Trong cuộc họp mới đây tại Washington (Mỹ), Bộ trưởng Năng lượng các nước Canada, Mỹ và Mexico đã thống nhất hợp tác trong 3 lĩnh vực chiến lược nhằm hiện thực hóa mục tiêu táo bạo này.
Đây là lần đầu tiên sau 7 năm các bộ trưởng năng lượng Bắc Mỹ nhóm họp, theo chỉ đạo của các nhà lãnh đạo Bắc Mỹ sau cuộc họp thượng đỉnh vào tháng 2/2014 tại Mexico trong đó khẳng định năng lượng là một trong những ưu tiên hợp tác ba bên.
Cụ thể, hợp tác chiến lược trong lĩnh vực năng lượng gồm: Thứ nhất, hợp tác trong lập bản đồ, thực hiện các thống kê và chia sẻ dữ liệu công về năng lượng Bắc Mỹ. Thứ hai, phát triển dầu mỏ và khí đốt phi truyền thống theo cách thức tốt nhất, có trách nhiệm và đảm bảo tính bền vững. Thứ ba, xây dựng cơ sở hạ tầng hiện đại, bền vững ở Bắc Mỹ trong tất cả các lĩnh vực - cơ sở hạ tầng vật lý cũng như cơ sở hạ tầng thể chế như chính sách, quy định, lực lượng lao động, công nghệ sáng tạo và các cách thức nhằm thúc đẩy các mặt hàng và dịch vụ năng lượng có hiệu quả.
Các nhà lãnh đạo năng lượng Bắc Mỹ thống nhất sẽ xây dựng kế hoạch hành động trong những tuần tới để triển khai các mặt hợp tác, và báo cáo tiến độ với các nhà lãnh đạo mỗi nước sau một năm thực hiện, thời hạn vào tháng 12/2015.
Trong tuyên bố chung, các bộ trưởng năng lượng Bắc Mỹ cũng khẳng định đây là thời điểm quan trọng đối với năng lượng lục địa, khi sản xuất dầu mỏ và khí đốt truyền thống và phi truyền thống tăng lên ở Canada và Mỹ, trong khi Mexico bắt đầu thực hiện cách mạng hóa ngành năng lượng và cả ba nước đang quan tâm sản xuất năng lượng tái tạo cũng như sử dụng năng lượng hiệu quả. Tuyên bố chung khẳng định những điều kiện này “tạo ra cơ hội lịch sử để tăng cường tiềm năng năng lượng của Bắc Mỹ.”
Bộ trưởng Năng lượng Canada Greg Rickford cho rằng cuộc gặp là sự khởi đầu quan trọng trong thực hiện tầm nhìn hội nhập năng lượng Bắc Mỹ.
Theo Bộ trưởng Rickford, trong khi chưa bàn được về các mục tiêu cụ thể, ông và các đồng cấp Mỹ và Mexico đã cam kết sẽ đưa ra lựa chọn cho các nhà lãnh đạo mỗi nước về cách thức làm việc hướng tới thị trường năng lượng Bắc Mỹ hội nhập vì lợi ích kinh tế, môi trường và an ninh. Bộ trưởng Năng lượng Mỹ Ernest Moniz cũng xem danh sách “những việc cần làm” là kết quả quan trọng của cuộc họp vì ba bên chưa có đối thoại đầy đủ và các điều kiện hiện nay không giống như bảy năm về trước.
Trong khi đó, Bộ trưởng Năng lượng Mexico Pedro Coldwell hoan nghênh Mỹ và Canada tham gia vào công cuộc cải tổ, mở cửa lĩnh vực dầu khí hứa hẹn sự thay đổi và phát triển to lớn của Mexico.
Tại cuộc họp, liên quan việc giá dầu lao dốc, các nhà lãnh đạo năng lượng Bắc Mỹ cho rằng không cần thiết phải vội vã phản ứng quá mạnh mẽ. Bộ trưởng Greg Rickford cho biết sự biến chuyển giá dầu ngắn hạn không thay đổi chính sách của Chính phủ Canada và quan điểm của nước này là xem xét triển vọng giá dầu trong dài hạn từ 20-40 năm.
Trong khi đó, Bộ trưởng Ernest Moniz dự đoán sản xuất dầu của Mỹ sẽ tăng lên trong năm 2015. Mối quan tâm của Canada về dự án dẫn dầu Keystone XL gây tranh cãi và vướng mắc trong quan hệ giữa hai Chính phủ Mỹ và Canada không nằm trong chương trình nghị sự cuộc họp./.