Với chủ đề “Phát triển quan hệ hợp tác nghị viện trong lĩnh vực kỹ thuật số bao trùm hướng tới Cộng đồng ASEAN năm 2025,” Đại hội đồng Liên Nghị viện Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á lần thứ 42 (AIPA-42) diễn ra từ ngày từ 23-25/8/2021 bằng hình thức trực tuyến, tiếp tục thể hiện quyết tâm và sự đồng thuận của AIPA đồng hành cùng ASEAN trong nỗ lực khống chế đại dịch COVID-19, vượt qua những khó khăn để phục hồi kinh tế.
Đồng thời củng cố đoàn kết trong khối ASEAN, thực hiện chiến lược đối ngoại độc lập, tự chủ, cân bằng, duy trì vai trò trung tâm nhằm đạt được những mục tiêu đề ra trong xây dựng Cộng đồng và thể hiện hình ảnh một ASEAN trách nhiệm, sẵn sàng phối hợp ứng phó các vấn đề nảy sinh.
Đồng hành, sát cánh cùng ASEAN vượt qua thách thức
Tiếp nối năm 2020, hơn một nửa chặng đường của năm 2021 chứng kiến nhiều biến động to lớn, chưa từng có, với hệ lụy và tác động đa chiều, đa lĩnh vực, ở tầm toàn cầu và có thể còn kéo dài trong nhiều năm tới.
Đại dịch COVID-19 với làn sóng lây lan của biến thể Delta tiếp tục làm đậm thêm gam màu xám trong bức tranh toàn cảnh thế giới. Đại dịch COVID-19 đã tác động nghiêm trọng, sâu rộng đến tình hình kinh tế, chính trị, xã hội ở mỗi quốc gia, khu vực và toàn cầu. Kinh tế thế giới rơi vào suy thoái, cạnh tranh chiến lược giữa các nước lớn quyết liệt chưa từng có kể từ sau chiến tranh lạnh. Tình hình Biển Đông, Myanmar tồn tại nhiều phức tạp, tiềm ẩn nguy cơ đối với hòa bình, ổn định ở khu vực.
Bên cạnh dịch bệnh, các thách thức an ninh phi truyền thống khác nổi lên gay gắt, trong đó có vấn đề an ninh nguồn nước, thiên tai, lũ lụt tác động mạnh đến khu vực Đông Nam Á, trong đó có Việt Nam.
ASEAN vốn được thế giới đánh giá là trung tâm của một châu Á năng động, cho đến tháng 8/2021 lại đang là điểm dịch nóng nhất châu Á. Theo thống kê của trang worldometers.info, tính tới ngày 20/8, các nước ASEAN ghi nhận trên 9,1 triệu ca mắc COVID-19 và hơn 201.000 ca tử vong.
Trong bối cảnh thế giới và khu vực như trên, Đại hội đồng AIPA-42 có chủ đề “Phát triển quan hệ hợp tác nghị viện trong lĩnh vực kỹ thuật số bao trùm hướng tới Cộng đồng ASEAN năm 2025” dự kiến sẽ dành phần lớn chương trình nghị sự của mình để bàn thảo các biện pháp cùng cơ quan hành pháp các nước ASEAN vượt qua những tác động tiêu cực của đại dịch, phục hồi kinh tế và phát triển bền vững.
Theo Tổng thư ký AIPA Nguyễn Tường Vân, với chủ đề trên, AIPA thể hiện cam kết ủng hộ Kế hoạch Tổng thể chuyển đổi số của ASEAN cho đến năm 2025 (ADM2025) được Hội nghị Bộ trưởng Kỹ thuật số ASEAN lần thứ nhất thông qua ngày 22/1/2021, đồng thời AIPA-42 cũng phản ánh những ưu tiên xây dựng Cộng đồng ASEAN được thúc đẩy trong năm Chủ tịch ASEAN của Brunei với chủ đề “Chúng ta quan tâm, chúng ta cùng chuẩn bị và chúng ta cùng chia sẻ.”
"Sự hợp tác kỹ thuật số giữa các nước thành viên trong giai đoạn 2021-2025 là rất cần thiết để đưa ASEAN trở thành cộng đồng kỹ thuật số và khối kinh tế kỹ thuật số hàng đầu với sự hỗ trợ của các dịch vụ chuyển đổi số, công nghệ và hệ sinh thái." Tổng thư ký AIPA Nguyễn Tường Vân chia sẻ.
Trong khi đó, tại cuộc hội đàm trực tuyến với Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ mới đây, Chủ tịch Hội đồng Lập pháp Brunei, Chủ tịch AIPA 2021 Abdul Rahman Taib cho biết trong nhiệm kỳ Chủ tịch ASEAN 2021 và Chủ tịch AIPA 2021, Brunei đặt trọng tâm vào tăng cường quan hệ hợp tác nội khối, trong đó có sự hợp tác giữa Quốc hội các nước và sự bao trùm về số trong Cộng đồng ASEAN.
Trả lời phỏng vấn báo chí trước thềm AIPA-42, Ủy viên Bộ Chính trị, Phó Chủ tịch Thường trực Quốc hội Trần Thanh Mẫn cũng cho rằng, hơn lúc nào hết, AIPA cần đồng hành, sát cánh cùng ASEAN thúc đẩy việc thực hiện các sáng kiến về: Quỹ ứng phó COVID-19, Kho dự phòng vật tư y tế khẩn cấp, lập Quy trình ứng phó dịch bệnh, đặc biệt là việc triển khai Kế hoạch chung của ASEAN mua vaccine hỗ trợ người dân và thúc đẩy năng lực để chủ động về vaccine ở khu vực.
Phó Chủ tịch Thường trực Quốc hội Trần Thanh Mẫn mong muốn: “AIPA tiếp tục cùng các nước ASEAN tích cực phối hợp chặt chẽ, nâng cao khả năng chủ động ứng phó của từng quốc gia, hỗ trợ lẫn nhau từng bước đẩy lùi đại dịch COVID-19”, đồng thời nhấn mạnh: “Trong khó khăn, thử thách, bản sắc của cộng đồng ASEAN, tinh thần đoàn kết, tình cảm tương thân, tương ái giữa các quốc gia thành viên và người dân càng được củng cố và bồi đắp.”
Chủ nhiệm Ủy ban Đối ngoại của Quốc hội Vũ Hải Hà cho biết Đại hội đồng lần này sẽ có các hoạt động chính gồm Lễ Khai mạc chính thức, phiên họp toàn thể thứ nhất, Hội nghị Nữ nghị sỹ AIPA, Ủy ban Chính trị, Ủy ban Kinh tế, Ủy ban Xã hội, Ủy ban Tổ chức, phiên họp toàn thể thứ 2 và Lễ Bế mạc.
[AIPA gắn kết định hình tầm nhìn mới: Hành động vì khát vọng chung]
Theo ông Vũ Hải Hà, tại AIPA-42, dự kiến các đoàn sẽ thảo luận và thông qua 27 nghị quyết, trong đó có Nghị quyết về Thúc đẩy trao quyền kinh tế cho phụ nữ trong tương lai phục hồi sau đại dịch và việc làm thông qua kỹ thuật số và tài chính bao trùm; Nghị quyết về Tăng cường an ninh mạng và bảo vệ dữ liệu hướng tới một không gian mạng tự cường trong ASEAN; Nghị quyết về Tăng cường ngoại giao nghị viện hướng tới Cộng đồng ASEAN; Nghị quyết về Thúc đẩy ASEAN số có tính bao trùm nhằm nâng cao năng lực cho doanh nghiệp siêu nhỏ, nhỏ, vừa và tăng cường hội nhập kinh tế ASEAN; Nghị quyết thứ hai về Phục hồi kinh tế sau đại dịch: Hợp tác du lịch trong ASEAN...
Cũng tại Đại hội đồng lần này, các nước thành viên sẽ thảo luận để thông qua Quy trình tổ chức Hội nghị Nghị sỹ trẻ AIPA, là một bước cụ thể hóa sáng kiến của Việt Nam tại Đại hội đồng AIPA-41, tạo điều kiện thuận lợi cho sự tham gia của các nghị sỹ trẻ trong các hoạt động của AIPA.
Việt Nam sẵn sàng tham gia các hoạt động của AIPA-42
Nhấn mạnh yêu cầu tiếp tục chuyên nghiệp hóa, nâng cao hiệu quả hoạt động đối ngoại của Quốc hội là một trong những trọng tâm đổi mới hoạt động của Quốc hội, góp phần nâng cao vị thế, hình ảnh, uy tín của Việt Nam trong khu vực và trên thế giới, tại cuộc họp chuẩn bị tham dự Đại hội đồng AIPA-42, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ yêu cầu, các cơ quan hữu quan, nhất là Ủy ban Đối ngoại và Văn phòng Quốc hội, phải đẩy nhanh tiến độ chuẩn bị và bảo đảm chất lượng các nội dung tham gia của Đoàn đại biểu cấp cao Quốc hội Việt Nam tại Đại hội đồng AIPA-42.
Đặc biệt, trong bối cảnh dịch bệnh diễn biến phức tạp như hiện nay, Chủ tịch Quốc hội nhấn mạnh, Quốc hội Việt Nam phải nêu rõ quan điểm về sự hợp tác giữa các nghị viện thành viên AIPA và các nước ASEAN trong phòng, chống dịch COVID-19, trong đó có hợp tác, chia sẻ về vaccine phòng COVID-19.
Tổng Thư ký Quốc hội, Chủ nhiệm Văn phòng Quốc hội Bùi Văn Cường nhấn mạnh: AIPA-42 là sự kiện có ý nghĩa đặc biệt quan trọng, hoạt động đối ngoại đa phương chính thức đầu tiên của Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ và Đoàn đại biểu cấp cao Quốc hội Việt Nam trong nhiệm kỳ khóa XV. Hoạt động này cũng là sự tiếp nối những thành tựu hết sức quan trọng của ngoại giao nghị viện qua các nhiệm kỳ, trong đó năm 2020, Quốc hội Việt Nam đã đảm nhiệm rất xuất sắc vai trò Chủ tịch AIPA-41 trong bối cảnh đại dịch COVID-19 bắt đầu bùng phát, thể hiện vai trò dẫn dắt của Quốc hội Việt Nam trong AIPA, nhằm thúc đẩy giải quyết các vấn đề khu vực. Tổng Thư ký Quốc hội cho biết, đến nay công tác chuẩn bị cho Đoàn đại biểu Quốc hội Việt Nam tham gia thành công AIPA-42, được tiến hành chặt chẽ, kỹ lưỡng.
Tại Đại hội đồng AIPA-42, dự kiến Chủ tịch nước Nguyễn Xuân Phúc sẽ có Thư chào mừng và Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ có bài phát biểu quan trọng, chuyển tới bạn bè khu vực và cộng đồng quốc tế thông điệp về một đất nước Việt Nam không ngừng đổi mới, Quốc hội Việt Nam trách nhiệm, tích cực và chủ động trong hợp tác liên nghị viện đa phương khu vực, chủ động, tích cực, đồng hành cùng Chính phủ trong phát triển kinh tế - xã hội và phòng, chống COVID-19.
Đoàn Đại biểu Quốc hội Việt Nam gồm 15 thành viên sẽ tham gia vào các hoạt động chính của hội nghị.
Tổng Thư ký Quốc hội, Chủ nhiệm Văn phòng Quốc hội Bùi Văn Cường cho biết Đại hội đồng AIPA-42 tổ chức theo hình thức Hội nghị trực tuyến do Hội đồng lập pháp Brunei chủ trì. Điểm cầu Việt Nam tại Trung tâm Hội nghị Quốc tế Hà Nội.
Văn phòng Quốc hội phối hợp chặt chẽ với các cơ quan hữu quan triển khai các hoạt động bảo đảm tuyệt đối về an ninh, an toàn, y tế, hạ tầng kỹ thuật bảo đảm kết nối Internet thông suốt, công tác thông tin tuyên truyền trước, trong và sau Đại hội đồng AIPA-42... Công tác phòng, chống dịch COVID-19 được tiến hành nghiêm ngặt theo các quy định của Bộ Y tế và Ủy ban nhân dân thành phố Hà Nội, nhằm bảo đảm an toàn tuyệt đối về sức khỏe cho đại biểu, khách mời, nhân viên phục vụ, phóng viên báo chí tác nghiệp...
Với sự chuẩn bị chu đáo, tích cực từ hai cơ quan Văn phòng Quốc hội, Ủy ban Đối ngoại của Quốc hội cùng các cơ quan hữu quan khác, cho đến nay Đoàn đại biểu Quốc hội Việt Nam do Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ làm Trưởng đoàn đã sẵn sàng tham gia Đại hội đồng AIPA-42 và kỳ vọng sẽ tiếp tục tạo dấu ấn mới trong công tác ngoại giao nghị viện./.