Nằm trong Khu dự trữ sinh quyển Mũi Cà Mau được UNESCO công nhận vào tháng4/2010, Vườn quốc gia Mũi Cà Mau có tổng diện tích tự nhiên là 41.862 ha (vùngđệm là 8.194 ha), với nhiều phân khu chức năng như: bảo vệ nghiêm ngặt, phục hồisinh thái, bảo tồn biển và hành chính-dịch vụ.
Về giá trị đa dạng sinh học, Vườn quốc gia Mũi Cà Mau có những đặc thù riêngvề hệ động và thực vật: hệ động vật có 93 loài chim, 26 loài thú, 43 loài bòsát, 9 loài lưỡng cư, 252 loài thủy hải sản; trong đó , có nhiều loài quý hiếmnhư bồ nông chân xám, giang sen, cò trắng Trung Quốc, rái cá, cầy giông đốm lớn,rùa hộp lưng đen, rùa răng, rùa ba gờ, rùa cổ bự, baba Nam Bộ...
Về hệ thực vật, trong số 60 loài thực vật bậc cao thì có đến 26 loài cây ngậpmặn và 2 loài đước đôi và quao nước nằm trong Sách Đỏ Việt Nam.
Vườn quốc gia Mũi Cà Mau - nơi được ghi nhận là vị trí quan trọng trong thư mụccác vùng đất ngập nước của Việt Nam và các nước Đông Nam Á. Mũi Cà Mau có nhữngđặc điểm độc đáo về địa lý tự nhiên và diện mạo tạo nên vùng sinh thái cửa sôngven biển có một không hai ở Việt Nam. Vì vậy, Mũi Cà Mau là địa điểm du lịchsinh thái hấp dẫn thu hút khá đông du khách trong nước và quốc tế đến tham quanvẻ đẹp của mũi đất thiêng liêng ở cuối trời cực Nam Việt Nam.
Vườn quốc gia Mũi Cà Mau nằm trên địa bàn các xã Đất Mũi, Viên An, Đất Mới làLâm Hải, với dân số gần 55.000 người. Thu nhập chính của người dân nơi đây chủyếu nuôi trồng và đánh bắt thủy hải sản. Trong những năm qua, chính quyền địaphương phát động các hộ dân ứng dụng khoa học công nghệ vào sản xuất để tạo ranhiều mô hình thâm canh, nuôi-trồng có hiệu quả, khai thác được tiềm năng và lợithế của từng tiểu vùng sinh thái như: mô hình nuôi tôm quảng canh cải tiến năngsuất cao, mô hình nuôi ốc len, mô hình nuôi cá mú, cá chẽm, sò huyết, đạt thunhập trên 50 triệu đồng/ha/năm.
Ông Trần Quốc Tuấn, Giám đốc Vườn quốc gia Mũi Cà Mau phấn khởi chia sẻ: Để bảovệ Khu Ramsar của thế giới, Vườn quốc gia Mũi Cà Mau cố gắng làm tốt hơn côngtác lưu giữ, bảo tồn gắn liền với phát triển cộng đồng: nâng cao nhận thức, tạosinh kế cho người dân.
Ban Giám đốc Vườn quốc gia kiến nghị với Nhà nước cầntiếp tục thực hiện các chính sách đầu tư cải thiện đời sống, vật chất và tinhthần cho người dân địa phương; đồng thời có giải pháp hạn chế dân di cư ngoài kếhoạch để giảm áp lực xâm hại tài nguyên thiên nhiên Vườn quốc gia.
Bên cạnh đó, Ủy ban Nhân dân tỉnh Cà Mau và các ngành chức năng quan tâm đầutư về cơ sở hạ tầng, nghiên cứu khoa học, phát triển du lịch sinh thái, nhằm tạođiều kiện thuận lợi cho việc bảo tồn đa dạng sinh học ngày càng hiệu quả hơn./.