Cà chua được bày bán tại một chợ bán buôn ở Mexico City. (Ảnh: AFP/TTXVN)Việc Mỹ áp thuế đối với cà chua nhập khẩu từ Mexico kể từ ngày 8/5 đã làm gia tăng căng thẳng giữa hai nước láng giềng, trong bối cảnh các cơ quan lập pháp của Mỹ chuẩn bị mở cuộc tranh luận về việc phê chuẩn Hiệp định Mỹ, Mexico và Canada (USMCA) - phiên bản cập nhật của Hiệp định thương mại tự do Bắc Mỹ (NAFTA) và Tổng thống Donald Trump luôn đe dọa đóng của biên giới chung và áp thuế nhập khẩu 25% đối với ôtô của Mexico.
Ngày 7/5, Bộ Thương mại Mỹ tuyên bố loại bỏ Thỏa thuận đình chỉ điều tra chống bán phá giá với cà chua của Mexico từ năm 1996 và áp mức thuế nhập khẩu 17,5% đối với mặt hàng nông sản này của nước láng giềng phía Nam.
Bộ Kinh tế Mexico đã bày tỏ sự thất vọng và quan ngại rằng biện pháp thuế quan này sẽ gây thiệt hại trên 350 triệu USD/năm đối với các nhà xuất khẩu cà chua của Mexico và đồng thời sẽ gây thiệt hại tới người tiêu dùng Mỹ khi giá cà chua sẽ tăng từ 38-70%.
Trong khi đó, Bộ Thương mại Mỹ nêu rõ các đàm phán về vấn đề này vẫn tiếp tục tiến hành và biện pháp áp thuế nói trên của Washington sẽ duy trì cho đến khi hai bên đạt được thỏa thuận đình chỉ mới.
[Mexico sẽ áp thuế nhập khẩu cao nhằm bảo vệ ngành dệt may và da giày]
Bộ trưởng Thương mại Mỹ Wilbur Ross nhấn mạnh việc áp thuế sẽ được dỡ bỏ nếu Ủy ban Thương mại quốc tế Mỹ - một cơ quan độc lập - nhận thấy rằng không có ngành nào của Mỹ bị tổn hại bởi các cáo buộc Mexico bán phá giá cà chua tại thị trường Mỹ.
Theo thống kê, Mexico xuất khẩu gần 2 tỷ USD cà chua sang Mỹ trong năm 2018 (khoảng 50% thị phần cà chua ở Mỹ) và đây là mặt hàng nông sản xuất khẩu chủ lực thứ 3 của Mexico sang thị trường quốc gia láng giềng, sau bia và quả bơ.
Kinh tế Mexico phụ thuộc rất nhiều vào Mỹ, với hơn 80% sản lượng xuất khẩu có điểm đến là thị trường láng giềng phía Bắc và 46% nhập khẩu cũng từ thị trường này.
Giá cà chua tại Mỹ đã bắt đầu tăng vọt vào ngày 7/5. Một nghiên cứu của trường Đại học bang Arizona dự báo giá của một số giống cà chua có thể tăng từ 41 đến 104%.
Giáo sư chuyên ngành về thương mại nông nghiệp của trường đại học trên - ông Timothy J. Richards - cho rằng nhìn chung các mức thuế quan đánh vào các sản phẩm tươi nhập khẩu từ Mexico hiện không phù hợp với người tiêu dùng Mỹ.
Theo ông Richards, giá cà chua bán lẻ ở Mỹ có thể tăng trung bình khoảng 40% nếu thuế quan loại bỏ một phần đáng kể nguồn cung cà chua của Mexico vào mùa Đông.
Trong khi đó, Chủ tịch Hiệp hội thực phẩm tươi của Mỹ, Lance Jungmeyer nhận định quyết định áp thuế đối với cà chua nhập khẩu từ Mexico "sẽ gây ra một cú sốc giá nghiêm trọng đối với người tiêu dùng cà chua Mỹ và khiến hơn 30.000 lao động Mỹ dễ bị mất việc"./.
