Bộ trưởng Thương mại Anh Liz Truss. (Nguồn: Twitter)Ngày 5/3, Bộ trưởng Thương mại Anh Liz Truss khẳng định nước này không vi phạm Nghị định thư Bắc Ireland ký với Liên minh châu Âu (EU) trong khuôn khổ thỏa thuận thương mại Brexit.
Phát biểu với Sky News, Bộ trưởng Truss tuyên bố: "Đây là những quyền tạm thời và hoàn toàn phổ biến. Đó không phải là vi phạm điều khoản và chúng tôi rất rõ về điều này."
Quan hệ Anh và EU lại xuất hiện mâu thuẫn mới sau khi Anh ngày 3/3 thông báo gia hạn tạm hoãn kiểm tra hải quan với những thực phẩm tới vùng lãnh thổ Bắc Ireland, động thái mà EU cho là đe dọa phá vỡ các điều khoản của "thỏa thuận rút lui" Brexit.
Căng thẳng mới nảy sinh sau khi Thủ hiến vùng Bắc Ireland Brandon Lewis thông báo London sẽ kéo dài thời gian ân hạn, trong đó thực phẩm và nông sản có thể được chuyển từ lục địa Anh tới Bắc Ireland mà không cần kiểm tra hải quan.
Theo đó, thời hạn áp dụng giai đoạn này là đến ngày 1/10, thay vì chấm dứt vào tháng 4 như đã được hai bên thống nhất trước đó.
[EU chỉ trích Anh cản trở việc xây dựng lòng tin hậu Brexit]
Trong một phản ứng, Phó Chủ tịch Ủy ban châu Âu (EC) Maros Sefcovic cho biết EU sẽ có hành động pháp lý để đáp lại "hành động đơn phương" của Anh. Ông nhấn mạnh hành động của Anh đã vi phạm thỏa thuận giữa hai bên về vấn đề Brexit, cụ thể là Nghị định thư Bắc Ireland.
Anh chính thức cắt đứt mọi ràng buộc thành viên với EU từ ngày 1/1/2021, nhưng riêng vùng lãnh thổ Bắc Ireland vẫn tiếp tục tuân thủ các quy định của thị trường chung EU và liên minh thuế quan để tránh phải thiết lập "biên giới cứng" giữa vùng này và Cộng hòa Ireland (một thành viên của EU).
Anh và EU đã ký Nghị định thư Bắc Ireland, theo đó EU cử các nhân viên hải quan tới vùng Bắc Ireland, làm việc tại các cảng giữa vùng này và phần còn lại của lục địa Anh, tiến hành kiểm tra hàng hóa đi qua các cảng, đảm bảo những hàng hóa này khi vào Bắc Ireland sẽ đảm bảo các tiêu chuẩn của thị trường EU.
Tuy nhiên, hai bên cũng thống nhất miễn kiểm tra hải quan với các thực phẩm và nông sản từ Anh vào Bắc Ireland trong 3 tháng đầu năm 2021 để các doanh nghiệp Bắc Ireland có thời gian chuẩn bị thích nghi với các quy định mới./.
