có quan hệ hợp tác với hơn 40 hãng thông tấn và tổ chức báo chí nước ngoài tại cả năm châu lục, với uy tín không ngừng được nâng cao tại các tổ chức báo chí quốc tế và khu vực.
Ngày 1/9, Chủ tịch nước đã ký Quyết định số 1521/QĐ-CTN về việc phong tặng danh hiệu “Anh hùng Lực lượng vũ trang nhân dân” cho 15 tập thể vì đã có thành tích đặc biệt xuất sắc trong cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước.
Thông tấn xã Giải phóng (Thông tấn xã Việt Nam) có tên trong danh sách phong tặng danh hiệu lần này. Đây là lần thứ 3, Thông tấn xã Việt Nam vinh dự được phong tặng danh hiệu Anh hùng.
Trải qua 75 năm chiến đấu, xây dựng và phát triển gắn liền với những dấu mốc lịch sử của đất nước, Thông tấn xã Việt Nam là cơ quan báo chí vinh dự được phong tặng ba danh hiệu Anh hùng: Anh hùng Lao động thời kỳ đổi mới và 2 lần phong tặng Anh hùng Lực lượng vũ trang nhân dân.
Cùng với đó, Thông tấn xã Việt Nam đã được Đảng và Nhà nước tặng thưởng Huân chương Sao Vàng, hai Huân chương Hồ Chí Minh, hai Huân chương Độc lập hạng Nhất và nhiều huân, huy chương cao quý khác.
Những danh hiệu và phần thưởng cao quý đó là niềm tự hào, cũng là lời nhắc nhở đối với mỗi cán bộ, phóng viên, biên tập viên, kỹ thuật viên, người lao động Thông tấn xã Việt Nam hôm nay phải nỗ lực hơn nữa để viết tiếp những trang sử vẻ vang của ngành trong thời kỳ hiện đại hóa đất nước, hội nhập quốc tế.
Phát biểu chỉ đạo tại Lễ kỷ niệm 75 năm Ngày truyền thống Thông tấn xã Việt Nam (15/9/1945-15/9/2020) được tổ chức trang trọng sáng 13/9 tại Trung tâm Thông tấn Quốc gia, Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc khẳng định: “Những thời khắc lịch sử của dân tộc, dù đau thương hay hào hùng, được bạn đọc biết đến, được thế giới biết đến và ủng hộ, cũng nhờ những thông tin mà các nhà báo-chiến sỹ của Thông tấn xã Việt Nam đã ghi lại, phát đi.”
Tiếp bước truyền thống, hiện nay, với vai trò cơ quan thông tấn đa phương tiện chủ lực quốc gia, Thông tấn xã Việt Nam có con đường riêng của mình là “ngân hàng tin” cung cấp thông tin định hướng chính thống cho hệ thống báo chí, cho công chúng trong và ngoài nước, là nguồn thông tin báo cáo có giá trị phục vụ Lãnh đạo Đảng, Nhà nước và các cơ quan nghiên cứu.
Thủ tướng nhấn mạnh đó là bản sắc riêng, giá trị nền tảng mà Thông tấn xã Việt Nam cần tiếp tục phát huy, giữ vững trong quá trình xây dựng các định hướng phát triển tương lai của ngành.
Nhìn lại chặng đường đã qua, có thể thấy, Thông tấn xã Việt Nam đã phát triển nhanh, mạnh cả về bề rộng và chiều sâu, trở thành hãng thông tấn quốc gia hàng đầu trong khu vực.
Nhân dịp kỷ niệm 75 năm Ngày truyền thống Thông tấn xã Việt Nam, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc, Chủ tịch Hội đồng Thi đua-Khen thưởng Trung ương đã trao Huân chương Lao động hạng Nhất tặng Thông tấn xã Việt Nam./.