Tủ đựng các sản phẩm từ ngà voi trong phòng ngủ. (Ảnh: P.V/Vietnam+)Từ thông tin, hình ảnh do nhóm phóng viên Báo Điện tử VietnamPlus cung cấp, sáng 5/6, Cục cảnh sát Phòng chống tội phạm về môi trường (Bộ Công An) phối hợp với Công an thị xã Từ Sơn, tỉnh Bắc Ninh đã tiến hành kiểm tra, thu giữ gần 6kg tang vật nghi là ngà voi tại một cơ sở buôn bán đồ gỗ mỹ nghệ ở xã Phù Khê-một trong những điểm nóng về buôn bán “ngà trắng” có tiếng nhất trên cả nước.
Nhập vai tiếp cận con buôn
Trước thông tin tình trạng buôn bán ngà voi vẫn đang diễn ra sôi động tại Việt Nam, cuối tháng 5/2019, phóng viên Báo Điện tử VietnamPlus đã có mặt tại xã Phù Khê (Từ Sơn, Bắc Ninh), nhập vai con buôn để điều tra đường dây buôn bán ngà voi trái phép theo gợi ý của một chiến sỹ công an.
Sau nhiều giờ tìm hiểu, dò hỏi thông tin từ các cửa hàng nội thất cũng như đồ trang trí từ gỗ, trầm hương, nhóm phóng viên gặp một phụ nữ tên N. ngồi bán nước gần tượng đài Nguyễn Văn Cừ, trên tay đeo 3 chiếc vòng trắng. Chị N. cho biết: “Đây là ngà voi, chị mua của một người trong làng, đeo trên tay cho may mắn, trừ tà…”
Tuy nhiên, khi chúng tôi hỏi địa điểm mua thì N. luôn miệng hỏi: “Các anh chị là nhà báo à, hay công an hình sự, giờ đi buôn bán cái này là hàng quốc cấm nên sợ lắm.” Rất may trong nhóm phóng viên có người nói giọng miền Nam, cũng như đã lên phương án khi nhập vai những vị khách đi mua vòng, nhẫn chế tác từ ngà voi nên chúng tôi đã tạo được ít nhiều sự tin tưởng với N.
Thấy khách tha thiết muốn mua hàng, người phụ nữ khẳng định chắc nịch: “Ở đây chỉ bán đồ thật thôi, không ai bán đồ giả đâu. Nếu muốn mua thì tôi dẫn đi, tầm vài triệu thì một chiếc vòng đeo tay loại nhỏ. Tùy kích cỡ sẽ có giá khác nhau.”
[‘Cuộc chiến chống buôn bán ngà voi': Không mạnh tay, voi còn đổ máu…]
Sau vài cuộc điện thoại liên tiếp trên đường đi, N. dẫn chúng tôi đến gặp ông chủ của một cửa hàng đồ gỗ mỹ nghệ tên Đ. người được đồn đoán là đang sở hữu kho ngà voi “khủng” nhất ở xã Phù Khê. Tuy nhiên khi gặp, Đ. cho biết hiện không có hàng.
Không để những vị khách lạ “ra về tay trắng,” N. tiếp tục dẫn chúng tôi sang một cửa hàng khác có tên T.A. tại thôn Thượng, xã Phù Khê. Tại đây, phía ngoài cửa hàng chỉ bày bán vài bộ bàn ghế, nhưng đi qua cánh cửa sắt là cả gian hàng lớn bày bán các mặt hàng làm từ trầm, gỗ sưa đỏ tỏa ra mùi hương thơm phức.
Sau khi vào cửa hàng, N. gọi một cô gái trẻ tên H. khoảng 20 tuổi trong cửa hàng ra nói: “Có khách quen muốn tìm mua trang sức ngà voi, em dẫn họ vào xem đi.”
Do có người quen dẫn đường nên H. không hề nghi ngờ gì mà lập tức phảy tay dẫn chúng tôi vào một căn phòng nhỏ để xem các sản phẩm chế tác từ ngà voi.
Bán ngà voi trong… phòng ngủ
Trong căn phòng rộng chừng 8m2, vừa đủ đặt cái tủ đựng trang sức từ ngà voi và một chiếc giường ngủ với một lối đi vào duy nhất. Trong phòng còn khoét một lổ nhỏ đủ để nhìn ra phía trước cạnh một cửa sổ luôn đóng kín.
Tại đây, H. mở ổ khóa và kéo cửa kính để chúng tôi dễ dàng quan sát và lựa chọn các sản phẩm được chế tác từ ngà voi theo ý muốn, từ nhẫn đến vòng tay, vòng cổ, mặt dây chuyền, lược ngà. Thậm chí nhiều con voi, rồng tạc bằng ngà voi, đũa ăn cơm...
“Tất cả các sản phẩm này đều làm từ ngà voi nhập ngoại và bảo đảm về chất lượng, anh chị cứ yên tâm mà chọn,” H. khẳng định.
Để chứng mình cho điều mình nói là đúng, H. dùng đèn pin soi vào từng món trang sức và bảo chúng tôi quan sát: “Khi rọi đèn pin vào ngà mà nó hiện lên màu hồng như này là đồ thật.”
[Cuộc chiến chống buôn bán ngà voi gặp khó vì bảo kê, tham nhũng?]
Vừa dứt lời, H. chỉ cho chúng tôi thấy từng đường vân nổi trên trang sức rồi cầm ném xuống nền gạch hoa phát ra tiếng động lớn. “Nếu đồ giả thì nó đã vỡ rồi, vì ngà thật nên rất cứng. Mua mà không phải ngà xịn thì cứ trả lại đây,” H. nói thêm.
Theo lời giới thiệu của H. giá của từng loại sẽ được tính theo trọng lượng và mức độ điêu khắc tinh xảo của món trang sức. Cụ thể, vòng đeo tay có giá từ 1,2 đến 10 triệu đồng tùy loại; mặt dây chuyền từ vài trăm đến vài triệu; lược ngà có giá 3 triệu đồng; 2 triệu đồng/đôi đũa; tượng tạc bằng ngà voi bán với giá 40 triệu đồng/kg… Rẻ nhất là nhẫn ngà bán với giá khoảng 200 nghìn đồng.
“Nếu mua lần này mà ưng ý thì lần sau cần mua nữa cứ nhắn qua điện thoại, em sẽ gửi hình ảnh mẫu mã qua Zalo để chọn, các anh chị cứ chuyển khoản, sau đó em gửi xe khách về. Tầm 2 đến 3 ngày là đến các tỉnh thành phía Nam, sau đó ra bến xe mình đọc số điện thoại sẽ có hàng,” H. khẳng định.
Phối hợp bắt giữ tang vật
Với những thông tin, hình ảnh, video có được, nhóm phóng viên Báo Điện tử VietnamPlus đã chuyển đến Cục Cảnh sát Môi trường (Bộ Công An) để làm căn cứ, tiến hành bắt giữ các đối tượng buôn bán các sản phẩm từ ngà voi.
Trên cơ sở đó, sáng 5/6, Cục cảnh sát Phòng chống tội phạm về môi trường phối hợp với Công an thị xã Từ Sơn đã tiến hành kiểm tra. Quá đó phát hiện tại cơ sở kinh doanh đồ mỹ nghệ T.A, địa chỉ ở thôn Thượng, xã Phù Khê đang bày bán 5 vòng ngà voi cùng các sản phẩm lâm sản khác.
Sau khi lực lượng chức năng thuyết phục, chủ cơ sở đồ gỗ mỹ nghệ T.A đã tự nguyện giao nộp toàn bộ các sản phẩm chế tác từ ngà voi như vòng tay, vòng cổ, vật trang trí chế tác với nhiều kích thước khác nhau.
Tổng khối lượng các sản phẩm nghi là ngà voi là 6kg đã được thu giữ và niêm phong.
Tại thời điểm kiểm tra, chủ cơ sở đồ mỹ nghệ T.A không xuất trình được hồ sơ giấy tờ liên quan đến nguồn gốc các sản phẩm trên. Bà T.A khai nhận mua số sản phẩm trên từ những người không quen biết đến rao bán tại cửa hàng.
Hiện đoàn kiểm tra đã bàn giao Đội cảnh sát điều tra tội phạm về kinh tế, tham nhũng và buôn lậu-Công an thị xã Từ Sơn toàn bộ tang vật cùng đối tượng để điều tra và xử lý theo quy định của pháp luật../.
Từ ngày 1/1/2018, Bộ luật Hình sự 2015 (sửa đổi, bổ sung 2017 - BLHS) đã có hiệu lực trong đó quy định cụ thể các chế tài đối với vi phạm liên quan đến ngà voi và sừng tê giác. Theo đó, hành vi vi phạm liên quan đến ngà voi từ 2 kg trở lên (bất kể loài voi) đã đáp ứng dấu hiệu định tội theo quy định tại Điều 244 Bộ Luật Hình sự. Mức phạt tối đa cho vi phạm liên quan đến ngà voi lên đến 15 năm tù giam đối với cá nhân. |
Các sản phẩm từ ngà voi được rao bán ngay trong phòng ngủ. (Ảnh: P.V/Vietnam+)
