Ngày 27/1, trình bày tham luận tại Đại hội XIII của Đảng, Ủy viên Trung ương Đảng, Bộ trưởng Bộ Lao động-Thương binh và Xã hội Đào Ngọc Dung; Ủy viên Trung ương Đảng, Bộ trưởng Bộ Văn hóa-Thể thao và Du lịch Nguyễn Ngọc Thiện khẳng định bảo đảm tiến bộ, công bằng, an sinh xã hội; xây dựng con người Việt Nam với những phẩm chất phù hợp với yêu cầu của thời đại mới... là những nhiệm vụ đặt ra đối với ngành trong thời gian tới nhằm phát triển bền vững đất nước.
Hoàn thiện chính sách xã hội toàn diện, hội nhập, khả thi
Bộ trưởng Bộ Lao động-Thương binh và Xã hội Đào Ngọc Dung nêu rõ chính sách xã hội và quản lý phát triển xã hội của Đảng, Nhà nước luôn hướng đến mục tiêu vì con người và đặt con người vào trung tâm của quá trình phát triển.
Thời gian qua, việc thực hiện quản lý phát triển xã hội đã có sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị và huy động được sự tham gia tích cực, sâu rộng của mọi tầng lớp nhân dân. Cụ thể, chính sách người có công với cách mạng luôn được Đảng, Nhà nước quan tâm đặc biệt, đời sống người có công không ngừng được nâng lên.
Đến nay, 99,7% hộ gia đình người có công có mức sống bằng hoặc cao hơn mức sống trung bình của nhân dân nơi cư trú. Trong cuộc chiến chống đói nghèo, Việt Nam được cộng đồng quốc tế đánh giá là điểm sáng về giảm nghèo. Kết quả tạo việc làm đạt thành công nổi bật, trong 5 năm qua đã tạo được khoảng 8 triệu việc làm mới với mức thu nhập tốt hơn.
Chính sách bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế trở thành trụ cột chính trong hệ thống an sinh xã hội, đặc biệt việc phát triển bảo hiểm xã hội tự nguyện theo tinh thần Nghị quyết 28, chỉ trong 2 năm 2019-2020 đã phát triển mới khoảng 750.000 người, gấp 3 lần 10 năm trước đây. Hệ thống dịch vụ xã hội đã được cải thiện, cơ bản bảo đảm quyền học tập, y tế, nhà ở, nước sạch và thông tin truyền thông của nhân dân…
[Đại hội Đảng XIII: Phát triển thị trường lao động đồng bộ, hiện đại]
“Những thành quả đạt được trên đây khẳng định chủ trương, chính sách đúng đắn của Đảng, Nhà nước và tính ưu việt của chế độ xã hội chủ nghĩa ở nước ta; sự lãnh đạo, chỉ đạo sáng suốt, toàn diện, trực tiếp của các cấp ủy, tổ chức đảng, chính quyền; sự tham gia tích cực của nhân dân,” Bộ trưởng Đào Ngọc Dung nhấn mạnh.
Theo Bộ trưởng Bộ Lao động-Thương binh và Xã hội, với mục tiêu trở thành nước đang phát triển, có công nghiệp hiện đại, thu nhập trung bình cao vào năm 2030, Việt Nam sẽ phải đối mặt với sự cạnh tranh gay gắt trên thị trường khu vực và thế giới, tác động của Cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ tư; bẫy thu nhập trung bình, xu hướng già hóa dân số nhanh, tác động của biến đổi khí hậu, dịch bệnh…
“Để vượt qua thách thức và khắc phục những hạn chế, bất cập đòi hỏi thời gian tới chúng ta phải tiếp tục đổi mới, nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý phát triển xã hội trên cơ sở quán triệt, cụ thể hóa quan điểm, định hướng, mục tiêu, nhiệm vụ do Đại hội XIII của Đảng đề ra. Trong đó, con người là mục tiêu, động lực của phát triển và là trung tâm của chính sách xã hội; xác định rõ chính sách xã hội chăm lo cho người dân là nhiệm vụ chiến lược, là trách nhiệm thường xuyên của Đảng, Nhà nước, các cấp, các ngành, các tổ chức, cá nhân và toàn xã hội,” Bộ trưởng Đào Ngọc Dung nhấn mạnh.
Để đạt mục tiêu phát triển bền vững, Bộ trưởng Bộ Lao động-Thương binh và Xã hội đề xuất thực hiện chính sách ưu đãi người có công với cách mạng theo nguyên tắc bù đắp, cống hiến, đóng góp, hy sinh và công bằng; tiếp tục thực hiện chính sách giảm nghèo bền vững tiếp cận với chuẩn nghèo đa chiều, bao trùm để hỗ trợ người dân nâng cao chất lượng cuộc sống.
Bên cạnh đó, nâng cao chất lượng nguồn nhân lực trên cơ sở tiếp tục đổi mới căn bản giáo dục, đào tạo; phát triển thị trường lao động cạnh tranh lành mạnh, đồng bộ, hiện đại và hội nhập; phát triển việc làm bền vững, nhất là cho thanh niên và lao động trung niên.
Ngoài ra, xây dựng hệ thống bảo hiểm xã hội đa tầng, linh hoạt, hiện đại, chia sẻ và hội nhập; phát triển trợ giúp xã hội toàn diện, đa dạng; thực hiện hiệu quả các chương trình nhà ở xã hội...
Bộ trưởng Đào Ngọc Dung cho rằng, để thực hiện tốt các nhiệm vụ trên, cần đẩy mạnh công tác tuyên truyền, quán triệt sâu rộng thể chế hóa Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng, nâng cao nhận thức, trách nhiệm cho cán bộ, đảng viên và nhân dân, nhất là người đứng đầu cơ quan, tổ chức về quản lý và phát triển xã hội.
Tập trung sửa đổi, bổ sung, hoàn thiện chính sách xã hội toàn diện, đồng bộ, hội nhập, khả thi, khắc phục chồng chéo, trùng lặp; hiện đại hóa hệ thống quản lý đáp ứng yêu cầu ngày càng cao trong xây dựng và tổ chức thực hiện quản lý phát triển xã hội trên cơ sở xây dựng chính phủ kiến tạo, chính phủ số là chủ thể quản lý và phục vụ nhân dân.
Tăng cường nguồn lực thực hiện chính sách xã hội trên cơ sở Nhà nước giữ vai trò chủ đạo, tương ứng với khả năng và điều kiện phát triển kinh tế; phát triển, nâng cao chất lượng hoạt động cung cấp dịch vụ xã hội và công tác xã hội chuyên nghiệp, khuyến khích khu vực tư nhân cung cấp dịch vụ xã hội…
Phát huy sức mạnh văn hóa và con người Việt Nam
Trình bày tham luận “Phát huy sức mạnh văn hóa và con người Việt Nam trong sự phát triển bền vững đất nước,” Bộ trưởng Bộ Văn hóa-Thể thao và Du lịch Nguyễn Ngọc Thiện khẳng định, trong 5 năm qua, tuy phải đối mặt với nhiều khó khăn, thách thức, sự nghiệp phát triển văn hóa, xây dựng con người Việt Nam đã đạt được nhiều kết quả quan trọng.
Nhận thức về vị trí, vai trò của văn hóa được nâng lên trong toàn hệ thống chính trị và nhân dân. Hệ thống thiết chế văn hóa tăng về số lượng và từng bước cải thiện về chất lượng. Sản phẩm văn hóa, văn học nghệ thuật phong phú, đáp ứng tốt hơn nhu cầu hưởng thụ văn hóa của nhân dân…
Tuy nhiên, theo Bộ trưởng, sự nghiệp phát triển văn hóa, con người vẫn còn một số hạn chế, tồn tại. Khoảng cách về hưởng thụ văn hóa giữa các vùng miền, dân tộc, các bộ phận dân cư chậm được rút ngắn. Môi trường văn hóa còn có những biểu hiện thiếu lành mạnh; tệ nạn xã hội, tội phạm vẫn diễn biến phức tạp.
Về con người, tuy đã đạt được những chỉ số đáng ghi nhận về phát triển con người (HDI) nói chung, nhưng chưa xây dựng được một đội ngũ nhân lực cán bộ lãnh đạo quản lý văn hóa có chất lượng cao, đáp ứng yêu cầu của sự phát triển.
Văn hóa ứng xử còn không ít hành vi “lệch chuẩn,” phản văn hóa, phi văn hóa. Tình trạng suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống trong Đảng và trong xã hội chưa được ngăn chặn, đẩy lùi.
“Giờ đây chúng ta nhắc nhiều đến đạo đức xã hội, đạo đức kinh doanh, trách nhiệm nghề nghiệp, quy tắc ứng xử, văn minh công cộng, y đức…Tất cả đều là những vấn đề của văn hóa, có nguyên nhân từ văn hóa,” Bộ trưởng Nguyễn Ngọc Thiện chỉ rõ.
Bộ trưởng Bộ Văn hóa-Thể thao và Du lịch nhấn mạnh, trong giai đoạn tới, xây dựng văn hóa vì sự phát triển bền vững đất nước cần hướng đến những nhiệm vụ cơ bản gồm: xây dựng con người Việt Nam với những phẩm chất phù hợp với yêu cầu của thời đại mới; xây dựng môi trường văn hóa lành mạnh tạo điều kiện phát triển văn hóa, con người Việt Nam; xây dựng văn hóa trong chính trị, kinh tế, chú trọng chăm lo xây dựng văn hóa trong Đảng, trong các cơ quan nhà nước, các đoàn thể, coi đây là nhân tố quan trọng để xây dựng hệ thống chính trị trong sạch, vững mạnh.
Một nhiệm vụ nữa là phát triển các ngành công nghiệp văn hóa để tạo ra những sản phẩm, dịch vụ văn hóa của người Việt Nam, vì người Việt Nam, cho người Việt Nam, vừa giúp lan tỏa những giá trị văn hóa Việt Nam, là sức mạnh mềm của đất nước, vừa biến những tiềm năng văn hóa này trở thành nguồn lực phát triển kinh tế-xã hội thực sự.
Bộ trưởng Nguyễn Ngọc Thiện cho biết, thời gian tới, ngành Văn hóa, Thể thao và Du lịch sẽ chủ động triển khai đồng bộ các giải pháp. Cụ thể, nâng cao nhận thức về vị trí, vai trò của văn hóa trong giai đoạn mới.
Quán triệt sâu sắc quan điểm của Đảng, tư tưởng Hồ Chí Minh về văn hóa, coi văn hóa là bộ phận quan trọng của sự nghiệp cách mạng, là nền tảng tinh thần của xã hội, là sức mạnh nội sinh quan trọng, một trong những trụ cột bảo đảm sự phát triển bền vững đất nước. Văn hóa phải được đặt ngang hàng với kinh tế, chính trị, xã hội.
Bên cạnh đó, tăng cường vai trò lãnh đạo của Đảng đối với sự nghiệp xây dựng văn hóa, con người Việt Nam trong giai đoạn mới; nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý nhà nước về văn hóa, gắn kết chặt chẽ nhiệm vụ phát triển văn hóa với nhiệm vụ chính trị.
Bộ trưởng Nguyễn Ngọc Thiện nhìn nhận, tăng cường nguồn lực cho lĩnh vực văn hóa, mức đầu tư của Nhà nước cho các hoạt động văn hóa phải tương ứng với vai trò của nó trong sự phát triển đất nước; phát huy thế mạnh, hiệu quả của mô hình quản lý nhà nước đa ngành, đa lĩnh vực trong tổ chức các phong trào thi đua yêu nước, tạo sức mạnh tổng hợp thực hiện thắng lợi các mục tiêu, nhiệm vụ chiến lược.
Ngành Văn hóa, Thể thao và Du lịch nâng cao chất lượng nguồn nhân lực cả về chuyên môn, nghiệp vụ lẫn phẩm chất đạo đức đáp ứng yêu cầu phát triển bền vững đất nước, chủ động hội nhập quốc tế về văn hóa, tiếp thu tinh hoa văn hóa nhân loại, làm giàu cho văn hóa dân tộc...
Khẳng định văn hóa là hồn cốt của dân tộc, là nguồn lực nội sinh quan trọng cho sự phát triển bền vững đất nước, Bộ trưởng Nguyễn Ngọc Thiện nhấn mạnh, ngành Văn hóa, Thể thao và Du lịch quyết tâm phấn đấu hoàn thành các nhiệm vụ được giao, cùng cả nước xây dựng một nước Việt Nam xã hội chủ nghĩa, dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh./.