Theo ghi nhận của Phóng viên Báo Điện tử VietnamPlus, sau 1 tuần Thông tư 24/2023/TT-BCA về định danh biển số xe có hiệu lực, không khí kinh doanh tại các chợ xe máy cũ, showroom ôtô trên địa bàn Thủ đô vô cùng vắng vẻ, ảm đạm rõ rệt, khác hẳn sự nhộn nhịp trước kia.
Bên cạnh đó, nhiều khách mua xe cũng bày tỏ sự lúng túng trong việc thực hiện các thủ tục sang tên, chuyển đổi biển số.
Giao dịch đóng băng, tiểu thương phải 'gồng lỗ'
Anh Phùng Văn Lợi, chủ cửa hàng xe máy Ngọc Phan tại phố Chùa Hà (quận Cầu Giấy, Hà Nội) đang ngồi lau dọn những chiếc xe máy tồn tại cửa hàng của mình cho đỡ bụi bẩn. Anh cho biết cách đây khoảng hơn một tháng, khi có thông tin về quy định mới định danh biển số xe là khách đã bắt đầu giảm. Đến bây giờ, khi quy định chính thức được thực thi thì cả khu chợ không có lấy một bóng khách, chỉ toàn người bán ngồi nhìn nhau.
“Lượng khách đã giảm đến 90% so với trước kia. Tôi làm nghề buôn bán xe máy cũ đến nay đã hơn 20 năm rồi nhưng chưa bao giờ thấy quang cảnh vắng vẻ, không một hoạt động giao thương nào như lúc này," anh Lợi than thở.
Không chỉ riêng anh Lợi mà thời gian này đa số cửa hàng kinh doanh xe máy trên con phố Chùa Hà – “thủ phủ” xe máy cũ lớn nhất Hà Nội đang trong tình trạng “đóng băng” vì ế ẩm. Quy định mới về định danh biển số tác động trực tiếp đến việc kinh doanh xe máy cũ.
Cơ sở kinh doanh xe cũ của anh Hoàng Kiên (quận Cầu Giấy, Hà Nội) hiện có khoảng vài trăm xe máy các loại cũng đang nằm chờ người mua. Anh cho biết hiện giá phí dịch vụ sang tên đổi chủ sau ngày 15/8 cũng có thay đổi. Trước đây, khách hàng chỉ mất 2 ngày và 2,5 triệu đồng để hoàn thiện giấy tờ sang tên thì sau ngày 15/8 khách cần mất 5 ngày và gần 3 triệu đồng để hoàn tất việc sang tên, đổi chủ đối với xe máy.
"Các thay đổi trong quy định về hồ sơ, thủ tục cấp, thu hồi đăng ký, biển số xe cơ giới… khiến khách hàng cảm thấy phức tạp nên họ có xu hướng mua xe mới để tránh các thủ tục khi mua xe cũ. Do vậy mà lượng khách mua giảm mạnh," anh Kiên nói.
[Infographics] 8 trường hợp thu hồi chứng nhận đăng ký, biển số xe]
Việc định danh biển số còn ảnh hưởng đến giá cả xe máy cũ. Một số tiểu thương chia sẻ họ phải chấp nhận bán lỗ để xả bớt xe tồn: Hiện các loại xe tầm trung như Honda Vision, Yamaha Janus giảm 7-15 triệu đồng/xe; xe cao cấp như SH, Vespa giảm 20-30 triệu đồng mỗi xe; nhà nào nhiều xe thì lỗ cả tỷ đồng. Ngoài thất thu do giảm giá xe, họ còn phải “gồng” các loại phí như bến bãi gửi xe, thuế, tiền thuê cửa hàng…
Tương tự, các showroom kinh doanh ôtô cũ cũng không khả quan hơn là bao. Anh Thành Trung, chủ một showroom ôtô cũ tại Mỹ Đình cho biết hiện anh cũng chỉ “ngồi chơi là chính.” Theo anh Trung, thị trường ôtô cũ vốn đã ế ẩm do giá xe mới liên tục giảm cùng chính sách giảm lệ phí trước bạ, nay việc thủ tục sang tên đổi chủ khó khăn hơn so với trước đây khiến nhiều người càng không mặn mà mua xe cũ.
“Hàng tồn nhiều, ôtô cũ nằm chất đống trong kho, chúng tôi giờ chỉ biết bán lỗ và cắt giảm bớt chi phí không cần thiết để duy trì, nhưng mà cũng không biết trụ được bao lâu,” anh Trung cho hay.
Người mua lúng túng thủ tục
Bên cạnh việc kinh doanh của các tiểu thương thì khi Thông tư 24 đi vào hoạt động, nhiều người dân cũng tỏ vẻ băn khoăn, lúng túng do chưa hiểu rõ các thay đổi so với quy định cũ.
Anh Hùng Anh (quận Long Biên, Hà Nội) mua chiếc xe Kia Cerato cũ của người quen từ năm ngoái, tuy nhiên khi mang hồ sơ, giấy tờ liên quan đến làm thủ tục thì mới “ngã ngửa” khi được cán bộ nơi đăng ký xe thông báo không hợp lệ, phải gọi chủ cũ đến hoặc nếu không thì đăng ký mới.
“Vì chiếc xe cũ không phải biển số đẹp nên tôi với người bán cũng ‘mua đứt bán đoạn,’ xong xuôi là không liên lạc nữa nữa nên giờ nhờ họ đến làm thủ tục thu hồi biển số nhưng họ kêu bận, không đến. Khi chưa làm thủ tục thu hồi biển thì việc sang tên xe sẽ không biết phải thực hiện làm sao,” anh Hùng Anh cho biết.
Còn đối với anh Hoàng Việt (quận Hai Bà Trưng Hà Nội), mặc dù đang có ý định mua một chiếc xe máy Honda SH 150 giá 85 triệu đồng, nhưng thấy thông tin thủ tục làm sang tên đổi chủ đang còn khúc mắc, nên tạm thời dừng việc mua xe cũ và nghe ngóng thêm.
“Trước kia việc mua xe nhanh gọn, chỉ cần xe chính chủ mua vài phút là xong. Nhưng giờ với quy định mới về biển số định danh, tôi chưa hiểu rõ hoạt động mua bán xe cũ sẽ thế nào. Dù cửa hàng có cam kết sang tên hộ nhưng do xe có giá trị cao nên tôi vẫn bất an,” anh Việt cho hay.
Theo Cục Cảnh sát giao thông, biển số định danh không phải là "dùng mã định danh cá nhân làm biển số" mà đây là cách quản lý theo mã định danh của chủ phương tiện. Việc quản lý biển số theo mã định danh cá nhân giúp công tác quản lý nhà nước hiệu quả hơn. Có thể hiểu biển số xe giống như sim điện thoại, có thể lắp trên bất kỳ chiếc máy nào.
Với các biển số xe của người dân đang sử dụng hiện nay, biển 5 số sẽ mặc định là biển số định danh. Biển định danh không áp dụng với biển 3 hoặc 4 số. Nếu người dân có nhu cầu, cảnh sát sẽ thu hồi biển 3 số, 4 số rồi cấp đổi sang biển 5 số để quản lý theo định danh cá nhân của chủ biển.
Nhà chức trách sẽ không giới hạn số lượng biển số định danh của người dân. Một người có thể sở hữu cùng lúc nhiều biển số ôtô, xe máy, mỗi biển sẽ gắn với một xe. Xe đã đăng ký biển 5 số trước ngày thông tư có hiệu lực mà chưa làm thủ tục thu hồi thì biển số đó được xác định là biển số định danh của chủ xe. Biển số được lưu giữ lại cho chủ xe trong 5 năm, kể từ ngày thu hồi đăng ký, biển số.
Cũng theo Thông tư 24/2023/TT-BCA, nếu chủ xe làm thủ tục thu hồi trước 15/8 thì số biển số đó được chuyển vào kho để cấp lại cho người khác; trừ trường hợp bán xe kèm theo biển số xe trúng đấu giá thì chủ xe nộp cho cơ quan đăng ký xe chứng nhận đăng ký xe để làm thủ tục thu hồi.
Ngoài ra, theo quy định sau 30 ngày kể từ ngày ký kết hợp đồng mua bán, nếu chủ cũ không làm thủ tục thu hồi đăng ký, biển số theo quy định sẽ bị xử phạt theo Nghị định số 100/2019/NĐ-CP của Chính phủ, cụ thể đối với ôtô cá nhân phạt từ 2-4 triệu đồng, đối với tổ chức phạt từ 4-8 triệu đồng./.