Ngày 10/6, cuộc họp Tham vấn Quan chức Cao cấp (SOM) ASEAN-Trung Quốc (ACSOC) thường niên lần thứ 28 đã diễn ra dưới hình thức trực tuyến.
Đại sứ Vũ Hồ, Quyền Trưởng SOM của ASEAN Việt Nam đã cùng Trưởng SOM các nước ASEAN và Trợ lý Bộ trưởng Ngoại giao, Trưởng SOM Trung Quốc Ngô Giang Hạo tham dự cuộc họp.
Các nước bày tỏ vui mừng trước việc ASEAN và Trung Quốc đã thiết lập quan hệ Đối tác chiến lược toàn diện tại Hội nghị Cấp cao đặc biệt ASEAN-Trung Quốc cuối tháng 11/2021.
ASEAN và Trung Quốc đánh giá cao những tiến triển tích cực trong hợp tác thời gian qua mặc dù bị ảnh hưởng bởi COVID-19, nhất là việc triển khai hiệu quả Kế hoạch hành động ASEAN-Trung Quốc giai đoạn 2021-2025 và hai bên tiếp tục là đối tác thương mại hàng đầu của nhau.
Trưởng đoàn Trung Quốc tái khẳng định ASEAN là ưu tiên cao trong chính sách đối ngoại láng giềng, ủng hộ vai trò trung tâm của ASEAN trong cấu trúc khu vực, cam kết hỗ trợ ASEAN xây dựng cộng đồng, phát huy vai trò hình ảnh và tiếng nói trên các diễn đàn khu vực và quốc tế.
Hai bên nhất trí triển khai hiệu quả quan hệ Đối tác chiến lược toàn diện, dành ưu tiên đẩy mạnh nỗ lực phối hợp ứng phó và kiểm soát COVID-19, bao gồm hỗ trợ nâng cao năng lực y tế dự phòng cũng như triển khai gói hỗ trợ 150 triệu liều vaccine của Trung Quốc dành cho ASEAN.
Các nước nhất trí sớm mở cửa, nối lại trao đổi kinh tế, thương mại và đầu tư, ổn định kết nối chuỗi cung ứng, tạo điều kiện thuận lợi các doanh nghiệp tiếp cận thị trường, thông quan hàng hóa, thúc đẩy liên kết kinh tế, phối hợp triển khai hiệu quả Hiệp định Thương mại tự do ASEAN-Trung Quốc (ACFTA) và Hiệp định Đối tác kinh tế toàn diện khu vực (RCEP).
Hai bên nhất trí tăng cường và mở rộng hợp tác trên các lĩnh vực đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số, kinh tế số, nhằm đẩy nhanh quá trình phục hồi và tăng trưởng, chú trọng các nỗ lực hợp tác ứng phó biến đổi khí hậu, chuyển đổi năng lượng, phát triển xanh và bền vững...; đồng thời phối hợp triển khai các chương trình, hoạt động hợp tác trong khuôn khổ Năm Hợp tác phát triển bền vững ASEAN-Trung Quốc 2022.
ASEAN hoan nghênh các đề xuất hợp tác Trung Quốc dự kiến triển khai trong thời gian tới trên các lĩnh vực như xóa đói giảm nghèo, phát triển nguồn nhân lực, tăng học bổng đào tạo, an ninh lương thực, năng lượng sạch, phát triển bền vững…
[Việt Nam tham dự cuộc họp Ủy ban hợp tác chung ASEAN-Trung Quốc]
Trao đổi về các vấn đề khu vực và quốc tế cùng quan tâm, các nước phát biểu đề cao ý nghĩa của hòa bình, an ninh, ổn định ở khu vực, trong đó có Biển Đông, coi đây là điều kiện tiên quyết cho nỗ lực phục hồi và phát triển.
Các nước ủng hộ các nỗ lực thực hiện đầy đủ và hiệu quả Tuyên bố ứng xử giữa các bên ở Biển Đông (DOC), xây dựng thành công Bộ Quy tắc ứng xử tại Biển Đông (COC) thực chất, hiệu lực, hiệu quả, phù hợp với luật pháp quốc tế và Công ước Liên hợp quốc về Luật Biển (UNCLOS) năm 1982, ủng hộ tiến hành các hoạt động kỷ niệm 20 năm ký kết Tuyên bố DOC và 40 năm Công ước UNCLOS trong năm 2022.
Các nước khẳng định ủng hộ vai trò của ASEAN trong hỗ trợ Myanmar thúc đẩy đối thoại, hòa giải, tìm giải pháp ổn định tình hình.
Tại Hội nghị, Đại sứ Vũ Hồ, Quyền Trưởng SOM ASEAN của Việt Nam, nhấn mạnh ASEAN và Trung Quốc là Đối tác Chiến lược toàn diện, cần phối hợp chặt chẽ tăng cường, làm sâu sắc hơn nữa quan hệ đối tác và hợp tác theo hướng thực chất, hiệu quả và cùng có lợi, đóng góp hiệu quả cho các nỗ lực ứng phó đại dịch và thúc đẩy phục hồi hướng tới phát triển bền vững, vì hòa bình, an ninh, ổn định và phát triển thịnh vượng tại khu vực và trên thế giới.
Phát biểu thay mặt các nước ASEAN về ứng phó với các vấn đề an ninh truyền thống và phi truyền thống, Trưởng SOM ASEAN Việt Nam nhấn mạnh ASEAN và Trung Quốc cần tận dụng hiệu quả quan hệ mới được nâng cấp, cùng ứng phó hiệu quả các thách thức an ninh truyền thống và phi truyền thống trong bối cảnh phức tạp hiện nay.
Nhấn mạnh cách tiếp cận an ninh toàn diện, Đại sứ Vũ Hồ đề nghị ASEAN và Trung Quốc cần tiếp tục tăng cường đối thoại, xây dựng lòng tin, thúc đẩy hợp tác cùng có lợi, bình đẳng và tôn trọng lẫn nhau, đề cao luật pháp quốc tế, nhằm bảo đảm môi trường hòa bình, an ninh và ổn định, tạo thuận lợi cho ứng phó hiệu quả các thách thức hiện có và đang nổi lên.
Đại sứ Vũ Hồ khẳng định ASEAN tiếp tục phối hợp chặt chẽ với Trung Quốc triển khai đầy đủ và hiệu quả Tuyên bố DOC và phấn đấu xây dựng Bộ Quy tắc COC thực chất, hiệu lực, hiệu quả, phù hợp với luật pháp quốc tế, trong đó có UNCLOS 1982, cùng phấn đấu vì Biển Đông hòa bình, hợp tác và phát triển.
Đại sứ Vũ Hồ cũng nhấn mạnh thời gian tới, ASEAN và Trung Quốc cần dành nguồn lực phù hợp, triển khai hiệu quả các cam kết hợp tác đã có giữa hai bên, thông qua hợp tác chia sẻ thông tin, kinh nghiệm, nâng cao năng lực, trao đổi, phối hợp giữa các cơ quan thực thi pháp luật, đồng thời phối hợp thúc đẩy phát triển tiểu vùng, giải quyết hiệu quả các vấn đề an ninh phi truyền thống, bảo đảm tăng trưởng bao trùm, phát triển đồng đều và bền vững./.