Theo Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu thủy sản Việt Nam (Vasep), Nhật Bản đã vượt Mỹ trở thành thị trường xuất khẩu lớn nhất của thủy sản Việt Nam mặc dù xuất khẩu sang thị trường này giảm 11%, đạt trên 310 triệu USD trong quý 1 vừa qua.
Xuất khẩu thủy sản sang Nhật Bản giảm mạnh ở một số mặt hàng chủ lực: tôm chân trắng giảm 35%, cá hồi giảm 4%, bạch tuộc giảm 6%... Xuất khẩu sang Nhật Bản tăng chủ yếu là các mặt hàng hải sản khai thác: mực, cá nục, cá minh thái, cá ngừ, cá sòng tăng từ 13-88%.
Mỹ đã mất vị trí số 1 về nhập khẩu thủy sản Việt Nam vì giảm mạnh nhất trong Top thị trường xuất khẩu với mức giảm 50%, chỉ đạt khoảng 290 triệu USD.
Sáu sản phẩm xuất khẩu chính sang Mỹ gồm: tôm chân trắng, cá ngừ, cá tra, tôm sú, cá chẽm và ghẹ đều giảm sâu từ 31-57%. Nhiều sản phẩm khác cũng giảm sâu như mực, cá dũa, cá trích, cá mú...
Theo Vasep, thị trường Mỹ tiêu thụ chủ yếu ở phân khúc hàng đông lạnh. Với phân khúc này, Việt Nam chịu sức ép cạnh tranh lớn về cả nguồn cung và giá bán với các nước khác như Ấn Độ, Ecuador, Indonesia...
[Xuất khẩu thủy sản của cả nước quý đầu năm 2023 đạt 1,85 tỷ USD]
Xuất khẩu thủy sản sang Trung Quốc trong quý 1 đạt gần 255 triệu USD, giảm 22%. Cá tra chiếm tỷ trọng lớn nhất trong xuất khẩu thủy sản Việt Nam sang Trung Quốc với 61%; tôm chiếm khoảng 20%, còn lại là các loài hải sản.
Xuất khẩu tôm chân trắng sang Trung Quốc giảm sâu nhất với mức giảm 50% trước áp lực cạnh tranh lớn từ Ấn Độ và Ecuador. Trong khi đó, xuất khẩu tôm sú và tôm biển tăng trưởng dương lần lượt là 29% và 119%.
Xuất khẩu thủy sản sang Hàn Quốc quý 1/2023 giảm 13% đạt gần 178 triệu USD. Bốn sản phẩm có giá trị xuất khẩu cao nhất gồm: tôm chân trắng, bạch tuộc, chả cá surimi và mực đều giảm từ 2-26% so với cùng kỳ.
Tín hiệu tích cực tại thị trường Hàn Quốc là một số loài hải sản xuất khẩu sang đây có tăng trưởng dương như: tôm biển tăng 26%, cá ngừ tăng gấp gần 8 lần, hải sâm tăng 51%, nghêu tăng 63%... Đáng lưu ý là xuất khẩu cá tra sang Hàn Quốc tăng 24%.
Hàn Quốc và Nhật Bản đều là những thị trường tiêu thụ lớn đối với các mặt hàng chế biến giá trị gia tăng của Việt Nam, đồng thời cũng là thị trường cung cấp nguyên liệu hải sản cho doanh nghiệp Việt Nam gia công, chế biến để tận dụng công suất chế biến và tạo việc làm ổn định cho người lao động.
Với thị trường EU, xuất khẩu thủy sản Việt Nam sang thị trường này cũng giảm 29% trong quý 1, chỉ đạt 210 triệu USD. Xuất khẩu tôm và các sản phẩm hải sản sang EU đều giảm từ 7-50%, riêng cá tra giữ được ổn định nhờ tăng xuất khẩu sang thị trường Đức.
Vasep nhận định Trung Quốc sẽ trở thành thị trường xuất khẩu lớn nhất của thủy sản Việt Nam nhưng áp lực cạnh tranh rất lớn vì các nhà xuất khẩu ở các nước khác cũng tập trung vào thị trường này sau mở cửa.
Xuất khẩu sang các thị trường lớn EU, Mỹ, Nhật Bản, Hàn Quốc khó bứt phá vì lạm phát khiến người tiêu dùng thắt chặt chi tiêu và giá xuất khẩu trung bình giảm so với năm trước./.